Ochrona dziecka jako ofiary przestępstwa handlu ludźmi na gruncie prawa międzynarodowego i krajowego
Abstract
Dziecko, będąc szczególną istotą, jest przedmiotem wielu rozważań na płaszczyźnie różnych nauk. Na gruncie nauk prawnych dziecko stanowi specyficzny podmiot, który podlega ochronie zarówno w prawie międzynarodowym, jak również w krajowym. Ze względu na słabo rozwinięty poziom rozeznania życiowego jest idealnym celem dla sprawców różnego rodzaju przestępstw. Przestępstwo handlu ludźmi to jedno z przestępstw, do których coraz częściej werbuje się dzieci. W prawie międzynarodowym znajdziemy szereg ustaw regulujących udział dzieci w tym przestępstwie. W niniejszym artykule przybliżono regulacje międzynarodowe oraz krajowe szczególnie ukierunkowane na wykorzystywanie dzieci w handlu ludźmi. W opracowaniu zostanie poruszony także temat braku odrębnej regulacji dotyczącej osób małoletnich w art. 189a Kodeksu karnego. Zasadne jest to z uwagi na przepisy Konstytucji RP w zakresie ochrony dziecka, które nasuwają wiele wątpliwości w kwestii braku odrębnej odpowiedzialności karnej dla sprawców przestępstwa z rzeczonego artykułu z udziałem dziecka.
Keywords:
handel ludźmi, ochrona dzieci, handel dziećmi, prawo międzynarodowe, wykorzystywanie seksualneReferences
Literatura Google Scholar
Janoszka K., Dzieci jako ofiary handlu ludźmi, Szczytno 2013. Google Scholar
Liżyńska K., Płońska A., Analiza obowiązujących w polskim prawie karnym unormowań dotyczących procederu handlu ludźmi, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2013, nr 3. Google Scholar
Namysłowska-Gabrysiak B., Handel ludźmi w celu wykorzystania seksualnego. Zagadnienia karnoprawne i kryminologiczne, Warszawa 2018. Google Scholar
Akty prawne Google Scholar
Europejska konwencja o ochronie dzieci przed seksualnym wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych (Dz.U. z 2005 r., poz. 608). Google Scholar
Konwencja o prawach dziecka (Dz.U. z 1991 r., poz. 526). Google Scholar
Protokół fakultatywny do konwencji o prawach dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii (Dz.U. z 2007 r., Nr 76, poz. 494). Google Scholar
Protokół o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi w szczególności kobietami i dziećmi, uzupełniający Konwencje Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości (Dz.U. z 2005 r., poz. 160). Google Scholar
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2600 ze zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 627). Google Scholar
Orzecznictwo Google Scholar
Postanowienie SN z 4 lutego 2022 r., sygn. akt II CSKP 1199/22, Lex nr 3303537. Google Scholar
Wyrok TK z 28 maja 1997 r., sygn. akt K 26/96. Google Scholar
Źródła internetowe Google Scholar
Grześkowiak A., Pojęcie dziecka w prawie karnym, [w:] A. Grześkowiak, I. Zgoliński (red.), Prawo karne w ochronie praw dziecka, Bydgoszcz 2018, https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/17209/prawo_karne_w_ochronie_praw_dziecka.pdf?sequence=1. Google Scholar
Guzik-Makaruk E.M., Wojewoda E., Dziecko, nieletni, małoletni, młodociany, pełnoletni – podstawowe zagadnienia terminologiczne na tle systemu prawa, [w:] E.M. Guzik-Makaruk, V. Skrzypulec-Plinta, J. Szamatowicz (red.), Wybrane prawne i medyczne problemy ginekologii dziecięcej, Białystok 2015, https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/handle/11320/13638. Google Scholar
Jankowska K., Ochrona dziecka na tle prawa międzynarodowego, „Kortowski Przegląd Prawniczy” 2016, nr 3, http://www.uwm.edu.pl/kpp/files/numery_kpp/kpp3_2016.pdf. Google Scholar
Lasocik Z., Handel ludźmi – aspekty społeczne i prawne, „Studia Socjologiczne” 2007, nr 4, Google Scholar
https://www.studiasocjologiczne.pl/img_upl/studia_socjologiczne_2007_nr4_s.31_57.pdf. Google Scholar
Olszewski B., Uniwersalna definicja dziecka, „Acta Universitatis Wratislaviensis – Przegląd Prawa i Administracji” 2011, Vol. LXXXV, nr 3322, https://www.repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra/publication/127918/edition/117586. Google Scholar
Sokołowska-Walewska M.J., Zakaz handlu ludźmi z perspektywy systemu ochrony praw człowieka, „Studia Prawnicze” 2013, nr 1, https://czasopisma.inp.pan.pl/index.php/sp/article/view/2729/2227. Google Scholar
Szczęch D., Ochrona praw dziecka w konwencjach międzynarodowych, [w:] A. Grześkowiak, I. Zgoliński (red.), Prawo karne w ochronie praw dziecka, Bydgoszcz 2018, https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/17209/prawo_karne_w_ochronie_praw_dziecka.pdf?sequence=1. Google Scholar
