Ochrona dziecka jako ofiary przestępstwa handlu ludźmi na gruncie prawa międzynarodowego i krajowego
Аннотация
Dziecko, będąc szczególną istotą, jest przedmiotem wielu rozważań na płaszczyźnie różnych nauk. Na gruncie nauk prawnych dziecko stanowi specyficzny podmiot, który podlega ochronie zarówno w prawie międzynarodowym, jak również w krajowym. Ze względu na słabo rozwinięty poziom rozeznania życiowego jest idealnym celem dla sprawców różnego rodzaju przestępstw. Przestępstwo handlu ludźmi to jedno z przestępstw, do których coraz częściej werbuje się dzieci. W prawie międzynarodowym znajdziemy szereg ustaw regulujących udział dzieci w tym przestępstwie. W niniejszym artykule przybliżono regulacje międzynarodowe oraz krajowe szczególnie ukierunkowane na wykorzystywanie dzieci w handlu ludźmi. W opracowaniu zostanie poruszony także temat braku odrębnej regulacji dotyczącej osób małoletnich w art. 189a Kodeksu karnego. Zasadne jest to z uwagi na przepisy Konstytucji RP w zakresie ochrony dziecka, które nasuwają wiele wątpliwości w kwestii braku odrębnej odpowiedzialności karnej dla sprawców przestępstwa z rzeczonego artykułu z udziałem dziecka.
Ключевые слова:
handel ludźmi, ochrona dzieci, handel dziećmi, prawo międzynarodowe, wykorzystywanie seksualneБиблиографические ссылки
Literatura Google Scholar
Janoszka K., Dzieci jako ofiary handlu ludźmi, Szczytno 2013. Google Scholar
Liżyńska K., Płońska A., Analiza obowiązujących w polskim prawie karnym unormowań dotyczących procederu handlu ludźmi, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2013, nr 3. Google Scholar
Namysłowska-Gabrysiak B., Handel ludźmi w celu wykorzystania seksualnego. Zagadnienia karnoprawne i kryminologiczne, Warszawa 2018. Google Scholar
Akty prawne Google Scholar
Europejska konwencja o ochronie dzieci przed seksualnym wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych (Dz.U. z 2005 r., poz. 608). Google Scholar
Konwencja o prawach dziecka (Dz.U. z 1991 r., poz. 526). Google Scholar
Protokół fakultatywny do konwencji o prawach dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii (Dz.U. z 2007 r., Nr 76, poz. 494). Google Scholar
Protokół o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi w szczególności kobietami i dziećmi, uzupełniający Konwencje Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości (Dz.U. z 2005 r., poz. 160). Google Scholar
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2600 ze zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 627). Google Scholar
Orzecznictwo Google Scholar
Postanowienie SN z 4 lutego 2022 r., sygn. akt II CSKP 1199/22, Lex nr 3303537. Google Scholar
Wyrok TK z 28 maja 1997 r., sygn. akt K 26/96. Google Scholar
Źródła internetowe Google Scholar
Grześkowiak A., Pojęcie dziecka w prawie karnym, [w:] A. Grześkowiak, I. Zgoliński (red.), Prawo karne w ochronie praw dziecka, Bydgoszcz 2018, https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/17209/prawo_karne_w_ochronie_praw_dziecka.pdf?sequence=1. Google Scholar
Guzik-Makaruk E.M., Wojewoda E., Dziecko, nieletni, małoletni, młodociany, pełnoletni – podstawowe zagadnienia terminologiczne na tle systemu prawa, [w:] E.M. Guzik-Makaruk, V. Skrzypulec-Plinta, J. Szamatowicz (red.), Wybrane prawne i medyczne problemy ginekologii dziecięcej, Białystok 2015, https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/handle/11320/13638. Google Scholar
Jankowska K., Ochrona dziecka na tle prawa międzynarodowego, „Kortowski Przegląd Prawniczy” 2016, nr 3, http://www.uwm.edu.pl/kpp/files/numery_kpp/kpp3_2016.pdf. Google Scholar
Lasocik Z., Handel ludźmi – aspekty społeczne i prawne, „Studia Socjologiczne” 2007, nr 4, Google Scholar
https://www.studiasocjologiczne.pl/img_upl/studia_socjologiczne_2007_nr4_s.31_57.pdf. Google Scholar
Olszewski B., Uniwersalna definicja dziecka, „Acta Universitatis Wratislaviensis – Przegląd Prawa i Administracji” 2011, Vol. LXXXV, nr 3322, https://www.repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra/publication/127918/edition/117586. Google Scholar
Sokołowska-Walewska M.J., Zakaz handlu ludźmi z perspektywy systemu ochrony praw człowieka, „Studia Prawnicze” 2013, nr 1, https://czasopisma.inp.pan.pl/index.php/sp/article/view/2729/2227. Google Scholar
Szczęch D., Ochrona praw dziecka w konwencjach międzynarodowych, [w:] A. Grześkowiak, I. Zgoliński (red.), Prawo karne w ochronie praw dziecka, Bydgoszcz 2018, https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/17209/prawo_karne_w_ochronie_praw_dziecka.pdf?sequence=1. Google Scholar