Problem wykluczenia finansowego na przykładzie umowy rachunku bankowego
Resumen
Wykluczenie finansowe to zjawisko społeczne, które zostało zdefiniowane w XX w. Określa się je jako brak możliwości dostępu do podstawowych usług finansowych, takich jak rachunki bankowe, rachunki płatnicze czy kredyt konsumencki, co stanowi barierę dla uczestnictwa w życiu społecznym i gospodarczym. Autorka skupia się na wykluczeniu bankowym, definiowanym jako sytuacja, w której jednostki nie mają dostępu do rachunków bankowych, co uniemożliwia im bycie częścią współczesnego społeczeństwa, które wciąż adaptuje się do zdgitalizowanej rzeczywistości. Celem niniejszego opracowania jest analiza konsekwencji wykluczenia finansowego,ze szczególnym uwzględnieniem grup klientów najbardziej narażonych na doświadczenie tego zjawiska, a także przedstawienie możliwych rozwiązań, które powinny stać się przedmiotem działań legislacyjnych podejmowanych przez państwo. W artykule zanalizowano również prawny charakter rachunków bankowych, podkreślając ich centralną rolę w systemie finansowym. Odniesiono się także do przepisów Kodeksu cywilnego oraz ustawy Prawo bankowe, wskazując na obowiązki banków oraz prawa posiadaczy rachunków.
Palabras clave:
wykluczenie, rachunek bankowy, konsument, bankCitas
Literatura Google Scholar
Czarnecka M., Wykluczenie finansowe i integracja finansowa- aspekty terminologiczne, „Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace” 2018, nr 33(1). Google Scholar
Czerwiński B., Zjawisko wykluczenia na rynku usług finansowych, [w:] L. Gąsiorkiewicz, J. Monkiewicz (red.), Wyzwania współczesnych rynków finansowych, seria: Management Sciences, vol. 7, Warszawa 2019. Google Scholar
Gersdorf M., Ostaszewski W., Raczkowski M., Zwolińska A., Rączka K., Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa 2024. Google Scholar
Gorge Ch., Figueirdo J.B., Social exclusion and anti-poverty policy: a debate, seria: IILS Research nr 110, Geneva 1997. Google Scholar
Góral L., Przeciwdziałanie wykluczeniu z rynku usług bankowych na gruncie francuskich i polskich regulacji prawnych, „Studia Prawno- Ekonomiczne” 2018, t. CIX. Google Scholar
Ławniczak A., Jurydyczny egalitaryzm a prawnopolityczny realizm, [w:] J. Blicharz, M. Błażewski, T. Kocowski, A. Kordik (red.), Zasada równości wobec prawa a wykluczenie społeczne: wybrane problemy i zagadnienia, Wrocław 2023. Google Scholar
Narodowy Bank Polski, Zwyczaje płatnicze Polaków, Warszawa 2023. Google Scholar
Niezbecka E., Definicja umowy, [w:] A. Kidyba (red.), Kodeksowe umowy handlowe, 2014, Lex. Google Scholar
Pietrzak A. (red.), Prawo przedsiębiorców. Komentarz, Warszawa 2019. Google Scholar
Warchlewska A., Wokół istoty wykluczenia finansowego. Ujęcie przeglądowe, „Finanse i Prawo Finansowe” 2020, nr 25. Google Scholar
Akty prawne Google Scholar
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/92/UE z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie porównywalności opłat związanych z rachunkami płatniczymi, przenoszenia rachunku płatniczego oraz dostępu do podstawowego rachunku płatniczego (Dz.U. UE L z 2014 r., Nr 257, s. 214). Google Scholar
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 1061 z późn. zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 1646 z późn. zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (t.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 611 z późn. zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 30 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1997). Google Scholar
Ustawa z dnia 10 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacją (Dz.U. poz. 357). Google Scholar
Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 236 z późn. zm.). Google Scholar
Orzecznictwo Google Scholar
Wyrok TK z 2 grudnia 2008 r., sygn. akt K 37/07, OTK-A 2008, Nr 10, poz. 172. Google Scholar
Wyrok SA w Katowicach z 21 maja 2009 r., sygn. akt I ACa 259/09, Lex nr 563071. Google Scholar
Wyrok SN z 27 października 2016 r., sygn. akt V CSK 48/16, Lex nr 2165600. Google Scholar
Wyrok SA w Warszawie z 6 czerwca 2019 r., sygn. akt V ACa 503/18, Lex nr 2698139. Google Scholar
Wyrok SN z 21 stycznia 2021 r., sygn. akt III CSKP 80/21, Lex nr 3108594. Google Scholar
Źródła internetowe Google Scholar
European Commission, Financial services provision and prevention of financial exclusion, Bruksela 2008, http://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=760&lan gId=en. Google Scholar
Kontrola podczas wypłaty emerytury. W tych wypadkach seniorzy muszą się z nią liczyć, https://www.rp.pl/praca-emerytury-i-renty/art41629261-kontrola-podczas-wyplaty-emerytury-w-tych-przypadkach-seniorzy-musza-sie-z-nia-liczyc. Google Scholar
Regulamin usługi świadczenia usługi – przekaz pocztowy, https://www.poczta-polska.pl/regulaminy/. Google Scholar
