Wybory parlamentarne 2023 w Polsce wobec wniosku Państwowej Komisji Wyborczej z października 2022 r. i przemian demograficznych

Igor Rapicki

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM


Abstract

The aim of the article is to present a proposal to revise the allocation of parliamentary seats in constituencies, presented by the National Electoral Commission in a proposal submitted to the Sejm in October 2022 in connection with Art. 203 para. 1 of the Electoral Code, which obliges the National Electoral Commission to uphold the principle of a uniform representative norm. The article presents data on the demographic transformations in Poland that make changes necessary. Next, the work tries to answer the question of what the rejection of requests to revise the distribution of parliamentary seats by successive governments reflects on the quality of Polish democracy. The main source material of the work is the above-mentioned National Election Commission application, data from the Central Statistical Office on demographic changes in Poland and opinions, books and other, of specialists in the field of parliamentary elections. 


Keywords:

wybory parlamentarne, prawo wyborcze, polska demokracja, polski ustrój polityczny, polska demografia


Literatura   Google Scholar

Banaszak B., Kodeks wyborczy. Komentarz, wyd. czwarte, Warszawa 2023.   Google Scholar

Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. drugie, Warszawa 2012.   Google Scholar

Barton S., Historia Hiszpanii, Warszawa 2011.   Google Scholar

Dudek A., Historia polityczna Polski 1989–2023, Warszawa 2023.   Google Scholar

Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2020.   Google Scholar

Giełzak M., Wieczna lewica. Myśli i aforyzmy, Warszawa 2023.   Google Scholar

Lelewel J., Historyczna paralela Hiszpani z Polską, oprac. J. Kieniewicz, Warszawa 2006.   Google Scholar

Mill J.S., Utylitaryzm. O wolności, Warszawa 2005.   Google Scholar

Napierała P., Fryderyk II Wielki jako władca liberalny, Poznań 2019.   Google Scholar

Szałkiewicz W.K., Gałązka W., Żądza rządzenia. O władzy, polityce i politykach, Warszawa 2010.   Google Scholar

Akty prawne   Google Scholar

Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 sierpnia 2023 r. w sprawie zarządzenia wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2023 r., poz. 1564).   Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 lipca 2011 r. w sprawie zapewnienia Państwowej Komisji Wyborczej wykonywania zadań związanych z nadzorem nad prowadzeniem rejestru wyborców i sporządzaniem spisów wyborców (Dz.U. z 2011 r., Nr 158, poz. 943).   Google Scholar

Ustawa z dnia 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej (Dz.U. z 1997 r., Nr 78, poz. 483).   Google Scholar

Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2011 r., Nr 21, poz. 112).   Google Scholar

Źródła internetowe   Google Scholar

Baczek W., Sejm miał wprowadzić korektę liczby mandatów w okręgach. Ale Witek zignorowała PKW, https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,143907,30237760,sejm-mial-wprowadzic-korekte-liczby-mandatow-w-okregach-ale.html.   Google Scholar

Czemu Hiszpanią nie da się rządzić, podcast, https://www.youtube.com/watch?v=CoHEbKeYFzw&t=5173s.   Google Scholar

Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej, Kim są wyborcy partii politycznych w Polsce?, https://www.cbos.pl/PL/publikacje/raporty.php.   Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny, Podział administracyjny Polski, regionalne jednostki terytorialne, https://stat.gov.pl/statystyka-regionalna/jednostki-terytorialne/podzial-administracyjny-polski/.   Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny, Prognoza ludności na lata 2003–2030, https://demografia.stat.gov.pl/BazaDemografia/Prognoza_2003_2030.aspx.   Google Scholar

Istel M., Wybory 2023. Jak głosowali Polacy za granicą. W których krajach wygrał PiS, w których PO, a w których Nowa Lewica, https://konkret24.tvn24.pl/polityka/wybory-2023-jak-glosowali-polacy-za-granica-w-ktorych-krajach-wygral-pis-w-ktorych-ko-a-gdzie-nowa-lewica-st7395084.   Google Scholar

Komisja Wenecka, Kodeks dobrych praktyk w sprawach wyborczych przyjęty na 52. sesji obrad, https://bisnetus.files.wordpress.com/2016/03/kodeks_dobrej_praktyki_w_sprawach_wyborczych.pdf.   Google Scholar

Komisja Wenecka, Zatwierdzony protokół z wyników obrad 19. posiedzenia Komisji – Warunki dobrej praktyki referendalnej, https://obywateledecyduja.pl/wp-content/uploads/2015/08/Konwencja-Wenecka.pdf.   Google Scholar

Michalski W. (red.), Wyludnianie się wsi w Polsce centralnej, Warszawa 1990, https://rcin.org.pl/Content/36227/PDF/WA51_45541_PAN133562-r1990_Wyludnianie-wsi-Pols.pdf.   Google Scholar

Modzalewski W., Ukryte koszty sukcesu III RP. Czy punkt zerowy – „szczęki” były niezbędne?, wywiad, https://www.youtube.com/watch?v=FULQMnV92Ws&t=3190s.   Google Scholar

Morawska E., Na bakier z demografią. Zmiany, których brakuje w kodeksie wyborczym, https://mamprawowiedziec.pl/czytelnia/artykul/na-bakier-z-demografia-zmiany-ktorych-brakuje-w-kodeksie-wyborczym.   Google Scholar

Napierała P., Brytania Jerzego II a Francja Ludwika XV AD 1750, wykład online, https://www.youtube.com/watch?v=wmaNLQE2M4M&list=PLFsK-WNpHSBPOzVm-mpm0d-52LBildC2z&index=11.   Google Scholar

Państwowa Komisja Wyborcza, Raport frekwencji w wyborach parlamentarnych z roku 2023, https://wybory.gov.pl/sejmsenat2023/pl/frekwencja/pl.   Google Scholar

Państwowa Komisja Wyborcza, Raport o wynikach wyborów parlamentarnych z roku 2015, https://parlament2015.pkw.gov.pl/349_Wyniki_Sejm.html.   Google Scholar

Państwowa Komisja Wyborcza, Raport o wyniku wyborów parlamentarnych z roku 2019, https://sejmsenat2019.pkw.gov.pl/sejmsenat2019/pl/wyniki/sejm/pl.   Google Scholar

Państwowa Komisja Wyborcza, Raport za geografię wyborów roku 2011, https://wybory2011.pkw.gov.pl/geo/pl/000000.html#tabs-1.   Google Scholar

Państwowa Komisja Wyborcza, Wykaz okręgów wyborczych do Senatu w roku 2023, https://wybory.gov.pl/sejmsenat2023/pl/senat/okregi.   Google Scholar

Stępień P., Wielkie nierówności w sile głosów obywateli w wyborach do Senatu, https://mamprawowiedziec.pl/czytelnia/artykul/wielkie-nierownosci-w-sile-glosow-obywateli-w-wyborach-do-senatu.   Google Scholar

Większość województw w kraju wyludnia się. Jest pięć wyjątków, https://businessinsider.com.pl/wiadomosci/wiekszosc-wojewodztw-w-kraju-wyludnia-sie-jest-piec-wyjatkow/xxr43dy.   Google Scholar

Wniosek Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie zmiany granic okręgów wyborczych i liczby posłów w nich wybieranych, https://pkw.gov.pl/aktualnosci/informacje/wniosek-panstwowej-komisji-wyborczej-w-sprawie-zmiany-granic-okregow-wyborczych-i-liczby-poslow-w-ni.   Google Scholar


Published
2024-04-29

Cited by

Rapicki, I. (2024). Wybory parlamentarne 2023 w Polsce wobec wniosku Państwowej Komisji Wyborczej z października 2022 r. i przemian demograficznych. Kortowski Przegląd Prawniczy, (1). https://doi.org/10.31648/kpp.9982

Igor Rapicki 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM