Prace Literaturoznawcze

Bernadetta Darska, Czas reportażu. O tym, co działo się wokół gatunku po 2010 roku, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2023, ss. 353

Dominika Bednarczyk — 2025-10-30

Zbigniew Chojnowski, Prowincjusze, tubylcy i bywalcy, Naukowy Projekt Wydawniczy – seria Przełomy / Pogranicza, Studia Literackie LIV, Katedra Badań Filologicznych „Wschód – Zachód” Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku, Wydawnictwo PRYMAT, Białystok 2024, ss. 388

Natalia Kozłowska — 2025-10-30

Jens Andersen, Żyje się tylko dziś. Nowa biografia Astrid Lindgren , tłum. W. K. Pessel, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie SEDNO, 2021, ss. 479

Maria Zielonka — 2025-10-30

Sprawozdanie z ogólnopolskiej literaturoznawczej i kulturoznawczej konferencji naukowej „»Trzecia misja« ( Third Mission ) i transfer wiedzy w literaturoznawstwie i naukach humanistycznych” (Olsztyn, 13–14 grudnia 2024 roku)

Grzegorz Igliński — 2025-10-30

W 2022 roku obecna prodziekan Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, pani dr hab. Aneta Jachimowicz, prof. UWM, zainicjowała spotkania literaturoznawców. Ich głównym celem była zarówno integracja społeczności akademickiej Wydziału, jak też wymiana doświadczeń naukowych oraz inicjowanie wspólnych i międzyfilologicznych projektów badawczych. Pierwsze spotkanie miało miejsce dnia 25 listopada 2022 roku, a drugie – 1 grudnia 2023 roku. Już w czasie tych sympozjów podjęto zagadnienie roli literatury i literaturoznawstwa w obliczu zmian edukacyjnych i społecznych, kwestię przedkładania rezultatów ekonomicznych nad praktykowanie humanistyki oraz problem wpływu badań na otoczenie społeczno-gospodarcze.

Trzecie spotkanie literaturoznawców przekształciło się w ogólnopolską konferencję, w której wzięli udział nie tylko pracownicy naukowo-badawczy Instytutu Literaturoznawstwa UWM, lecz również badacze i badaczki z innych ośrodków naukowych. Za organizację sesji odpowiadały dwie panie prodziekan: dr hab. Aneta Jachimowicz, prof. UWM (Katedra Literatury i Kultury Krajów Niemieckojęzycznych) oraz dr hab. Joanna Chłosta-Zielonka, prof. UWM (Katedra Literatury Polskiej). Obrady odbywały się na Wydziale Humanistycznym UWM w Olsztynie.

Tytuł konferencji – nomen omen – „»Trzecia misja« (Third Mission) i transfer wiedzy w literaturoznawstwie i naukach humanistycznych”, nie wyznacza nowego pola badawczego, lecz wskazuje na rozszerzenie powszechnych zadań uniwersytetów obejmujących transfer wiedzy i odpowiedzialność społeczną. „Misja ta – jak piszą organizatorki w piśmie przewodnim – polegająca na integracji uniwersytetów ze społeczeństwem, stała się w ostatnich latach ważnym ogniwem chociażby ewaluacji nauki. Tylko te ośrodki badawcze, które wykazały realny wpływ na środowisko pozaakademickie, uzyskały uprawnienia do nadawania tytułów naukowych. W literaturoznawstwie trzecia misja odnosi się do społecznej odpowiedzialności uniwersytetów, która wykracza poza ich tradycyjne zadania badawcze (pierwsza misja) i dydaktyczne (druga misja). Obejmuje działania, poprzez które uniwersytety aktywnie przyczyniają się do rozwoju społecznego, kulturalnego, gospodarczego i politycznego. W literaturoznawstwie może dotyczyć komunikacji naukowej, projektów kulturalnych i współpracy z instytucjami, programów edukacyjnych dla publiczności, doradztwa i ekspertyz. Trzecia misja podkreśla zatem znaczenie studiów filologicznych i literaturoznawczych dla społeczeństwa i służy temu, aby wyniki studiów literackich były skuteczne nie tylko w świecie akademickim, ale także w całym społeczeństwie”.

Sprawozdanie z konferencji naukowej Egodokumenty w badaniach filologów i historyków (znaczenie, metodologia, teoria gatunków) (Olsztyn, 27–28 września 2024 roku)

Sabina Kowalczyk-Wesołowska — 2025-10-30

W dniach 27 i 28 września 2024 roku na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie odbyła się ogólnopolska konferencja naukowa Egodokumenty w badaniach filologów i historyków (znaczenie, metodologia, teoria gatunków). Celem interdyscyplinarnego spotkania była dyskusja skoncentrowana na wielu kwestiach związanych z literaturą dokumentu osobistego. Refleksję podejmowano w odniesieniu zarówno do epok dawnych, jak i współczesności. Wydarzenie sfinansowano z grantu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki pt. Źródła do dziejów Czapskich w XVIII wieku. Egodokumenty członków rodziny wojewody pomorskiego Piotra Jana (1685–1736) – opracowanie filologiczno-historyczne i edycja (nr 0343/NPRH9/H11/88/2021). Konferencję zorganizowali członkowie zespołu realizującego wspomniany projekt, a patronat nad nią objął Instytut Literaturoznawstwa UWM w Olsztynie.

Powiastka "Szczęście z biedą w parze idą" Lucjana Siemieńskiego wobec baśni "Kalosze szczęścia" Hansa Christiana Andersena

Grzegorz Igliński — 2025-10-30

W artykule podjęto próbę oceny – na podstawie analizy porównawczej – stopnia zależności utworu Lucjana Siemieńskiego Szczęście z biedą w parze idą od baśni Hansa Christiana Andersena Kalosze szczęścia. Z przeprowadzonego zestawienia wynika, że Siemieński nie zmienia ogólnej wymowy oryginału. Modyfikacje zachodzą przede wszystkim w sferze fabularnej, a nie ideowej. Pod tym względem tekst sprawia wrażenie swoistej hybrydy. Niektóre fragmenty można bezsprzecznie uznać za tłumaczenie. Zdanie po zdaniu odpowiada temu, które figuruje w oryginale. W innych miejscach mamy do czynienia z parafrazowaniem oryginału. Siemieński przejmuje pomysł Andersena (na przykład typ postaci, rodzaj marzenia), ale zmienia przebieg zdarzeń, przedstawia niejako własną wersję wypadków, opowiada tę samą historię inaczej. Czasem tworzy nowy epizod, który nie ma odpowiednika w oryginale, a czasem nie uwzględnia jakiegoś epizodu, który w tym oryginale występuje. Pomija wszystkie cztery wiersze umieszczone w baśni Andersena, a więc unika rozwiązania „utwór w utworze”.

Siemieński stara się uatrakcyjnić tekst i uczynić bliższym szerokiemu kręgowi polskich odbiorców. Przejawem tego jest „polonizowanie” treści, czyli nadawanie światu przedstawionemu polskiego kolorytu oraz humorystyczny wydźwięk niektórych fragmentów utworu. Dzieło Siemieńskiego to w sumie wariacja Kaloszy szczęścia.

The case of the anti-hero in The White Caravan by Azem Shkreli

Atdhe Hykolli — 2025-10-30

The aim of the work was not only to identify the characteristics of the antihero but also to gain a deep understanding of the moral, social, and psychological aspects that shape his role in literature and society. Special attention was given to the role of Dyl Mehmeti as an antihero who opposes authoritarian structures and traditional society while simultaneously preserving his internal moral integrity. The methodology of the study included textual analysis of the novel to isolate the main characteristics of the antihero. An interpretative approach was applied, examining characters through the social and cultural contexts of the era, as well as postmodern criticism, to analyze the image of the antihero in light of changing paradigms of heroic and antiheroic behavior. The results of the study revealed that Dyl Mehmeti was a key figure who not only represents traditional resistance to change but also embodies a complex moral Dylemma, existing at the intersection of individual resistance and social pressures. He opposed the Soviet regime while simultaneously striving to preserve the traditional identity of the mountain peoples. It was found that the antihero in Shkreli’s novel is a central figure who remains unaffected by external changes and steadfast in his beliefs, distinguishing him from the classical hero. The main characteristics of Dyl Mehmeti, such as isolation, rejection of social norms, and internal conflict, are innovative for Albanian literature of the mid-20th century. The conclusions indicate that the image of the antihero in The White Caravan is critical of the society and historical conditions prevailing at the time of the novel’s writing.

Między reportażem a esejem. Współczesne Włochy Piotra Kępińskiego

Marta Wiśniewska — 2025-10-30

Celem niniejszego artykułu jest synteza twórczości Piotra Kępińskiego dotyczącej współczesnych Włoch, a także ukazanie, jaki jest wizerunek tego kraju według autora. W centrum literackich zainteresowań Kępińskiego znajduje się Rzym, który zostaje przedstawiony jako palimpsest – miejsce składające się z wielu warstw. Na kreślenie wizerunku Wiecznego Miasta i Włoch ma wpływ również osobista percepcja autora, która podlega nieustannej ewolucji. Autorka wyróżniła trzy słowa klucze, za pomocą których można zdefiniować rodzaje postrzegania Rzymu przez Kępińskiego. To: degradacja, wielowarstwowość oraz ewolucja. Autor w opisywaniu współczesnych Włoch sięga po interesującą hybrydę gatunkową, w której dominują esej i reportaż, dzięki czemu jego spojrzenie zawiera wielość perspektyw.

O tekstowych światach narracji górskich Tadeusza Piotrowskiego: „Gdy krzepnie rtęć” i „Słońce nad Tiricz Mirem”

Ewa Szczepkowska — 2025-10-30

Artykuł dotyczy górskich narracji Tadeusza Piotrowskiego o autobiograficznym charakterze, których głównym tematem jest doświadczenie górskiej przestrzeni. Analiza koncentruje się zwłaszcza na dwóch książkach Piotrowskiego Gdy krzepnie rtęć – o zimowej wyprawie na Noszak w 1973 roku i Słońce nad Tiricz Mirem – o zdobyciu szczytu nową drogą w 1978 roku. Pisarski dyskurs operuje różnymi formami podawczymi, takimi jak: opis, relacja, kronika, dialogi, diariusz wyprawowy, co nadaje utworom kolażową strukturę. Autor niejednokrotnie posługuje się zabiegami tekstualnymi, odwołując się do tekstów literatury popularnej, fachowej, kodów kulturowych, wzorców gatunkowych, poszukując wśród nich środków wyrazu dla prezentacji ekstremalnego doświadczenia górskiego. Intertekstualność pośredniczy również w prezentacji estetyki górskiego krajobrazu.

Fuga ku białej śmierci – zagadkowy bohater Białości

Ewa Salwin — 2025-10-30

Celem niniejszego artykułu jest analiza zawartych w noweli Jona Fosse pt. Białość symboli, których zrozumienie pomoże w pełniejszym odkryciu składających się na tekst noweli sensów.

Głównym celem autorki jest czytanie Białości w kluczu norweskiej kultury i zgodne z lokalną symboliką interpretowanie tekstu Jona Fosse, co pozwala zarówno na wskazanie uniwersalności opowiadanej historii, jak i wskazanie jej lokalnego, kulturowego znaczenia.

“The Gothick Hero” in Context: Poetry and Politics in Early Eighteenth-Century England

Katarzyna Kozak — 2025-10-30

The Reflection of National Historical Traumas in Selected Lithuanian Poetry

Dalia Čiočytė — 2025-10-30

This article examines how Lithuanian poetry reflects traumatic national experiences and contributes to the formation of national identity in the face of historical injustice. The central intertext of this literary interpretation is Christianity, with the Bible at its core. The theoretical framework guiding this analysis is the theology of literature, which explores the literary interpretation of the origin and sense of human existence.

Lithuanian poetry engages with the two periods of Russian occupation in the 19th and 20th centuries, attempting to explain the theodic problem of national history. The theodic thought in Lithuanian poetry reflects worldview challenges from both personal and national existential perspectives, focusing on the drama of seeking God and the weight of freedom of choice. By combining universal theodic reflections on free will and the mystery of God with the historical national experience, Lithuanian poetry underscores the primacy of the internal (moral and spiritual) sphere of both the individual and the nation in the contexts of occupation and genocide.

Symbolism and Functions of Marriage Motifs in Turkic Epics and Selected European Works (Fairy Tales, Legends) and Their Transformation in Modern Narrative Fiction

Kamila Talieva — 2025-10-30

This article examines the symbolism and societal roles of marriage motifs in the epic traditions of Turkic and European cultures, with a primary focus on fairy tales and legends. It offers a comparative analysis of recurring marriage motifs, including heroic trials, magical unions, and socially strategic marriages, demonstrating how these themes reflect cultural values, collective identity, and social cohesion. Special attention is given to the socio-political and ethical dimensions of marriage in Turkic epics, where partnerships frequently represent tribal unity and legitimacy, in contrast to the personal, moral, and transformational elements seen in European narratives. The article also explores the reworking of these motifs in Kyrgyz novels, particularly in the writings of Chingiz Aitmatov. In this context, marriage motifs from oral epic traditions are reinterpreted to address current issues such as modernisation, cultural identity, and gender roles. By analysing the preservation and adaptation of classic story structures, this study contributes to a deeper understanding of the continuity and evolution of marriage symbols across diverse genres and cultural settings.

Pobożność warmińska w twórczości Marii Zientary-Malewskiej

Marek Jodkowski — 2025-10-30

Maria Zientara-Malewska devoted numerous poetic and prose works to religious themes. Her depiction of Warmian piety is rooted in both her personal experience of faith and the socially embedded hierarchy of values, with God at its apex. In her writings, God is, first and foremost, seen as the Absolute who determines human fate, and is characterised by both omnipotence and justice. The path to union with Him is shown to lead through the recognition of his supremacy, fervent prayer, and the fulfilment of His will. Marian devotion and the veneration of saints also emerge as significant elements of Warmian religiosity, with outward manifestations including local pilgrimages and indulgences. Priests, held in high esteem by the local community, appear as exponents of divine will and apologists of Polish identity.

Między listem a zeznaniem. Oblicza więziennej rzeczywistości w ujęciu Tomasza Zana – analiza (ego)dokumentalna

Martyna Olejniczak — 2025-10-30

Artykuł stanowi porównanie korespondencji i zeznań Tomasza Zana (Arcypromienistego) z okresu śledztwa przeciwko tajnym organizacjom młodzieży na Litwie w latach 1823–1824. Dzięki postawie Zana, która polegała na tym, że wziął na siebie całą odpowiedzialność za działalność filaretów oraz innych towarzystw, skazano na wygnanie zaledwie 20 osób. Z tego powodu Mickiewicz upamiętnił go na kartach III części Dziadów. Jako główny bohater śledztwa Mikołaja Nowosilcowa, Zan był najpilniej strzeżonym więźniem. W czasie przesłuchań składa pisemne zeznania, a w celi pisze obszerne listy do przyjaciół. Celem artykułu jest wykazanie, że wśród rzeczowych wyjaśnień kryją się emocje, które znajdują upust w rzewnej korespondencji. Istotna jest różnica z między informacyjną funkcją dokumentów a ekspresją (ego)dokumentów, która wynika z przyjęcia perspektywy przesłuchiwanego/nadawcy jako wiodącej metody lektury.

Dzienniki (przyszłych) historyków w perspektywie intertekstualnej: odwołania lekturowe w „dzienniku getyńskim” Aleksandra Turgieniewa

Magdalena Dąbrowska — 2025-10-30

Artykuł zawiera omówienie z perspektywy intertekstualnej „dziennika getyńskiego” Aleksandra Turgieniewa (1784-1845) z lat 1802-1804. Tło interpretacyjne stanowią listy autora do rodziców. Turgieniew studiował w Getyndze nauki historyczne i polityczne. Artykuł opiera się na metodologii Małgorzaty Czermińskiej i Philippe’a Lejeune’a. „Dziennik getyński” zawiera odwołania do dzieł literackich (wiersze Wasilija Żukowskiego i in.) oraz historycznych (prace A. L. Schlözera o historii Rosji i in.).

Perspektywa jednostki w obliczu przełomowych wydarzeń XIX wieku na przykładzie pamiętnika Burzliwe fortuny obroty Antoniego Szymborskiego

Agnieszka Światłowska — 2025-10-30

Abstrakt:

Artykuł analizuje pamiętnik Antoniego Szymborskiego jako unikatowe świadectwo życia jednostki wplątanej w dramatyczne wydarzenia XIX-wiecznych polskich zrywów niepodległościowych i przemian społeczno-politycznych, a także przedstawia recepcję pamiętnika przez wnuczkę – Wisławę Szymborską. Odkryty w latach 60. XX wieku i wydany w 2000 roku pamiętnik dostarcza nie tylko wiedzy historycznej, lecz także stanowi wgląd w emocje i mentalność autora. Szymborski, uczestnik powstania wielkopolskiego, kampanii na Węgrzech pod dowództwem generała Bema oraz powstania styczniowego, szczegółowo opisuje swoje doświadczenia, codzienne trudy oraz głębokie rozczarowania związane z niespełnionymi nadziejami politycznymi i osobistymi.

Emigracyjne pamiętnikarstwo konkursowe (na przykładzie konkursu „Mój pierwszy rok na emigracji”)

Jakub Osiński — 2025-10-30

W szkicu omówiono zjawisko pamiętnikarstwa inspirowanego Drugiej Emigracji i porównano je z analogicznym fenomenem w kraju. Skupiono się na jednej „inspiracji” – konkursach pamiętnikarskich, które zilustrowano przykładem konkursu londyńskich „Wiadomości” z 1971 r.

Неизвестные моменты жизни В. Щурата вмежвоенный период (1918-1939 гг.) (на основе автобиогафических материалов)

Natalia Sanżarewska-Chmiel — 2025-10-30

Artykuł przedstawia badania dotyczące okresu międzywojnia w życiu Wasyla Szczurata - literaturoznawcy, tłumacza, pedagoga, etnografa i pierwszego galicyjskiego komparatysty. Niewiele wiadomo o życiu i pracy galicyjskiego badacza w tym okresie, dlatego artykuł analizuje zarówno archiwalne materiały autobiograficzne, jak i wspomnienia jego znajomych.

Zapiski z lektury czy autokreacja? Marcel Proust jako powracająca figura w dziennikach Sławomira Mrożka i Witolda Gombrowicza

Anna Jarmuszkiewicz — 2025-10-30

W artykule podejmowane jest zagadnienie relacji pomiędzy pisarzem a jego inspiracjami literackimi, analizując sposób, w jaki dwaj polscy autorzy XX wieku – Witold Gombrowicz i Sławomir Mrożek – odnosili się w swoich dziennikach do twórczości Marcela Prousta.

Pass – Medien – Täuschung. Rettungsversuche im Genozid an den Tutsi Ruandas im Spiegel der Autobiographie von Yolande Mukagasana

Anne D. Peiter — 2025-10-30

Ausgehend von der Autobiographie Yolande Mukagasanas, die 1994 den Genozid an den Tutsi Ruandas überlebte, untersucht der Beitrag zunächst die langfristige Wirkung von rassistischen Klischees, die sich bei der Kolonialisierung des Landes durch die Deutschen und Belgier ausgebreitet hatten. Der „Hamiten-Mythos“ enthielt u.a. die Idee, die Tutsi seien von „hinterhältigem Charakter“. Ihre Frauen würden systematisch ihre sexuellen Reize ausnutzen, um die Bevölkerungsmehrheit, nämlich die Hutu, zu unterjochen. Zwei einschlägige Beispiele aus der ruandischen Presse, die entsprechende Karikaturen pornographischen Inhalts verbreitete, sollen die Brutalität dieser Zuschreibungen veranschaulichen. Für Mukagasanas Leben hatte der Rassismus direkte Konsequenzen. Als am 6. April 1994 der Genozid begann, wurde sie verdächtigt, als Prostituierte wichtige Männer ausspionieren zu wollen. Der Beitrag zeigt, wie Mukagasana in einem ersten Schritt die falsche Meldung, sie sei tot aufgefunden wurde, für sich zu nutzen versuchte. Als der genozidale Apparat dann doch nach ihr zu suchen begann, erlebte sie die extreme räumliche Verengung und den abnehmenden Bewegungsradius: Überall hatten die Mord-Kommandos Straßensperren errichtet, die der Kontrolle der Identitäten und der Verhinderung von Fluchten dienten. Die hintergründige Nutzung der rassistischen Klischees, d.h. ihre subversive Bestätigung als Mittel gegen die Täter, rettete Mukagasana das Leben, ließ sie aber verstört und zutiefst traumatisiert zurück. Mordszenen, zu deren Zeugin sie bei ihrer Fahrt durch die Hauptstadt Kigali wurde, erklären die Schwierigkeit, „das Überleben zu überleben“. Zugleich eröffnet die Analyse ihrer Autobiographie Zugänge zu Anpassungsstrategien, die sich verfolgte Frauen mitunter zu eigen machten, um dem Mordapparat zu entgehen.

Rearming James Bond. Ian Fleming’s Correspondence with Geoffrey Boothroyd

Michał Urbanowicz — 2025-10-30

The aim of this article is to explore the extent to which the portrayal of firearms in Ian Flemingʼs original James Bond book series was influenced by the letters exchanged between the writer and Scottish weapons expert Geoffrey Boothroyd from 1956 to 1964. Boothroydʼs profound knowledge of the subject sparked Fleming’s genuine interest, to such a degree that they embarked on a collaborative effort to diversify and accurately depict the firearms used by 007, as well as other fictional characters. It will be argued that this mutual endeavour was largely successful, although the writer did not always follow his advisorʼs suggestions and made some mistakes on that account.

Do moich krytyków, czyli Maria Morozowicz-Szczepkowska odpowiada „panom recenzentom”. Dramaturgia kobieca międzywojnia w recenzjach teatralnych

Anna Cybulska — 2025-10-30

Maria Morozowicz-Szczepkowska tworzyła feministyczną dramaturgię w dwudziestoleciu międzywojennym. Jej sztuka Typ A rozpętała skandal obyczajowy. Analiza recenzji krytyków teatralnych pokazuje zasięg cenzury obyczajowej, poziom mizoginizmu
i zanużenie w patriarchacie.

„Głupia babska egzaltacja”. Autobiograficzna twórczość Izabeli Czajki-Stachowicz w świetle wybranych koncepcji krytyki feministycznej

Anna Pietrzak — 2025-10-30

Artykuł dotyczy autobiograficznej twórczości Izabeli Czajki-Stachowicz napisanej i opublikowanej w znacznej większości w latach 60. XX wieku. Główna część rozważań skupia się na literaturoznawczej analizie wybranych powieści w perspektywie współczesnych koncepcji dotyczących autobiografizmu kobiecego. Jedną z podstaw analitycznych stanowi rozumienie autobiografii zaproponowane w publikacji Encyklopedia gender. Płeć w kulturze. Narracyjne „ja”, opowiadające o swoim doświadczeniu, uwikłane w historyczno-społeczny kontekst zostało poddane analizie wykorzystującej koncepcję funkcji autokreacyjnej i kategorię autoportretu literackiego. Kobiece doświadczenie, zawierające w sobie historię małżeństw, relacji z mężczyznami, aborcji i molestowania seksualnego, spisane w autobiograficznej twórczości Czajki- Stachowicz zostaje potraktowane jako przedmiot dociekań literaturoznawczych w perspektywie krytyki feministycznej. W tym kontekście artykuł jest próbą umiejscowienia analizowanych teksów na osi refleksji feministycznej – od myśli wyrażonej przez Simone de Beauvoir w rozdziale książki Druga płeć zatytułowanym Od lat dojrzałych do starości do współczesnych koncepcji zaproponowanych m.in przez Brigitte Gautier w tekście Zaklęcia czarodziejki Vivien, czyli o autobiografii kobiecej i Annę Godzińską w artykule Gender i (auto)biografia. W tekście podjęto także kwestię dychotomii, którą można określić na spektrum „Czajka-Stachowicz o sobie/inni o pisarce”.

Życia zespolone – biografia ojca autobiografią córki. "Mireczek. Patoopowieść o moim ojcu" Aleksandry Zbroi

Agata Berniak-Klich — 2025-10-30

Celem niniejszego artykułu jest analiza tekstu Mireczek. Patoopowieść o moim ojcu Aleksandry Zbroi pod kątem zawartych w nim strategii autobiograficznych w odwołaniu do teorii z pogranicza literaturoznawstwa i psychologii. Tekst podzielony został na trzy części. Pierwsza omawia kwestię budowy utworu, dobór metaforyki i środków stylistycznych, liczne zapośredniczenia w postaci cytatów z tekstów kultury i nauki, wypowiedzi osób bliskich jak i obcych, a także dopowiedzeń zwanych „prawdziwymi zmyśleniami. W drugiej wskazane zostają tropy autobiograficzne i ich manifestacja w tekście. W trzeciej autorka przygląda się charakterowi relacji ojca i córki, starając się unaocznić nierozerwalny splot jakim są połączeni i jego wpływ na obydwa podmioty.

Nature Writing or Recovery Memoir: The Outrun by Amy Liptrot

Wojciech Klepuszewski — 2025-10-30

This article examines The Outrun (2016), Amy Liptrot’s distinctive recovery memoir, which stands out amid the proliferation of similar works published in recent years. Most literary critics have focused on the memoir’s setting and, consequently, categorised the book as nature writing, largely overlooking its engagement with recovery. The principal aim of this article is to view The Outrun, first and foremost, as a literary record of confronting addiction and discovering ways to live in sobriety. Particular attention is given to Liptrot’s symbolic and metaphorical use of the natural world as a means of documenting her recovery.