Kompetencje nauczycieli w edukacji włączającej
Monika Chełchowska
a:1:{s:5:"pl_PL";s:43:"Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie";}Abstrakt
Skuteczne wdrażanie edukacji włączającej wymaga kompleksowych działań, które koncentrują się na kształtowaniu postaw sprzyjających budowaniu proinkluzyjnej społeczności. Głównym celem niniejszej analizy jest określenie kompetencji, które powinien posiadać nauczyciel, aby efektywnie funkcjonować w środowisku edukacji włączającej i zapewniać wszystkim uczniom równy dostęp do edukacji. Proces inkluzji powinien rozpoczynać się już od wczesnych lat przedszkolnych, aby dzieci od najmłodszych lat uczyły się akceptacji, empatii oraz współpracy w różnorodnym środowisku. Kluczową rolę odgrywa także odpowiednie przygotowanie nauczycieli, którzy muszą posiadać zarówno wiedzę teoretyczną, jak i praktyczne umiejętności niezbędne do pracy z uczniami o zróżnicowanych potrzebach edukacyjnych. W Polsce proces kształtowania edukacji inkluzyjnej rozpoczął się w 2006 roku, kiedy nasze państwo dołączyło do Europejskiej Agencji Rozwoju Edukacji Uczniów ze Specjalnymi Potrzebami. Wdrażane rozwiązania pozwalają na wielopoziomowe wsparcie uczniów ze specyficznymi trudnościami, uczniów nieposługujących się językiem wiodącym czy też dzieci z różnym zapleczem kulturowym oraz społecznym.
Słowa kluczowe:
edukacja włączająca, nauczyciele, kompetencjeBibliografia
Bandura, A. (2007). Teoria społecznego uczenia się. Wydawnictwo Naukowe PWN. Google Scholar
Chrzanowska, I. (2018). Edukacja włączająca – wyzwania dla kompetencji pedagogów specjalnych, Studia Edukacyjne, nr 48, 23-43. Google Scholar
Chudnicki, A. (2024). Inclusive education (not) for all. Institutionalization of social and educational problems of children and adolescents, Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 43(4). 91-108. Google Scholar
Dryżałowska, G. (2018). Wykluczenie społeczne – (nie)zmienny problem pedagogiki, W: G. Dryżałowska, M., Kuleta-Hulboj, A., Naumaniuk, A., Skura, i A. M. Steinhagen (red.), Inkluzja w perspektywie pedagogiki specjalnej i pedagogiki społecznej: pytania, konteksty, dyskusje (s. 19-49). Uniwersytet Warszawski. Google Scholar
Flanczewska-Wolny, M., Wolny, J. (2024). Edukacja włączająca z perspektywy szkoły specjalnej na przykładzie doświadczeń specjalistycznych centrów wspierających edukację włączającą (SCWEW). W: E. Popiłka (red.), (Nie) nowe problemy edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami i o zróżnicowanych potrzebach, Kontrowersje-wyzwania-konsekwencje zaniechań (s. 29-50). Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego. Google Scholar
Fullan, M. (2007). Leading in a culture of change. John Wiley & Sons. Google Scholar
Göransson, K., Nilholm, C. (2014). Conceptual diversities and empirical shortcomings – a critical analysis of research on inclusive education. European Journal of Special Needs Education, 29 (3). Google Scholar
Indreswari, H., Ediyanto, E. (2024). Guidance and Counseling Teachers in Iclusive Education: A Literature Review, Pegem Journal of Education and Instruction, Vol. 14, No. 4., 325-330. Google Scholar
Jachimczak, B. (2018). Kształcenie nauczyciela dla edukacji włączającej, Studia Edukacyjne, nr 48, 33-43. Google Scholar
Jachimczak, B., Podgórska-Jachnik, D. (2023), Założenia edukacji włączającej i jej nowego modelu wdrażanego w polskim systemie oświaty, W: B. Jachimczak, D. Podgórska-Jachnik (red.), Edukacja włączająca w perspektywie i zadaniach samorządu terytorialnego (s. 9-14). Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Google Scholar
Kartini, A., Aprilia, I. D. (2022). Challenges and Opportunities for Regular Teachers in the Implementation of Assessments for Students with Special Needs in Inclusive Education Provider School, Journal of Education for Sustainability and Diversity vol. 1, No. 1, 29-38. Google Scholar
Kazanowski, Z., Żyta, A., Przybyliński, S., Ćwirynkało, K. (2024). Kompetencje zawodowe nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej do kształcenia uczniów z niepełnosprawnościami. Studia z teorii wychowania, 15, 143-161. Google Scholar
Krause, A. (2023). Edukacja włączająca w dyskursie hipokryzji. Studia z Teorii Wychowania. 14 (42), 85-101. Google Scholar
Kwiatkowska, H. (2008). Pedeutologia, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne. Google Scholar
ORE. (2021). Model funkcjonowania specjalistycznych centrów wspierających edukację włączającą (SCWEW). Ośrodek Rozwoju Edukacji. Google Scholar
Organizacja Narodów Zjednoczonych. (1948). Powszechna Deklaracja Praw Człowieka. https://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/onz/1948.html Google Scholar
Papuda-Dolińska, B. (2019). Kształcenie nauczycieli do edukacji włączającej w Polsce. Forum Oświatowe, Vol 31, No 2(62), 61-79. Google Scholar
Podgórska-Jachnik, D. (2022). Polski system oświaty a edukacja włączająca – bilans otwarcia 2020 w świetle raportu badawczego Ośrodka Rozwoju Edukacji. Problemy opiekuńczo-Wychowawcze, (610 (5)), 5-16. Google Scholar
Szkolak, A. (2011). Kompetencje pedagogiczne nauczycieli wczesnej edukacji – relacja z badań własnych W: J. Bonar (red.), Nauczyciel wczesnej edukacji. Oczekiwania społeczne i praktyka edukacyjna (s. 90-102). Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Google Scholar
Szplit, A., Zbróg, Z., Olechowska, A. (2024). Kompetencje społeczno- emocjonalne przyszłych nauczycieli wczesnej edukacji. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 2 (73), 105-117. Google Scholar
Uberman, M., Mach, A. (2016). Kompetencje nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej w szkole ogólnodostępnej w pracy z dzieckiem z niepełnosprawnością. Lubelski Rocznik Pedagogiczny 35(3). Google Scholar
Villaver, Jr. M. T., Mugadza J., Kilag O. K. T., Uy F. T., Jordan R. P., Samutya M. M., (2024), Leadership in Special Education: Promoting Inclusion and Equity, International Multidisciplinary Journal of Research for Research Innovation, Sustainability, and Excellence Volume 1, Issue no. 4. Google Scholar
Wrońska, M. (2012). Kultura medialna adolescentów: Studium dostępu i zastosowań. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego. Google Scholar
Zalecenie Rady (UE) 2018/646 z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie. (2018). Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, L 189, 1–13. Google Scholar
Zaorska, M. (2024). Edukacja włączająca – źródła, istota, założenia, aspekty pozytywne, możliwe ograniczenia. W: S. M. Kwiatkowski (red.) Edukacja szkolna z perspektywy nauk pedagogicznych (s. 63- 82). Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Google Scholar
a:1:{s:5:"pl_PL";s:43:"Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie";}
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo publikowane jest na licencji Open Access CC BY-NC-ND 3.0. (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/)
Redakcja wyraża zgodę na umieszczanie opublikowanych artykułów na stronach internetowych autorów, stronach internetowych jednostek naukowych i repozytoriów.