Automatyzacja oceny zdolności kredytowej z wykorzystaniem AI – wyzwania prawne i praktyczne
Аннотация
Sztuczna inteligencja napisze pracę magisterską w parę minut, opracuje biznes plan, odpowie na prawie każde pytanie, może być również darmowym tłumaczem, działem obsługi klienta, ale czy może obliczyć zdolność kredytową? Technologia wkracza coraz agresywniej w kolejne dziedziny naszego życia. Dochodzi do tego choćby dlatego, że bywa mniej omylna, tańsza, prostsza w obsłudze, przy okazji zapewnia satysfakcjonujące rezultaty. Pozostaje jednak pytanie, gdzie jest granica? Ludzie pragną rozwijać nie tylko swoje perspektywy, ale również ułatwiać trudy życia codziennego. Szukać coraz to nowych rozwiązań, aby ułatwić sobie pracę, oszczędzić czas, czy pieniądze. AI świetnie sprawdza się w roli wybawcy i narzędzia do wszystkiego, natomiast powinniśmy zastanowić się, czy nie stanowi za dużego ryzyka w sferze bankowej.
Nie mamy oporów przed korzystaniem z internetowych możliwości. Korzystamy z aplikacji bankowych, z blika, z konsultantów AI, dlatego właśnie warto zastanowić się, gdzie postawić granice dla sztucznej inteligencji? Czy może nam obliczyć zdolność kredytową? Jeśli tak to, czy człowiek jeszcze zweryfikuje takie obliczenia? Co z ewentualnym atakiem hakerskim? Przede wszystkim, czy zastosowanie AI przy zdolności kredytowej jest słuszne i w jakim zakresie oraz czy i w jakim zakresie chroni nas prawo?
Ключевые слова:
sztuczna inteligencja, prawo bankowe, ocena zdolności kredytowej, AI Act, profilowanie kredytoweБиблиографические ссылки
Literatura Google Scholar
Dybiński J. (red.), Prawo bankowe, Warszawa 2023. Google Scholar
Janczak P., Łączkowski H., Byrski J., Obowiązki banku w kontekście wykorzystania sztucznej inteligencji w procesie oceny zdolności kredytowej, „Monitor Prawniczy” 2024, nr 9. Google Scholar
Machnikowski P. (red.), Prawo bankowe. Komentarz. Zobowiązania, t. 5: Przepisy pozakodeksowe, Warszawa 2025. Google Scholar
Akty prawne Google Scholar
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2554 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie operacyjnej odporności cyfrowej sektora finansowego i zmieniające rozporządzenia (WE) nr 1060/2009, (UE) nr 648/2012, (UE) nr 600/2014, (UE) nr 909/2014 oraz (UE) 2016/1011. Google Scholar
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1689 z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie ustanowienia zharmonizowanych przepisów dotyczących sztucznej inteligencji oraz zmiany rozporządzeń (WE) nr 300/2008, (UE) nr 167/2013, (UE) nr 168/2013, (UE) 2018/858, (UE) 2018/1139 i (UE) 2019/2144 oraz dyrektyw 2014/90/UE, (UE) 2016/797 i (UE) 2020/1828. Google Scholar
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 1646). Google Scholar
Źródła internetowe Google Scholar
Czas na gen AI. Czy branża finansowa wykorzysta tę szansę?, https://www.accenture.com/pl-pl/insights/consulting/gen-ai-talent. Google Scholar
Genpact, Commercial banking and the customer experience imperative. How industry leaders are using CX and artificial intelligence to overcome disruption, https://www.genpact.com/content/dam/genpact/web/documents/report-commercial-banking-and-the-customer-experience-imperative.pdf.coredownload.inline.pdf. Google Scholar
Koźmiński R. (red.), Aktualne wyzwania prawne związane z zastosowaniem sztucznej inteligencji w polskim sektorze bankowym, Warszawa 2024, https://pabwib.pl/wp-content/uploads/2024/01/PAB_WIB_Wyzwania_prawne_AI_Kozminski.pdf. Google Scholar
KPMG International, KPMG global AI in finance, https://kpmg.com/xx/en/our-insights/ai-and-technology/kpmg-global-ai-in-finance-report.html. Google Scholar
Laboratorium Badań Medioznawczych Uniwersytetu Warszawskiego, Co Polacy wiedzą o sztucznej inteligencji?, Warszawa 2024, https://www.lbm.uw.edu.pl/publikacje/newsy/492-co-polacy-wiedza-o-sztucznej-inteligencji-sondaz-naukowcow-z-uw. Google Scholar
Lange R. (red.), Sztuczna inteligencja w społeczeństwie i gospodarce. Analiza wyników ogólnopolskiego badania opinii polskich internautów, Warszawa 2019, https://www.nask.pl/magazyn/sztuczna-inteligencja-w-spoleczenstwie-i-gospodarce-2019. Google Scholar
Mastercard Foundry, Generative AI: the transformation of banking, https://view.ceros.com/mastercard-labs/signals-generative-ai-transforming-banking/p/1. Google Scholar
PKO Bank Polski wykorzystuje sztuczną inteligencję do zarządzania ryzykiem kredytowym, https://media.pkobp.pl/331352-pko-bank-polski-wykorzystuje-sztuczna-inteligencje-do-zarzadzania-ryzykiem-kredytowym. Google Scholar
PwC Polska, Gotowi na sztuczną inteligencję. Oczekiwania polskich konsumentów i firm, Warszawa 2024, https://www.pwc.pl/pl/publikacje/gotowi-na-sztuczna-inteligencje-raport.html. Google Scholar
Rewolucja AI w bankowości: BNP Paribas jako pierwszy bank w Polsce korzysta z BaseModel.ai, https://media.bnpparibas.pl/pr/841675/rewolucja-ai-w-bankowosci-bnp-paribas-jako-pierwszy-bank-w-polsce-korzysta-z-basemodel-ai#:~:text=BaseModel.ai%20umo%C5%BCliwia%20m.in%20automatyczne%20przekszta%C5%82cenie%20surowych%20danych%20w,oferowa%C4%87%20spersonalizowane%20propozycje%20tylko%20wtedy%2C%20kiedy%20s%C4%85%20potrzebne. Google Scholar
SAS Institute, Generatywna AI: strategie budowania przewagi konkurencyjnej, https://www.sas.com/pl_pl/global-campaigns/generative-ai-summary-global-survey-results-reg.html. Google Scholar
Umańska E., Augustyniak-Brzezińska K., Sztuczna inteligencja w opiniach Polaków, Warszawa 2024, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2024/K_093_24.PDF. Google Scholar
