Wybrane zagadnienia występujące w sporach między konsumentami a bankami na kanwie umów o kredyty waloryzowane do walut obcych

Tomasz Smoliński

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0002-3540-3200

Magdalena Tyska

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0002-8600-9975


Abstract

This article deals with important and current issues concerning mainly settlements of an invalid loan agreement or a loan agreement indexed with a foreign currency exchange rate, considering its exchange rate provisions as illegal in contracts with consumers and therefore ineffective. The aim of the article was only to initiate a discussion on indexed contracts, which were concluded with consumers on a scale unprecedented in other legal systems. The current number of claims submitted by borrowers against banks, despite their wide scale, constitutes only a fraction of all concluded loan agreements indexed to foreign currencies and potentially invalid or non-binding to consumers in terms of indexation clauses. Therefore, the article focuses on showing possible decisions of common courts. The reasons for which the contract may be considered completely invalid as well as the reasons for which the obligation relationship under the indexed contract may still be maintained are presented. The consequences of potential legal and tax rulings as to the settlement of an invalid loan agreement, or the amount obtained due to unjustified overpayments on the loan while maintaining the agreement in force, disregarding indexation, were also indicated.


Parole chiave:

foreign currency loans, Swiss francs, invalidity of the contract, consumer, abusive clauses, personal income tax


Literatura   Google Scholar

Ciepła H., Dochodzenie roszczeń z umów kredytów frankowych. Praktyka, orzecznictwo, pytania i odpowiedzi, 2021, Lex.   Google Scholar

Kawulski A., Komentarz do prawa bankowego. Uwagi do art. 69, 2013, Lex..   Google Scholar

Kowalski R., PIT. Komentarz do wybranych przepisów, 2020, Lex..   Google Scholar

Mazur L., Prawo bankowe, Komentarz, Warszawa 2008.   Google Scholar

Nita A., Czynności nie mogące być przedmiotem prawnie skutecznej umowy w świetle prawa podatkowego, „Przegląd Podatkowy” 2003, nr 2.   Google Scholar

Węgrzynowski Ł., Zasady rozliczenia stron w razie stwierdzenia nieważności umowy kredytu udzielonego w CHF (teoria salda i teoria dwóch kondykcji), 2020, Lex..   Google Scholar

Akty prawne   Google Scholar

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r., poz. 1740, t.j. z dnia 8 października 2020 r.).   Google Scholar

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U. z 2020 r., poz. 1896, t.j. z dnia 28 października 2020 r.).   Google Scholar

Ustawa z dnia 29 lipca 2011 r. o zmianie ustawy Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 165, poz. 984).   Google Scholar

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2020 r., poz. 1426, t.j. z dnia 21 sierpnia 2020 r.).   Google Scholar

Orzecznictwo   Google Scholar

Stanowisko Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyrażone w wyroku z 20 września 2017 r. w sprawie sygn. akt C-186/16.   Google Scholar

Uchwała SN z 17 stycznia 2003 r., sygn. akt III CZP 82/02, Lex nr 77076.   Google Scholar

Uchwała SN z 16 lutego 2021 r., sygn. akt III CZP 11/20, OSNC 2021, nr 6, poz. 40.   Google Scholar

Uchwała SN z 7 maja 2021 r., sygn. akt III CZP 6/21, Lex nr 3170921.   Google Scholar

Uzasadnienie wyroku SO w Szczecinie z 7 listopada 2014 r., sygn. akt I C 554/14, niepubl.   Google Scholar

Wyrok NSA w Warszawie z 6 czerwca 2017 r., sygn. akt II FSK 1501/15, Lex nr 2321304.   Google Scholar

Wyrok SA w Warszawie z 30 grudnia 2019 r., sygn. akt I ACa 697/18, Lex nr 2772916.   Google Scholar

Wyrok SA w Warszawie z 29 stycznia 2020 r., sygn. akt I ACa 67/19, niepubl.   Google Scholar

Wyrok SA w Białymstoku z 20 lutego 2020 r., sygn. akt I ACa 635/19, Lex nr 2817682.   Google Scholar

Wyrok SN z 1 kwietnia 2011 r., sygn. akt III CSK 206/10, OSNC-ZD 2012, nr 2, poz. 25.   Google Scholar

Wyrok SN z 20 czerwca 2006 r., sygn. akt III CSK 7/06, niepubl.   Google Scholar

Wyrok SN z 22 stycznia 2016 r., sygn. akt I CSK 1049/14, OSNC 2016, nr 11, poz. 134.   Google Scholar

Wyrok SO w Warszawie z 27 lipca 2018 r., sygn. akt XXIV C 241/17, Lex nr 2549728.   Google Scholar

Wyrok SO w Warszawie z 1 sierpnia 2019 r., sygn. akt XXV C 2496/17, Lex nr 2742681.   Google Scholar

Wyrok SO w Warszawie z 23 września 2019 r., sygn. akt XXV C 13/18, Lex nr 2742679.   Google Scholar

Wyrok SO w Łodzi z 25 sierpnia 2020 r., sygn. akt III Ca 241/19, Lex nr 3175131.   Google Scholar

Wyrok SRej. dla Warszawy-Woli w Warszawie z 25 stycznia 2017 r., sygn. akt I C 1750/16, niepubl.   Google Scholar

Wyrok TK z 26 stycznia 2005 r., sygn. akt P 10/04, OTK-A 2005, nr 1, poz. 7.   Google Scholar

Wyrok TSUE z 3 października 2019 r., sygn. akt C-260/18.   Google Scholar

Wyrok TSUE z 3 października 2019 r. sygn. akt C-260/18 w sprawie konsekwencji prawnych nieuczciwych klauzul walutowych w umowach o kredyt hipoteczny indeksowany do waluty obcej, Lex nr 2723333.   Google Scholar

Wyrok WSA w Opolu z 4 października 2017 r., sygn. akt I SA/Op 220/17, Lex nr 2382919.   Google Scholar

Inne źródła   Google Scholar

Najwyższa Izba Kontroli, Kredyty frankowe. Państwo pozwoliło bankom na zbyt wiele, https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/kredyty-frankowe-panstwo-pozwolilo-bankom-na-zbyt-wiele.html.   Google Scholar

Pismo z 4 maja 2020 r. dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, 0114-KDIP3-2.4011.449.2018.2020.7.S.LS, Rozliczenia PIT w związku z nieważnością umowy kredytu, Interpretacja indywidualna, Lex.   Google Scholar

Raport Rzecznika Finansowego z 6 czerwca 2016 r., Analiza prawna wybranych postanowień umownych stosowanych przez banki w umowach kredytów indeksowanych do waluty obcej lub denominowanych w walucie obcej zawieranych z konsumentami, https://rf.gov.pl/baza-wiedzy/analizy-i-raporty/.   Google Scholar

Rekomendacja Rady Prawa Bankowego przy Związku Banków Polskich w sprawie prawnych aspektów zmiany ustawy Prawo bankowe oraz ustawy o kredycie konsumenckim w zakresie spreadów walutowych z 6 września 2011 r., https://www.zbp.pl.   Google Scholar

Stanowisko Narodowego Banku Polskiego z 6 lipca 2011 r. w zakresie oceny skutków regulacji ustawy antyspreadowej, niepubl.   Google Scholar

Zasad Dobrej praktyki bankowej przyjęte przez Związek Banków Polskich (załącznik nr 1 do uchwały nr 6 XVIII Walnego Zgromadzenia ZBP z 26 kwietnia 2007 r. uwzględniający zmiany wprowadzone uchwałą nr 13 XX Walnego Zgromadzenia ZBP z 21 kwietnia 2009 r.) – aktualnie Kodeks etyki bankowej przyjęty na XXV Walnym Zgromadzeniu ZBP w dniu 18 kwietnia 2013 r., niepubl.   Google Scholar

Pismo z dnia 4 maja 2020 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, 0114-KDIP3-2.4011.449.2018.2020.7.S.LS, Rozliczenia PIT w związku z nieważnością umowy kredytu, Interpretacja indywidualna, Lex.   Google Scholar


Pubblicato
2022-09-01

##plugins.themes.libcom.cytowania##

Smoliński, T., & Tyska, M. (2022). Wybrane zagadnienia występujące w sporach między konsumentami a bankami na kanwie umów o kredyty waloryzowane do walut obcych. Kortowski Przegląd Prawniczy, (2). https://doi.org/10.31648/kpp.7996

Tomasz Smoliński 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0002-3540-3200
Magdalena Tyska 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0002-8600-9975