Kontrola a nadzór w administracji publicznej. Rozróżnienie pojęć na przykładzie wybranych kompetencji wojewody
Maciej Jurzyński
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWMhttps://orcid.org/0000-0002-7342-7158
Abstract
Kontrola i nadzór stanowią ważne kategorie prawa administracyjnego, które wykazują duże podobieństwo i bywają utożsamiane. W obu kategoriach występuje element sprawdzania i oceny działalności podmiotu kontrolowanego lub nadzorowanego według określonego prawem kryterium. Obie te kategorie zapewniają prawidłowość działania administracji publicznej, a jednocześnie wykazują zasadnicze odrębności i chociażby z tego względu nie powinny być utożsamiane.
Celem niniejszego artykułu jest rozróżnienie pojęć kontroli i nadzoru jako kategorii prawa administracyjnego. Zastosowano metodę prawno-dogmatyczną. Rozważania oparto przede wszystkim na wybranych publikacjach z zakresu prawa administracyjnego. Dokonano analizy pojęć kontroli i nadzoru, ukazując ich istotę oraz zasadnicze różnice pomiędzy nimi. Różnice te wskazano na przykładach wybranych kompetencji wojewody o charakterze kontrolnym i nadzorczym względem działalności samorządu terytorialnego. Podjęte rozważania zakończono krótkim podsumowaniem.
Parole chiave:
kontrola, nadzór, administracja publiczna, wojewoda, samorząd terytorialnyRiferimenti bibliografici
Literatura Google Scholar
Biliński M., [w:] M. Biliński, W. Gonet, H. Wolska, Kontrola oraz nadzór dotyczący realizacji zadań z zakresu gospodarki komunalnej, 2020, Lex. Google Scholar
Bolek T., Dobruk M., Ustawa o kontroli w administracji rządowej. Komentarz z wzorami dokumentów, 2018, Lex. Google Scholar
Czerw J., [w:] M. Zdyb, J. Stelmasiak (red.), Prawo administracyjne. Część ogólna. Ustrojowe prawo administracyjne - wybrane zagadnienia materialnego prawa administracyjnego, Warszawa 2020. Google Scholar
Długosz T., [w:] G. Kozieł (red.), Prawo przedsiębiorców. Komentarz, 2019, Legalis. Google Scholar
Dobkowska B., Środki nadzoru nad działalnością gminy, „Studia Prawnoustrojowe” 2015, nr 28. Google Scholar
Dolnicki B., Ewolucja nadzoru nad samorządem terytorialnym, „Samorząd Terytorialny” 2015, nr 3. Google Scholar
Dolnicki B., Sprawność działania administracji samorządowej, „Samorząd Terytorialny” 2020, nr 3. Google Scholar
Izdebski H., Samorząd terytorialny. Pionowy podział władzy, 2020, Lex. Google Scholar
Jagielski J., Kontrola administracji publicznej, Warszawa 2012. Google Scholar
Kałużny S., Kontrola wewnętrzna. Teoria i praktyka, Warszawa 2008. Google Scholar
Kotowski W., Ustawa o kierujących pojazdami. Komentarz, 2013, Lex. Google Scholar
Liwo M., Kontrola w administracji rządowej. Zagadnienia administracyjnoprawne, „Przegląd Prawa Publicznego” 2015, nr 10. Google Scholar
Masternak M., Czynności materialno-techniczne jako prawna forma działania administracji publicznej, Toruń 2018. Google Scholar
Matan A., [w:] B. Dolnicki (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, 2021, Lex. Google Scholar
Mednis A., Sześciło D., [w:] D. Sześciło (red.), Administracja i zarządzanie publiczne. Nauka o współczesnej administracji, Warszawa 2014. Google Scholar
Naleziński B., [w:] P. Tuleja (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, 2021, Lex. Google Scholar
Nowikowska M., [w:] K. Chałubińska-Jentkiewicz, M. Nowikowska (red.), Ustawa o kontroli w administracji rządowej. Komentarz, 2021, Legalis. Google Scholar
Pacak M., Zmorek K., Ustawa o wojewodzie i administracji rządowej w województwie. Komentarz, 2013, Lex. Google Scholar
Stelmasiak J., Nadzór nad samorządem terytorialnym w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych. Zagadnienia podstawowe, [w:] E. Ura (red.), Granice samodzielności wspólnot samorządowych, Rzeszów 2005. Google Scholar
Wierzbowski M., Wiktorowska A., [w:] J. Jagielski, M. Wierzbowski (red.), Prawo administracyjne, Warszawa 2020. Google Scholar
Wójtowicz-Dawid A., Monitoring, kontrola i audyt wykorzystywania środków Unii Europejskiej, 2020, Lex. Google Scholar
Wyporska-Frankiewicz J., Berek M., Jarzęcka-Siwik E., [w:] J. Wyporska-Frankiewicz (red.), Kontrola wykonywania zadań i nadzór nad jednostkami samorządu terytorialnego, 2020, Lex. Google Scholar
Ziemski K., Czynności kontrolne a akty nadzoru – wyróżnianie i jego konsekwencje, [w:] B. Jaworska-Dębska, Z. Duniewska, M. Kasiński, E. Olejniczak-Szałowska, R. Michalska-Badziak, P. Korzeniowski (red.), O prawie administracyjnym i administracji. Refleksje. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Małgorzacie Stahl, Łódź 2017. Google Scholar
Zimmermann J., Prawo administracyjne, Warszawa 2018. Google Scholar
Akty prawne Google Scholar
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze sprost. i zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2022 r., poz. 559 ze zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz.U. z 2018 r., poz. 570). Google Scholar
Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz.U. z 2022 r., poz. 1688 ze zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2023 r., poz. 1634.). Google Scholar
Ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz.U. z 2023 r., poz. 190). Google Scholar
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. z 2023 r., poz. 622 ze zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz.U. z 2020 r., poz. 224). Google Scholar
Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2023 r., poz. 221 ze zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 27 stycznia 2022 r. o dokumentach paszportowych (Dz.U. z 2023 r., poz. 1302). Google Scholar
Orzecznictwo Google Scholar
Postanowienie NSA z 6 listopada 2008 r., sygn. akt I OZ 828/08, Legalis nr 112110. Google Scholar
Postanowienie NSA z 12 stycznia 2012 r., sygn. akt II GSK 2415/11, Legalis nr 448805. Google Scholar
Uchwała TK z 5 października 1994 r., sygn. akt W 1/94, Lex nr 25336. Google Scholar
Uchwała NSA z 26 kwietnia 1999 r., sygn. akt FPS 5/99, Lex nr 36379. Google Scholar
Wyrok NSA z 7 marca 2019 r., sygn. akt I GSK 1153/18, Legalis nr 1916561. Google Scholar
Wyrok NSA z 29 września 2021 r., sygn. akt I OSK 4382/18, Lex nr 3230418. Google Scholar
Wyrok WSA w Warszawie z 24 lutego 2006 r., sygn. akt II SA/Wa 2175/05, Lex nr 219993. Google Scholar
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM
https://orcid.org/0000-0002-7342-7158