Stosowanie polskiej ustawy karnej do cudzoziemca – zagadnienia praktyczne

Malwina Treder

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0002-9489-0096


Abstract

Liczba cudzoziemców mieszkających na terenie Rzeczpospolitej Polskiej systematycznie rośnie – w 2022 r. liczba ta wynosiła ok.  3 mln, co stanowi ok. 8% wszystkich mieszkańców. Celem niniejszego artykułu jest analiza przepisów związanych ze stosowaniem polskiej ustawy karnej względem cudzoziemców. W pierwszej kolejności autorka skupiła się na przeanalizowaniu formalnych możliwości zastosowania polskiej ustawy karnej. Następnie analizie poddano przepisy dotyczące cudzoziemców zawarte w Kodeksie postępowania karnego ze szczególnym uwzględnieniem obowiązku zapewnienia tłumacza, możliwości ustanowienia obrońcy oraz odbywania za granicą kary pozbawienia wolności orzeczonej przez polski sąd. Opisano również skutki prawomocnego skazania na gruncie ustawy o cudzoziemcach, tj. wpis do wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany. We wnioskach wskazano, że zastosowanie polskiej ustawy karnej nastąpić może zgodnie z zasadami wyrażonymi w Kodeksie karnym – cudzoziemiec będzie odpowiadał za przestępstwa popełnione na terytorium RP oraz w określonych sytuacjach, również jeśli popełni przestępstwo za granicą. Status cudzoziemca na każdym etapie postępowania karnego zbliżony jest do statusu obywatela RP, zaś główna różnica polega na tym, że zapewniany jest mu tłumacz oraz ma możliwość odbywania orzeczonej kary pozbawienia wolności za granicą. Ponadto ponosi on konsekwencje opisane w ustawie o cudzoziemcach.


Keywords:

cudzoziemiec, oskarżony, skazany, polskie prawo karne, polskie postępowanie karne


BIBLIOGRAFIA   Google Scholar

Literatura   Google Scholar

Augustyniak B., Komentarz do art. 610 k.p.k., [w:] D. Świecki (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz aktualizowany, t. II, 2022, Lex.   Google Scholar

Gardocka T., Komentarz do art. 110 k.k., [w:] R.A. Stefański (red.), Kodeks karny. Komentarz, 2021, Legalis.   Google Scholar

Kozłowska-Kalisz P., Komentarz do art. 5 k.k., [w:] M. Mozgawa (red.), Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, 2022, Lex.   Google Scholar

Kumela-Romańska M., [w:] Ustawa o cudzoziemcach. Komentarz, wyd. drugie, 2022, Lex.   Google Scholar

Marek A., Konarska-Wrzosek V., Prawo karne, Warszawa 2019.   Google Scholar

Sakowicz A., Komentarz do art. 110 k.k., [w:] M. Królikowski, R. Zawłocki (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. Art. 1–116, 2021, Legalis.   Google Scholar

Stefański R.A., Obrona obowiązkowa ze względu na okoliczności utrudniające obronę, „Prokuratura i Prawo” 2006, nr 12.   Google Scholar

Wiak K., Komentarz do art. 110 k.k., [w:] A. Grześkowiak, K. Wiak (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2021.   Google Scholar

Witkowska K., Tłumacz w postępowaniu karnym, „Prokuratura i Prawo” 2014, nr 1.   Google Scholar

Orzecznictwo   Google Scholar

Postanowienie SN z 9 stycznia 2013 r., sygn. akt III KK 330/12, Lex nr 1277747.   Google Scholar

Postanowienie SA w Katowicach z 16 lipca 2019 r., sygn. akt II AKz 567/19, Lex nr 2751448.   Google Scholar

Postanowienie SN z 12 maja 2022 r., sygn. akt IV KO 169/21, Lex nr 3398983.   Google Scholar

Postanowienie SO w Warszawie z 18 listopada 2013 r., sygn. akt VIII Kop 213/13, Lex nr 1897723.   Google Scholar

Postanowienie SO w Warszawie z 4 marca 2016 r., sygn. akt VIII Kop 13/16, Lex nr 2179462.   Google Scholar

Postanowienie WSA w Warszawie z 19 lipca 2016 r., sygn. akt IV SA/Wa 558/16, Lex nr 2138928.   Google Scholar

Wyrok NSA z 23 listopada 2018 r., sygn. akt II OSK 1928/18, Lex nr 2611234.   Google Scholar

Wyrok NSA z 27 lipca 2018 r., sygn. akt II OSK 1930/17, Lex nr 2547219.   Google Scholar

Wyrok SA w Białymstoku z 19 listopada 2020 r., sygn. akt II AKa 167/20, Lex nr 3169956.   Google Scholar

Wyrok SA w Krakowie z 27 kwietnia 2016 r., sygn. akt II AKa 45/16, Lex nr 2268989.   Google Scholar

Wyrok SA w Rzeszowie z 16 czerwca 2014 r., sygn. akt II AKa 111/13, Lex nr 1496046.   Google Scholar

Wyrok SA w Rzeszowie z 30 lipca 2020 r., sygn. akt II AKa 11/20, Lex nr 3335457.   Google Scholar

Wyrok SN z 24 lipca 2008 r., sygn. akt V KK 32/08, Lex nr 452395.   Google Scholar

Wyrok SN z 27 listopada 2020 r., sygn. akt V KK 518/19, Lex nr 3095018.   Google Scholar

Wyrok SN z 29 marca 2011 r., sygn. akt III KK 365/10, Lex nr 852228.   Google Scholar

Akty prawne   Google Scholar

Europejska konwencja o zwalczaniu terroryzmu, sporządzona w Strasburgu dnia 27 stycznia 1977 r. (Dz.U. z 1996 r., Nr 117, poz. 557).   Google Scholar

Konwencja w sprawie zwalczania handlu ludźmi i eksploatacji prostytucji (Dz.U. z 1952 r., Nr 41, poz. 278).   Google Scholar

Konwencja o przekazywaniu osób skazanych, sporządzona w Strasburgu dnia 21 marca 1983 r. (Dz.U. z 1995 r., Nr 51, poz. 279 z późn. zm.).   Google Scholar

Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 sierpnia 1926 r. o cudzoziemcach (Dz.U. z 1926 r., Nr 83, poz. 465 z dnia 14 sierpnia 1926 r.).   Google Scholar

Ustawa z dnia 29 marca 1963 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz.U. z 1992 r., Nr 7, poz. 30 z późn. zm.).   Google Scholar

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1138 z późn. zm.).   Google Scholar

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1375 z późn. zm.).   Google Scholar

Ustawa z dnia 25 czerwca 1997 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz.U. z 2001 r., Nr 127, poz. 1400 z późn. zm.).   Google Scholar

Ustawa z dnia 18 września 2001 r. Kodeks morski (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 2175 z późn. zm.).   Google Scholar

Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1235 z późn. zm.).   Google Scholar

Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 264, poz. 1573 z późn. zm.).   Google Scholar

Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 2354 z późn. zm.).   Google Scholar

Źródła internetowe   Google Scholar

Departament Analiz i Polityki Migracyjnej MSWiA, Polityka migracyjna Polski – diagnoza stanu wyjściowego, https://www.gov.pl/web/mswia/polityka-migracyjna-polski--diagnoza-stanu-wyjsciowego.   Google Scholar

Duszczyk M., Pomiędzy dwoma kryzysami migracyjnymi: Czego się nauczyliśmy, a co może nas czekać w przyszłości, https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/8585718,migracje-duszczyk-raport-ukraincy-granica-polsko-bialoruska.html.   Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny, Populacja cudzoziemców w Polsce w czasie COVID-19, https://stat.gov.pl/statystyki-eksperymentalne/kapital-ludzki/populacja-cudzoziemcow-w-polsce-w-czasie-covid-19,12,1.html.   Google Scholar

Wiltos A., Prawo do korzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza w postępowaniu karnym. Wybrane zagadnienia, „Acta Universitatis Wratislaviensis” 2013, nr 93, https://repozytorium.uni.wroc.pl/Content/117353/PDF/07_Wiltos_A_Prawo_do_korzystania_z_bezplatnej_pomocy_tlumacza_w_postepowaniu_karnym_Wybrane_zagadnienia.pdf.   Google Scholar

Włodarczyk-Madejska J., Kopeć M., Goździk G., O przestępczości cudzoziemców i przestępczości wobec cudzoziemców w Polsce na podstawie statystyki policyjnej, „Archiwum Kryminologii” 2021, nr 43(2), https://ak.inp.pan.pl/index.php/ak/article/view/2282/2377.   Google Scholar


Published
2023-04-28

Cited by

Treder, M. (2023). Stosowanie polskiej ustawy karnej do cudzoziemca – zagadnienia praktyczne. Kortowski Przegląd Prawniczy, (1), 41–52. https://doi.org/10.31648/kpp.8931

Malwina Treder 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0002-9489-0096