Kortowski Przegląd Prawniczy

Od wyzwolenia Paryża do powstania V Republiki. Ustrój polityczny Francji w latach 1944-1962

Mateusz Dąbrowski — Tue, 08 Apr 2025 00:00:00 +0000

Artykuł analizuje ewolucję ustroju politycznego Francji w okresie od wyzwolenia Paryża w 1944 r. do ustanowienia V Republiki w 1958 r., a także pierwsze lata jej funkcjonowania do 1962 r.. Skupia się na kluczowych przemianach instytucjonalnych i politycznych, które miały miejsce w trakcie Rządu Tymczasowego oraz IV Republiki, prowadząc do głębokiego kryzysu politycznego i narodzin nowego systemu politycznego pod przewodnictwem Charlesa de Gaulle'a. Szczególną uwagę poświęcono ocenie IV Republiki, przyczynom niepowodzenia tego sytemu. Autor analizuje procesy konstytucyjne, które doprowadziły do wprowadzenia V Republiki w 1958 r., z silniejszą prezydenturą Charlesa de Gaulle’a, oraz ich wpływ na stabilizację francuskiego systemu politycznego. Ostatecznie autor ocenia, czy system semiprezydencki jest najlepszym rozwiązaniem dla Francji.

Opinia biegłego jako przedmiot prawa do informacji publicznej w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych

Jan Jędzierowski — Tue, 08 Apr 2025 00:00:00 +0000

W opiniach biegłych występuje wiele informacji, które są niezwykle interesujące z punktu widzenia wnioskodawców. By pozyskać te informacje, wnioskodawcy często wybierają tryb dostępu do informacji publicznej. Jednocześnie powstaje główne pytanie: czy opinia biegłego jest informacją publiczną. W artykule autor prezentuje zmieniające się stanowiska sądów administracyjnych w tym zakresie, wyrażone w ciągu ostatnich kilkunastu lat. Na ich podstawie formułuje wnioski odnośie do tego, czy opinia biegłego jest informacją publiczną, jaki status posiada biegły sądowy, jakie są problemy orzecznicze w tej materii oraz przedstawia własne stanowisko w zakresie poruszanych w artykule zagadnień.

Ewolucja oraz znaczenie środków ochrony prawnej i organu pierwszej instancji w prawie zamówień publicznych – wybrane zagadnienia

Kacper Kołodziejski — Tue, 08 Apr 2025 00:00:00 +0000

Artykuł stanowi analizą przepisów prawa, poglądów doktryny oraz orzecznictwa w zagadnieniu środków ochrony prawnej oraz organów właściwych do ich rozpatrywania, w szczególności Krajowej Izby Odwoławczej (KIO), w Prawie zamówień publicznych (Pzp). Celem pracy jest zgłębienie znaczenia oraz zasad postępowania odwoławczego w prawie zamówień publicznych, trendów rozwoju środków ochrony prawnej, ich gwarancji i założeń, przesłanek dopuszczalności. Ponadto dokonano analizy KIO w zakresie charakteru, powstania oraz niektórych kompetencji w rozstrzyganiu sporów. Położono nacisk na współczesne znaczenie środków ochrony prawnej oraz przesłanki ich skuteczności w ustawie Prawo zamówień publicznych z 2019 r., którymi są: kwalifikowane naruszenie interesu wykonawcy w uzyskaniu zamówienia oraz poniesienie lub możliwość poniesienia szkody przez niego w wyniku niezgodnego z przepisami Pzp działania zamawiającego. W artykule, na podstawie dokonanej analizy niektórych przepisów Pzp oraz doktryny, podkreślono, że zestawienie natury rynku i udzielania zamówień publicznych oraz poszczególnych rozwiązań wynikających z ustawy, co do zasady, spełnia założenia i obowiązki nałożone na KIO oraz pozostaje w zgodzie i czyni zadość fundamentalnym gwarancjom środków ochrony prawnej.

Instytucja zasiedzenia w świetle dziedziczenia posiadania

Zofia Navus-Wysocka — Tue, 08 Apr 2025 00:00:00 +0000

Zgodnie z art. 922 § 1 k.c. prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jego spadkobierców. Naczelna zasada wskazana w przytoczonym artykule wyraźnie wskazuje, co podlega dziedziczeniu – prawa i obowiązki majątkowe zmarłego. Zatem czy słuszne jest rozpatrywanie posiadania w kontekście jego dziedziczności? Przedmiotem rozważań niniejszego artykułu jest próba postawienia tezy w tym zakresie, poprzez przytoczenie odmiennych poglądów interpretacyjnych dotyczących definicji posiadania, a także odwołanie ich do instytucji zasiedzenia jako argumentu często przytaczanego w literaturze, doktrynie i w orzecznictwie. Niejednolitość poglądów w rzeczonej materii doprowadziła do powstania różnych teorii dotyczących tego, jak należy postrzegać samo w sobie posiadanie i czy w konsekwencji prowadzić to będzie do opowiedzenia się za jego dziedzicznością, czy też nie. W artykule przedstawiono poglądy zarówno aprobujące, jak i dezaprobujące, w tym szczególnemu rozważaniu poddany został art. 176 § 2 k.c., który należy uznać za jedyny przepis Kodeksu cywilnego, pośrednio odnoszący się do dziedziczności posiadania. Czy jednak jest to na tyle doniosły argument, który przesądzić może o rozstrzygnięciu omawianej kwestii? W celu odpowiedzenia na to pytanie analizie poddano instytucję zasiedzenia, możliwość doliczania czasu poprzednika do czasu posiadania jego następcy, a także inne okoliczności towarzyszące tej problematyce prawnej.

Prawnokarna ochrona dziecka przed wykorzystaniem seksualnym

Sandra Omieczyńska — Tue, 08 Apr 2025 00:00:00 +0000

Przepisy prawa karnego, wśród wielu założeń, realizują funkcję ochronną oraz funkcję gwarancyjną. Do jednej z grup podmiotowych objętych ochroną prawnokarną są nieletni. Ochronę tę można analizować zarówno z perspektywy nieletniego sprawcy czynu zabronionego, jak i z perspektywy ofiary, gdy nieletni stanowi przedmiot przestępstwa. Koniecznym jest zastosowanie takiej prawnokarnej ochrony przed wykorzystaniem seksualnych małoletnich ofiar, które niosą dla nich negatywne konsekwencje na całe życie, a ich trwałość i intensywność zależy od etapu rozwoju w momencie dotknięcia przestępstwem, relacji ze sprawcą, okresu trwania wykorzystywania, ujawnienia przestępstwa oraz otrzymanego wsparcia. Ponadto należy podkreślić istnienie asymetrii zdolności do obrony, która istnieje, gdy między sprawcą dysponuje ogromną przewagą, która uniemożliwia jakiekolwiek możliwości obronne ofiary. Wobec czego słusznie społeczeństwo i wymiar sprawiedliwości posiadają wrogie nastawienie do sprawców mających skłonności pedofilskie. Celem artykułu jest zobrazowanie polskiej prawnokarnej polityki ochrony dzieci przed seksualnym wykorzystaniem, które obecnie wykorzystuje nawet techniki elektroniczne, pozwalające na nagabywanie dzieci na odległość.

Historia praw autorskich. Ustawa o ochronie praw autorskich z dnia 29 marca 1926 r.

Anna Opar — Tue, 08 Apr 2025 00:00:00 +0000

Prawo autorskie stanowi fundament prawnej ochrony twórców. Wynalezienie druku przez Jana Gutenberga w 1450 r. było przełomowe w procesie kształtowania się praw autorskich, bowiem technika ta umożliwiła sprawne odtwarzanie i powielanie dzieł pisanych. Wraz z rozwojem druku funkcje produkcji i dystrybucji książek zostały rozdzielone. Kolejny przełom w tworzeniu praw autorskich nastąpił w XVI w., gdy zaczęto uzależniać przywileje księgarzy od zgody autora na publikację konkretnego tytułu. Rozwój technologii komunikacyjnych i międzynarodowego handlu w XIX w. spowodowały konieczność ujednolicenia prawa autorskiego na poziomie międzynarodowym. Konwencja berneńska o ochronie dzieł literackich i artystycznych (zwana też konwencją berneńską), zawarta w Bernie 9 września 1886 r., była pierwszą umową w sprawie respektowania praw autorskich pomiędzy suwerennymi krajami. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. pojawił się problem funkcjonowania różnych przepisów prawnych dotyczących praw autorskich, zależnie od terytorium zaboru. Projekt ustawy o prawie autorskim z dnia 29 marca 1929 r. został opracowany przez Fryderyka Zolla. Prace nad jego ujednoliceniem trwały ponad 7 lat i prowadzone były głównie w Sekcji Prawa Cywilnego, powstałej w 1919 r. przy Komisji Kodyfikacyjnej. Wówczas ustawa była regulacją nowoczesną, opartą nie tylko na osiągnięciach prawa obcego, ale także na rozwiązaniach własnych, o oryginalnym charakterze pod względem merytorycznym i konstrukcyjnym.

Istota i geneza okien życia – wybrane aspekty dotyczące ich roli i funkcjonowania

Magdalena Pankowska — Tue, 08 Apr 2025 00:00:00 +0000

Artykuł podejmuje temat istoty i genezy instytucji okna życia w Polsce, w Europie i w USA. Instytucja ta w Polsce nie jest uregulowana pod względem prawnym, brak też uregulowań pod względem technicznym. Pomimo braku tych aspektów okna życia istnieją i są akceptowane przez społeczeństwo. Okna życia powstały w XIII w. we Włoszech. Wiąże się tę historię ze snem papieża Innocentego III. Instytucje, które prowadzą okna życia, to przede wszystkim zgromadzenia zakonne, szpitale, hospicja. Przyjęły one kształt i formę pierwszego okna życia powstałego we Włoszech.

Elementy zwyczajowo umieszczane w treści decyzji administracyjnej – powinność organu czy zbędny dodatek?

Wiktoria Późniak — Tue, 08 Apr 2025 00:00:00 +0000

Elementy zwyczajowe decyzji administracyjnej to takie elementy, których umieszczanie w treści decyzji wynika z praktyki administracyjnej, nie zaś z przepisów prawa. Zalicza się do nich oznaczenie miejsca wydania decyzji, oznaczenie rodzaju pisma, wzmiankę o zasięgnięciu stanowiska organu współdziałającego, wykaz załączników oraz część informacyjną decyzji (określaną mianem rozdzielnika). Celem artykułu jest dokonanie analizy charakteru i funkcji każdego ze wskazanych elementów. Elementy zwyczajowo umieszczane w treści decyzji stanowią przejaw realizacji zasad ogólnych postępowania administracyjnego, a w szczególności zasady informowania stron. Wątpliwości co do użyteczności wzbudza jedynie praktyka oznaczania miejsca wydania decyzji.

Kwestia bezprawności na płaszczyźnie odpowiedzialności kontraktowej

Tomasz Ślusarek — Tue, 08 Apr 2025 00:00:00 +0000

Przedmiotem niniejszego artykułu jest problematyka bezprawności niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. W pracy ukazano rozważania dotyczące analizy bezprawności w reżimie odpowiedzialności kontraktowej dokonanej z uwzględnieniem uwag doktryny prawa co do przedmiotu bezprawności. Rozważaniom poddano podstawy normatywne istniejącego obowiązku wykonywania umów czy zakresu obowiązywania zasady pacta sunt servanda. W pracy przeanalizowano również relacje pojęcia bezprawności odpowiedzialności kontraktowej do pojęcia odpowiedzialności deliktowej.