Ramy prawne dywersyfikacji paliw gazowych w prawodawstwie krajowym oraz unijnym
Abstrakt
Dywersyfikacja paliw gazowych to kluczowy element bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej i Polski, szczególnie istotny w kontekście zagrożeń geopolitycznych. Artykuł ma na celu ocenę skuteczności rozwiązań prawnych dotyczących dywersyfikacji dostaw gazu w prawodawstwie unijnym i krajowym. Analiza wykazała, że zarówno przepisy UE, jak i Polski znacznie rozwinęły ramy prawne w tym zakresie. Dzięki rozbudowie infrastruktury (m.in. terminal LNG, Baltic Pipe), wprowadzeniu nowych regulacji (np. pakiet gazowo-wodorowy 2024) oraz integracji strategii krajowej z unijną, znacząco zwiększono niezależność energetyczną i odporność rynku na kryzysy.
Słowa kluczowe:
dywersyfikacja, bezpieczeństwo energetyczne, gaz ziemny, prawo energetyczne, Unia EuropejskaBibliografia
Literatura Google Scholar
Dziewulska A., Krogulec E. (red.), Bezpieczeństwo energetyczne Polski – uwarunkowania, zasoby, perspektywy, Warszawa 2024. Google Scholar
European Commission, Energy Union package: a framework strategy for a resilient energy Union with a forward-looking climate change policy, COM (2015) 80 final. Google Scholar
European Commission, EU energy security strategy, COM (2014) 330 final. Google Scholar
Garlicki L., Zubik M. (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 1, Warszawa 2016. Google Scholar
International Energy Agency, Energy security report, 2023. Google Scholar
Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Polityka energetyczna Polski do 2040 r. (PEP2040), Warszawa 2021. Google Scholar
Rada Ministrów, Strategia bezpieczeństwa energetycznego Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2021. Google Scholar
Ruszel M., Podmiotko S. (red.), Bezpieczeństwo energetyczne Polski i Europy. Uwarunkowania – wyzwania – innowacje, Rzeszów 2019. Google Scholar
United Nations, The sustainable development goals report, 2022. Google Scholar
Akty prawne Google Scholar
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/We z dnia 13 lipca 2009 r. dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego. Była elementem tzw. trzeciego pakietu energetycznego (Dz.U. z 2009 r., L 211). Google Scholar
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1788 z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie wspólnych zasad rynków wewnętrznych gazu odnawialnego, gazu ziemnego i wodoru, zmieniająca dyrektywę (UE) 2023/1791 i uchylająca dyrektywę 2009/73/WE (Dz.U. UE z 2024 r. L 1788). Google Scholar
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 347/2013 z dnia 17 kwietnia 2013 r. w sprawie wytycznych dotyczących transeuropejskiej infrastruktury energetycznej, uchylające decyzję nr 1364/2006/WE oraz zmieniające rozporządzenia Google Scholar
(WE) nr 713/2009, (WE) nr 714/2009 i (WE) nr 715/2009 (Dz.U. z 2013 r., L 115.39). Google Scholar
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1938 z dnia 25 października 2017 r. dotyczące środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego i uchylające rozporządzenie (UE) nr 994/2010 (Dz.U. z 2017 r., L 280.1). Google Scholar
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/1032 z dnia 29 czerwca 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzeń (UE) 2017/1938 i (WE) nr 715/2009 w odniesieniu do magazynowania gazu (Dz.U. z 2022 r., L. 173.17). Google Scholar
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/869 z dnia 30 maja 2022 r. w sprawie wytycznych dotyczących transeuropejskiej infrastruktury energetycznej, zmiany rozporządzeń (WE) nr 715/2009, (UE) 2019/942 i (UE) 2019/943 Google Scholar
oraz dyrektyw 2009/73/WE i (UE) 2019/944 oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 347/2013 (Dz.U. z 2022 r., L 152.45). Google Scholar
Rozporządzenie Rady (UE) 2022/1369 z dnia 5 sierpnia 2022 r. w sprawie skoordynowanych środków zmniejszających zapotrzebowanie na gaz (Dz.U. UE z 2022 r., L 206). Google Scholar
Rozporządzenie Rady (UE) 2022/1854 z dnia 6 października 2022 r. w sprawie interwencji w sytuacji nadzwyczajnej w celu rozwiązania problemu wysokich cen energii (Dz.U. UE z 2022 r., L 261). Google Scholar
Rozporządzenie Rady (UE) 2022/2576 z dnia 19 grudnia 2022 r. w sprawie zwiększenia solidarności dzięki lepszej koordynacji zakupów gazu, wiarygodnym poziomom odniesienia cen i transgranicznej wymianie gazu (Dz.U. UE z 2022 r., L 335). Google Scholar
Rozporządzenie Rady (UE) 2022/2578 z dnia 22 grudnia 2022 r. w sprawie ustanowienia mechanizmu korekty rynku w celu ochrony obywateli Unii i gospodarki przed nadmiernie wysokimi cenami (Dz.U. UE z 2022 r., L 334.45). Google Scholar
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1789 z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie rynków wewnętrznych gazu odnawialnego, gazu ziemnego i wodoru, zmiany rozporządzeń (UE) nr 1227/2011, (UE) 2017/1938, (UE) 2019/942 i (UE) 2022/869 oraz decyzji (UE) 2017/684, a także uchylenia rozporządzenia (WE) nr 715/2009 (Dz.U. UE z 2024 r., L 1789). Google Scholar
Orzecznictwo Google Scholar
Wyrok SN z 25 maja 2022 r., sygn. akt I NSKP 6/22, Lex nr 3448134. Google Scholar
Wyrok SN z 9 lutego 2017 r., sygn. akt III SK 65/15. Google Scholar