@article{Jasiński_2021, title={Próba likwidacji wyznania Świadków Jehowy w Polsce w drugiej połowie 1950 roku. Zarys zagadnienia}, url={https://czasopisma.uwm.edu.pl/index.php/ep/article/view/6356}, DOI={10.31648/ep.6356}, abstractNote={<p>Po 1945 r. Świadkowie Jehowy stanowili w Polsce relatywnie niewielkie wyznanie, liczące kilkadziesiąt tysięcy wiernych, kierowane przez Radę Główną w Łodzi. Ze względu na aktywność<br>misyjną, zasadę neutralności wobec państwa, wyrażającą się nieangażowaniem w jego struktury i odmawianiem udziału w tych jego poczynaniach, które wyznawcy uznawali za niezgodne z prawem Bożym, i wreszcie z uwagi na główną siedzibę mieszczącą się w Stanach Zjednoczonych, od 1946 r. uważano ich za potencjalne źródło niepokojów społecznych. Od 1948 r. władze państwowe zaczęły dostrzegać w nich także zagrożenie dla ustroju komunistycznego oraz środowisko prowadzące działalność szpiegowską na rzecz krajów zachodnich. Idąc za przykładem Czechosłowacji, na przełomie 1949 i 1950 r. podjęto decyzję o zlikwidowaniu wyznania. Intensywne przygotowania do realizacji tego zamiaru trwały od marca 1950 r. W czerwcu 1950 r. przeprowadzono liczne aresztowania, które kontynuowano również w następnych miesiącach (operację tę nazwano „akcją J”). Od czerwca do grudnia 1950 r. do więzień trafiło około trzech tysięcy Świadków Jehowy, ponad trzystu z nich wytoczono procesy, pozostałych stopniowo zwalniano, żądając zerwania z wyznawaną religią. Akcja kasacji wyznania kosztowała życie co najmniej kilkunastu osób. Wyznanie Świadków Jehowy zdelegalizowano formalnie 2 lipca 1950 r. W artykule skupiono się na opisie przygotowań do zniesienia wyznania, przybliżeniu kryteriów, według których dokonywano aresztowań oraz ustaleniu ich zakresu. Pominięto natomiast, z uwagi na obszerność zagadnienia, następstwa tych poczynań: procesy sądowe, skazywanie na pobyt w obozach pracy, zmuszanie do wystąpienia z wyznania, zwolnienia z pracy, wysiedlenia i innego rodzaju działania represyjne.</p>}, number={XXI/2}, journal={Echa Przeszłości}, author={Jasiński, Grzegorz}, year={2021}, month={luty}, pages={283–314} }