Odnawialne źródła energii w Polsce w latach 2014-2023 i perspektywa ich rozwoju do 2030 r. Przyczynek do dyskusji
Natalia Świdyńska
Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztyniehttps://orcid.org/0000-0002-1814-6679
Abstrakt
W artykule przedstawiono stan odnawialnych źródeł energii (OZE) w Polsce porównując go ze stanem w UE-27. Podkreślono, że polski rząd musi realizować politykę Wspólnotową, również w zakresie celów energetycznych. W związku z tym, Polska jest zobowiązana do uzyskania do 2030 r. 31,5-procentowego udziału OZE w źródłach wytwarzania energii. Celem badań było określenie stanu OZE w Polsce i ustalenie na jego podstawie perspektyw ich dalszego rozwoju. Stan rozwoju OZE w Polsce określono na postawie ogólnodostępnych danych statystycznych (GUS). Źródłem danych o europejskim zasięgu był Eurostat. Według wstępnych danych, udział OZE w 2023 r. wyniósł 27% w Polsce i 44% w UE-27. Po określeniu stanu rozwoju OZE w Polsce możliwe było określenie perspektywy ich rozwoju. Przeprowadzono prognoza pozwoliła stwierdzić, że w Polsce do 2030 r. nie zostanie osiągnięty cel 31,5-procentowego udziału OZE w źródłach wytwarzania energii. Polska gospodarka zmierza w dobrym kierunku. Z roku na rok wzrasta udział OZE, jednak tempo zmian jest zbyt wolne. W artykule wskazano na sposoby zwiększenia udziału OZE w źródłach wytwarzania energii, jednocześnie wskazując na liczne bariery ich rozwoju. Zwrócono uwagę na wpływ pandemii COVID-19 i wojny w Ukrainie na sektor energetyczny.
Słowa kluczowe:
odnawialne źródła energii, niezależność energetyczna, cele energetyczneBibliografia
Adamczewski, T., & Wójcik, J. (2023). Zrozumieć cele OZE. Forum Energii. Analizy i dialog. Retrieved from https://www.forum-energii.eu/zrozumiec-cele-oze (18.03.2024). Google Scholar
Adamowicz, M. (2021). Zielona gospodarka, zielony wzrost i zazielenienie jako formy realizacji koncepcji zrównoważonego rozwoju. Wieś i Rolnictwo, 191(2), 13-33. https://doi.org/10.53098/wir022021/01.
Crossref
Google Scholar
Bielewicz, J. (2022). „Zielona” inflacja już tu jest. Obserwator Finansowy, 2, 20-21. Retrieved from https://www.obserwatorfinansowy.pl/bez-kategorii/rotator/zielona-inflacja-juz-tu-jest/ (18.03.2024). Google Scholar
Bojar-Fijałkowski, T. (2021). Rozwój morskiej energetyki wiatrowej w Polsce – uwagi na tle gospodarczego prawa środowiska. Gdańskie Studia Prawnicze, 3(51), 63-75. https://doi.org/10.26881/gsp.2021.3.05.
Crossref
Google Scholar
Brdulak, J., & Pawlak, P. (2021). Elektromobilność czynnikiem zmian jakościowych polskiego transportu samochodowego. Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, 58(1), 31-42. https://doi.org/10.33119/KNoP.2020.58.1.3.
Crossref
Google Scholar
Bulut, M. (2020). Analysis of the COVID-19 Impact on Electricity Consumption and Production. SAUCIS, 3(3), 284-295. https://doi.org/10.35377/saucis.03.03.817595.
Crossref
Google Scholar
Ciechanowicz-McLean, J. (2021). Instrumenty prawne ochrony klimatu przed i w Europejskim Zielonym Ładzie. Gdańskie Studia Prawnicze, 3(51), 9-20. https://doi.org/10.26881/gsp.2021.3.01.
Crossref
Google Scholar
Cierpiał-Wolan, M. (supervisor), Kapica, K., Twaróg, D., Plutecki, P., Kopyto, K., Kmuk, P., Machowska, K., Kacprowska, J., & Moskal I. (2023a). Energia ze źródeł odnawialnych w 2022 r. Analizy Statystyczne. Warszawa, Rzeszów: Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Rzeszowie. Retrieved from https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/srodowisko-energia/energia/energia-ze-zrodel-odnawialnych-w-2022-roku,3,17.html (18.03.2024). Google Scholar
Cierpiał-Wolan, M. (supervisor), Kapica, K., Twaróg, D., Plutecki, P., Kopyto, K., Kmuk P., Kacprowska, J., Parciński, G., Boczek-Gizińska, R., Zatorska, M., Żarek, E., Pawelczyk, M., & Moskal I. (2023b). Gospodarka energetyczno-paliwowa w latach 2021 i 2022. Analizy Statystyczne. Warszawa, Rzeszów: Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Rzeszowie. Retrieved from https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/srodowisko-energia/energia/gospodarka-paliwowo-energetyczna-w-latach-2021-i-2022,4,18.html (18.03.2024). Google Scholar
Communication from the Commission. Energy for The Future: Renewable Sources of Energy. (1997). Komisja Europejska. Retrieved from https://europa.eu/documents/comm/white_papers/pdf/com97_599_en.pdf. (18.03.2024). Google Scholar
Dereń, K., & Owczarek, W. (2021). Elektromobilność w Europie – perspektywy jej wdrożenia w Polsce. Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie, 84, 19-30. https://doi.org/10.21008/j.0239-9415.2021.084.02. Google Scholar
Derski B. (2024). Udział węgla w energetyce spadł do 63%. WysokieNapiecie.pl. Retrieved from https://wysokienapiecie.pl/96011-udzial-wegla-i-oze-w-polsce-2023/ (18.03.2024). Google Scholar
Directive (EU) 2018/2001 of the European Parliament and of the Council of 11 December 2018 on the Promotion of the Use of Energy from Renewable Sources. Retrieved from https://eur-lex.europa.eu/eli/dir/2018/2001/oj (18.03.2024). Google Scholar
Directive (EU) 2023/2413 of the European Parliament and of the Council of 18 October 2023 amending. Google Scholar
Directive (EU) 2018/2001, Regulation (EU) 2018/1999 and Directive 98/70/EC as regards the promotion of energy from renewable sources, and repealing Council Directive (EU) 2015/652. Retrieved from https://eur-lex.europa.eu/eli/dir/2023/2413/oj (18.03.2024). Google Scholar
Directive 2009/28/EC of the European Parliament and of the Council of 23 April 2009 on the promotion of the use of energy from renewable sources. Retrieved from https://eur-lex.europa.eu/eli/dir/2009/28/oj (18.03.2024). Google Scholar
Emisje gazów cieplarnianych według sektorów źródłowych. (2023). Eurostat. Retrieved from https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/ENV_AIR_GGE__custom_7181047/default/table?lang=en (18.03.2024). Google Scholar
European Electricity Review 2024. (2024). London: Ember. Retrieved from https://ember-climate.org/app/uploads/2024/02/European-Electricity-Review-2024.pdf (18.03.2024). Google Scholar
Gomółka, K., & Kasprzak, P. (2023). Poland’s Energy Dependence at the Turn of the 21st Century. Economics and Environment, 86(3), 483-507. https://doi.org/10.34659/eis.2023.86.3.605.
Crossref
Google Scholar
Górska, A. (2023). Wpływ pandemii COVID-19 na ubóstwo energetyczne w UE. Przegląd Politologiczny, 1, 109-128. https://doi.org/10.14746/pp.2022.28.1.8.
Crossref
Google Scholar
Grzebyk, M., & Stec, M. (2023). The Level of Renewable Energy used in EU Member States – A Multidimensional Comparative Analysis. Economics and Environment, 86(3), 244-264. https://doi.org/10.34659/eis.2023.86.3.558.
Crossref
Google Scholar
Grzegorek, J. (2012). Zastosowanie zaawansowanych metod statystycznych do badania rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce traktowanej jako system regionów. Unpublished doctoral dissertation. Warszawa. Google Scholar
Grzegorek, J., & Wierzbicki, A. (2009). New Statistical Approaches in the Systemic Analysis of Regional, Intra-Regionaland Cross-Regional Factors of Information Society and Economic Development; the Case of Mazovia. Mazowsze Studia Regionalne, 3, 117-128. Google Scholar
Héjj, D., & Sommer, M. (2023). Sojusz na rzecz atomu w UE powoli się konsoliduje. Retrieved from https://serwisy.gazetaprawna.pl/energetyka/artykuly/8670090,unia-europejska-energia-atomowa-sojusz.html (18.03.2024). Google Scholar
Import produktów energetycznych od UE – najnowsze osiągnięcia. (2023). Eurostat. Retrieved from https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.phptitle=EU_imports_of_energy_products_recent_developments&oldid=554503 (18.03.2024). Google Scholar
Just, M., & Echaust, K. (2023). Przenoszenie zmienności cen pomiędzy rynkami towarów rolnych i energetycznych – perspektywa rynków europejskich w czasie pandemii COVID-19 i wojny rosyjsko-ukraińskiej. Wieś i Rolnictwo, 2(199), 41-66. https://doi.org/10.53098/wir022023/02.
Crossref
Google Scholar
Krajowy plan na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030. Założenia i cele oraz polityki i działania. (2019). Retrieved from https://www.gov.pl/web/klimat/krajowy-plan-na-rzecz-energii-i-klimatu-na-lata-2021-2030---wersja-2019-r. Google Scholar
Krzykowski, P. (2022). Konsekwencje wojny na Ukrainie w wymiarze żywnościowym, ekonomicznym i energetycznym. Roczniki Nauk Społecznych, 50(4), 93-113. https://doi.org/10.18290/rns22504.4.
Crossref
Google Scholar
Lorek, E., & Lorek, A. (2023). Creating a Sustainable Energy Sector in the Crisis Conditions and Building a European Green Deal. Economics and Environment, 86(3), 114-131. https://doi.org/10.34659/eis.2023.86.3.559.
Crossref
Google Scholar
Łukasiewicz, A. (2022). Konsekwencje ograniczeń związanych z pandemią COVID-19 dla transportu pasażerskiego. Studia BAS, 1, 85-108. https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2022.06.
Crossref
Google Scholar
Mielczarski, W. (2021). Odnawialne źródła energii jako element Nowego Zielonego Ładu. ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk, 1(65), 84-87. https://doi.org/10.24425/academiaPAN.2021.136853. Google Scholar
Olczak, K. (2020). Odnawialne źródła energii jako przesłanka prawna bezpieczeństwa energetycznego. Studia Prawno-Ekonomiczne, 117, 115-128. https://doi.org/10.26485/SPE/2020/117/7.
Crossref
Google Scholar
Pangsy-Kania, S., & Wierzbicka, K. (2022). Niezależność od importu surowców energetycznych jako kluczowy element bezpieczeństwa ekonomicznego państwa. Polska na tle krajów UE. Optimum. Economic Studies, 3(109), 86-102.
Crossref
Google Scholar
Peitgen, H.O., Jurgens, H., & Saute, D. (2002). Granice chaosu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Google Scholar
Polityka energetyczna Polski do 2040 r. (2021). Warszawa: Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Retrieved from https://www.gov.pl/web/klimat/polityka-energetyczna-polski. Google Scholar
Polska strategia wodorowa do roku 2030 z perspektywą do roku 2040. (2021). Warszawa: Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Retrieved from https://www.gov.pl/web/klimat/polska-strategia-wodorowa-do-roku-2030. Google Scholar
Prol, J.L., & Sungmin, O. (2020). Impact of COVID-19 Measures on Short-Term Electricity Consumption in the Most Affected EU Countries and USA States. iScience, 23(10), 1-29. https://doi.org/10.1016/j.isci.2020.101639.
Crossref
Google Scholar
Sikora, J., & Zimniewicz, K. (2023). Renewable Energy Sources as a Way to Prevent Climate Warming in Poland. Economics and Environment, 85(2), 456-475. https://doi.org/10.34659/eis.2023.85.2.545.
Crossref
Google Scholar
Sobolewski, M. (2020). Europejski Zielony Ład – w stronę neutralności klimatycznej. Infos, Biuro Analiz Sejmowych, 9, 1-4.
Crossref
Google Scholar
Solarska, W. (2022). Ruszają konsultacje publiczne projektu Strategii dla ciepłownictwa do 2030 r. z perspektywą do 2040 r. Strategia dla ciepłownictwa do 2030 r. z perspektywą do 2040 r. Warszawa: Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Retrieved from https://bip.mos.gov.pl/strategie-plany-programy/strategia-dla-cieplownictwa-do-2030-r-z-perspektywa-do-2040-r/. Google Scholar
Stocki, S., & Hübner, R. (2021). Zielony wodór jako przyszłość odnawialnych źródeł energii i energetyki. In M. Smol (Ed.). Strategie wdrażania Zielonego Ładu. Woda, surowce, energia. Kraków: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk. Google Scholar
Strużak, R. (2009). Rozwój szerokopasmowego Internetu w Polsce – trendy i granice wzrostu. Telekomunikacja i Techniki Informacyjne, 1-2, 38-48. Google Scholar
Surówka, A. (2023). Problemy i wyzwania prognozowania produkcji energii elektrycznej z OZE w Polsce w kontekście współczesnych kryzysów. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 73, 134-151. https://doi.org/10.15584/nsawg.2023.1.8.
Crossref
Google Scholar
Szczubełek, G. (2022). Perspektywy rozwoju energetyki w Polsce i w Unii Europejskiej w kontekście Europejskiego Zielonego Ładu: energia odnawialna i efektywność energetyczna. Olsztyn Economic Journal, 17(2), 175-190. https://doi.org/10.31648/oej.8934.
Crossref
Google Scholar
Tokarski, S. (2022). Transformacja energetyczna – zapotrzebowanie na źródła energii pierwotnej w perspektywie 2040 r. Co się zmieni po wybuchu wojny na Ukrainie? Nowa Energia, 2, 10-16. Google Scholar
Tora, M., Karbowniczek, M., & Tora, B. (2022). Fotowoltaika w Polsce: stan aktualny i perspektywy. Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, 110, 111-118. https://doi.org/10.24425/140530. Google Scholar
Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (Dz.U. z 2024 r., poz. 317). Google Scholar
Walkowska, K. (supervisor), Berent-Kowalska, G., Jurgaś, A., Kacprowska, J., Pawelczyk, M., & Szymańska, M. (2019). Energia ze źródeł odnawialnych w 2018 r. Analizy Statystyczne. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Retrieved from https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/srodowisko-energia/energia/energia-ze-zrodel-odnawialnych-w-2018-roku,3,13.html (18.03.2024). Google Scholar
Wierzbicka, W. (2022). Activities Undertaken in the Member Cities of the Polish National Cittaslow Network in the Area of “Energy and Environmental Policy”. Energies, 15, 1309. https://doi.org/10.3390/en15041309.
Crossref
Google Scholar
Witkowska-Dąbrowska, M. (2018). Ocena realizacji celów środowiskowych zrównoważonego rozwoju w zakresie emisji gazów i wykorzystania energii. Olsztyn Economic Journal, 13(4), 397-409. https://doi.org/10.31648/oej.2738.
Crossref
Google Scholar
Witkowska-Dąbrowska, M., Świdyńska, N., & Napiórkowska-Baryła, A. (2021). Attitudes of Communities in Rural Areas towards the Development of Wind Energy. Energies, 14(23), 8052. https://doi.org/10.3390/en14238052.
Crossref
Google Scholar
Wrzaszcz, W., & Prandecki, K. (2020). Agriculture and the European Green Deal. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej/Problems of Agricultural Economics, 4, 156-179. https://doi.org/10.30858/zer/131841.
Crossref
Google Scholar
Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0002-1814-6679
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Każdy Autor składa oświadczenie, że praca nie była wcześniej publikowana (pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji) oraz nie narusza praw autorskich innych osób. Jednocześnie Autor przenosi na wydawcę wyłączne prawo wydania i rozpowszechniania tego utworu drukiem w formie zwartej publikacji czasopisma oraz w formie publikacji elektronicznej.
Czasopismo udostępnione jest na licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND