Ludzie zawsze mają rację. Polityczno-ekonomiczne rozważania konceptualne nad tym, dlaczego kraje Europy Środkowej i Wschodniej trwale pozostają na peryferiach rozwoju społeczno-ekonomicznego
Catalin Ghinararu
Państwowy Instytut Badawczy ds. Pracy i Ochrony Socjalnej, Uniwersytet w BukareszcieRésumé
Celem artykułu jest objaśnienie w kategoriach ekonomii politycznej, dlaczego państwa Europy Środkowej i Wschodniej, szczególnie Rumunia, wydają się nie być w stanie, przynajmniej w krótkim i średnim zakresie czasowym, poprawić swojej względnej pozycji w europejskim obszarze ekonomicznym, a szczególnie w Unii Europejskiej, do której od niedawna należą. Rozpoczynając od stanowiska wyrażonego przez Jeana Francoisa Revela w połowie lat dziewięćdziesiątych, w którym podsumował on wysiłki, jakie gospodarka musi podjąć, by przejść z gospodarki planowanej do rynkowej, autor kolejno rozważa postulat sformułowany w twierdzeniu Stolpera-Samulesona, dowodzący, że rozwijającej się gospodarce niekoniecznie najlepiej służy nadmierne otwarcie się na przepływ środków w handlu. Na podstawie danych autor udowadnia, że korzyści z integracji na wolnym rynku są do pewnego stopnia niepodważalne, podobnie jak koszty takiego procesu, które z pewnych powodów, objaśnionych w artykule, czasem przeważają nad zyskami. Niewielkie gospodarki wolnorynkowe podlegają negatywnym wpływom nadmiernego otwarcia na handel, wynikającym z integracji, ponieważ zamiast rozwijać "normalne" relacje współzależności, popadają w związek "zależności" i tym samym osiągają niechciany i niepożądany status "bycia zależnym". Zależności skazują je na "podążanie" za "pewnego rodzaju metropolią" i tym samym poprawa ich relatywnej pozycji staje się niemal niemożliwa lub trwa tak długo, że jest to trudne do zaakceptowania. Ludzie mają zatem rację, gdy czują się tym sfrustrowani i rozeźleni, a jednocześnie mieli rację, gdy decydowali o włączeniu do wspólnego rynku, gdyż w momencie wychodzenia z komunizmu nie zdawali sobie sprawy, że nie znajdowali się na tym poziomie, do którego dołączyli, lecz znacznie poniżej.
Mots-clés :
twierdzenie Stolpera-Samuelsona, przeszacowanie i niedoszacowanie PKB, orientacja na gospodarkę, modele ciążenia, „faza ekspansji”, „faza załamania” cyklu, „pułapka rozwoju”Références
Aliber R.Z., Kindleberger C.P. 2015. Manias, Panics and Crashes. Palgrave Macmillan, U.K. Anderson J.E. 2010. The gravity model. NBER working paper 16576. http://www.nber.org/pa-pers/w16576.
Anthony M.M. 2016. Evaluating Stolper- Samuelson: Trade Liberalization & Wage Inequality in India. The University of San Francisco USF Scholarship: a digital repository @ Gleeson Library Geschke Center Master's Theses Theses, Dissertations, Capstones and Projects.
Anuarul Statistic al Romaniei/Romanian Statistical Yearbook. 2005-2015. Institutul National de Statistica al Romaniei/National Statistics Institute of Romania, Bucuresti.
Bartosz J. 2013. International trade, factor price equalization, and convergence. Yearbook of the Institute of East-Central Europe, 11(6).
Bernanke B.S. 2000. Essays on the Great Depression. Princeton University Press.
Bernanke B.S. 2013. The Federal Reserve and the financial crisis. Princeton University Press.
Blyth M. 2013. Austerity - The history of a dangerous idea. Oxford University Press.
Eichengreen B., Donghyun P., Kwanhoo S. 2011. When Fast Growing Economies Slow Down: International Evidence and Implications for China. NBER working papers, http://www.nber.org/papers/w16919.
Garrett G. 2004. Globalisation's Missing Middle. https://www.foreignaffairs.com/articles/2004-11-01/glo-balizations-missing-middle; http://yaleglobal.yale.edu/content/globalizations-missing-middle.
Koo R.C. 2008. The Holy Grail of Macro-economics. J. Wiley and Sons, Asia.
Krugman P. 2008. The Return of Depression economics and the crisis of 2008. Penguin books.
McCulloch R. 2005. Protection and real wages: the Stolper-Samuelson theorem. Brandeis University Waltham, Massachusetts.
Reinhart C.M., Rogoff K.S.B. 2009. This time is different. Princeton University Press.
Revel J.F. 1995. Humanitas, Revirimentul Democratiei. Bucuresti, Romania.
Ronald J.W. 1985. A simple production model with Stolper-Samuelson properties. International Economic Review. Wiley, 26(3): 565-567. doi:10.2307/2526703.
Roubini N., Mihm S. 2010. Crisis Economics. Allen Lane for Penguin Books.
Stolper W., Samuelson P. 1941. Protection and real wages. Review of Economic Studies, Oxford Journals.
The Economist (2005-2016 weekly issues).
The Economist Intelligence Unit (EIU), 2005-2016 editions. http://www.eiu.com/home.aspx.
Tinbergen J. 1962. Shaping the World Economy: Suggestions for an International Economic Policy. Twentieth Century Fund, New York.
Vegh C., Lederman D., Bennett F. 2017. Leaning against the Wind; Fiscal Policy in Latin America and Caribbean in a Historical
Państwowy Instytut Badawczy ds. Pracy i Ochrony Socjalnej, Uniwersytet w Bukareszcie
Licence
An Author declares that his paper has not been published before (under the same or another title, or is a part of another publication) and does not infringe copyrights of other persons**. At the same time, the Author transfers to the Publisher the exclusive right to publish and to circulate this work in print in the form of a non-serial journal publication and in a form of an electronic publication.
The journal is available on Creative Common license CC-BY-NC-ND
