Formy przestępczości żywnościowej na przykładzie branży mięsnej
Abstract
The article deals with the topic of food crime. At the beginning, a short historical sketch was made. Then, on the basis of the English-language literature, the phenomenon of food crime was characterized, which is extremely comprehensive, as it has many verbal features. The above considerations constitute an introduction to the discussion of examples of adulteration of meat and meat products in the light of documents from the food inspections carried out. Then, describes the structure of the food control authorities in Poland and presents their disadvantages and proposes potential directions of their reforms.
Parole chiave:
counterfeiting, meat and meat products, consumer safety.Riferimenti bibliografici
Literatura Google Scholar
Croall H., Food Crime, [w:] P. Beirne, N. South (red.), Issues in Green Criminology: Confronting Harms Against Environments, Humanity and Other Animals, Cullompton 2007. Google Scholar
Croall H., Food crime. A green criminology perspective, [w:] N. South, A. Brisman (red.), Routledge International Handbook of Green Criminology, New York 2012. Google Scholar
Croall H., White collar crime, consumers and victimization, „Crime, Law and Social Change” 2009, nr 51. Google Scholar
Eliott Ch., Elliott Review into the Integrity and Assurance of Food Supply Networks – Final Report A National Food Crime Prevention Framework, London 2014. Google Scholar
Forte W.E., The Food and Drug Administration and The Economic Adulteration of Foods, ,,Indiana Law Journal” 1966, nr 3. Google Scholar
Gałuch A., Terenowe organy administracji rządowej, [w:] L. Zacharko (red.), Organizacja prawna administracji publicznej, Katowice 2013. Google Scholar
Jackiewicz I., Tereszczuk M., Bezpieczeństwo czy niebezpieczeństwo: w poszukiwaniu modelu krajowego systemu kontroli bezpieczeństwa żywności, „Przedsiębiorstwo i Zarządzanie” 2017, t. 18, z. 9, cz. 2. Google Scholar
Kąkol C., Prawnokarne aspekty ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia, „Prokuratura i Prawo” 2018, nr 7–8. Google Scholar
Kołożyn-Krajewska D., Sikora T., Zarządzanie bezpieczeństwem żywności: teoria i praktyka, Warszawa 2014. Google Scholar
Kowalska A., Problem fałszowania żywności w Polsce, „Problemy Jakości” 2016, nr 9. Google Scholar
Krzywy I., Krzywy E., Pastuszak-Gabinowska M., Brodkiewicz A., Ołów – czy jest się czego obawiać, „Annales Academiae Medicae Stetinensis – Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie” 2010. Google Scholar
Leonkiewicz J., Instytucje państwowe – ile gwarancji dla zapewnienia bezpieczeństwa żywności, [w:] A. Lewkowicz, W. Pływaczewski (red.), Przeciwdziałanie patologiom na rynku żywności, Szczytno 2015. Google Scholar
Leśkiewicz K., Bezpieczeństwo żywnościowe i bezpieczeństwo żywności – aspekty prawne, „Przegląd Prawa Rolnego” 2012, nr 1. Google Scholar
Makała H., Fałszowanie produktów spożywczych – zagrożenia związane z tym zjawiskiem i sposoby ich identyfikacji przedstawione na przykładzie mięsa i produkowanych z niego wyrobów, „Postępy Nauki i Technologii Przemysłu Rolno-Spożywczego” 2013, t. 68, nr 4. Google Scholar
Manning L., Smith R., Soon J.M., Developing an organizational typology of criminals in the meat supply chain, „Food Policy” 2016, nr 59. Google Scholar
Manning L., Soon J.M., Food Safety, Food Fraud, and Food Defense: A Fast Evolving Literature, ,,Journal of Food Science” 2016, nr 4. Google Scholar
Listos P., Dylewska M., Gryzińska M., Sprzeczny z Konwencją Waszyngtońską (CITES) przemyt zwierząt do Polski, „Życie Weterynaryjne” 2016, nr 94(1). Google Scholar
Płocki R., Food crime – skala zjawiska, [w:] W. Pływaczewski, P. Chlebowicz (red.), Nielegalne rynki. Geneza, skala zjawiska oraz możliwości przeciwdziałania, Olsztyn 2012. Google Scholar
Pływaczewski W., „Pranie żywności” jako szczególna forma przestępczości gospodarczej, [w:] B. Sygit (red.), Złota księga jubileuszowa prof. zw. dr. hab. dr honoris causa Brunona Hołysta – ...ale prawdy szukaj w czynie, Łódź 2015,. Google Scholar
Pływaczewski W., Nielegalny rynek chronionych gatunków dzikiej fauny i flory. Geneza, przejawy, przeciwdziałanie, Szczytno 2016 Google Scholar
Pływaczewski W., Zorganizowane formy przestępczości w sektorze żywności – obszary zagrożeń i przeciwdziałanie zjawisku, [w:] A. Lewkowicz, W. Pływaczewski (red.), Google Scholar
Przeciwdziałanie patologiom na rynku żywności, Szczytno 2015. Google Scholar
Spink J., Moyer C.D., Understanding and Combating Food Fraud, „Food Technology Magazine” 2013, nr 67. Google Scholar
Taczanowski M., Prawo żywnościowe w warunkach członkostwa Polski w Unii Europejskiej, Warszawa 2009. Google Scholar
Sawicki W., Fałszowanie żywności od czasów starożytnych do dziś, „Przemysł Spożywczy” 2009, nr 12. Google Scholar
Więcek K., Wybrane praktyki fałszowania artykułów rolno-spożywczych. Analiza na podstawie czynności kontrolnych Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w 2016 roku, „Kortowski Przegląd Prawniczy” 2017, nr 4. Google Scholar
Wilson B., Swindled: The Dark History of Food Fraud, from Poisoned Candy to Counterfeit Coffee, New Jersey 2008. Google Scholar
Wiśniewska M.Z., „Food crime” jako patologia na rynku żywności – istota, rodzaje i próba klasyfikacji, „Zarządzanie i Finanse” 2017, nr 1. Google Scholar
Wojciechowski P., Organy urzędowej kontroli żywności w Polsce, „Kontrola i Audyt” 2014, nr 1. Google Scholar
Wojnicz W., Dawidek J., Nadzór nad bezpieczeństwem żywności, „Kontrola Państwowa” 2017, nr 2. Google Scholar
Ziółkowska K., Ziółkowski T., Prawne aspekty autentyczności produktów mleczarskich na przykładzie masła i serów, „Studia Warmińskie” 2016, nr 53. Google Scholar
Źródła prawa Google Scholar
Ustawa z dnia 13 lutego 2020 r. o Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (Dz.U. z 2020 r., poz. 425). Google Scholar
Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. z 2019 r., poz. 59). Google Scholar
Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz.U. z 2019 r., poz. 1668). Google Scholar
Ustawa z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego (Dz.U. z 2019 r., poz. 824). Google Scholar
Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin (Dz.U. z 2019 r., poz. 972). Google Scholar
Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz.U. z 2019 r., poz. 2178). Google Scholar
Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. z 2019 r., poz. 1252). Google Scholar
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz.U. z 2018 r., poz. 1557). Google Scholar
Źródła internetowe Google Scholar
Finał afery Zakładów Mięsnych Constar. Sąd wydał wyrok. Pracownicy skazani, https://www.portalspozywczy.pl/mieso/wiadomosci/final-afery-zakladow-miesych-constar- Google Scholar
sad-wydal-wyrok-pracownicy-skazani,25079.html. Google Scholar
Fiedorowicz A., Fiedorowicz M., Głód zysku, https://www.focusnauka.pl/artykul/glod-zysku. Google Scholar
Najwyższa Izba Kontroli, Informacja, Informacja o wynikach kontroli. Bezpieczeństwo żywności, nr ewid. 176/2019/P/19/084/LLO, https://www.nik.gov.pl/plik/id,21927,vp,24594.pdf. Google Scholar
Nowy urząd ma walczyć z szarą strefą na rynku żywności, https://wgospodarce.pl/informacje/4189-nowy-urzad-ma-walczyc-z-szara-strefa-na-rynku-zywnosci. Google Scholar
Pointing J., Al-Teinaz Y.R., Lever J., Critchley M., Spear S., Food Fraud, [w:] Y.R. Al-Teinaz, S. Spear, I.H.A. Abd El-Rahim (red.), The Halal Food Handbook, 2020, https://www.researchgate.net/publication/338516908_Food_Fraud. Google Scholar
Projekt ustawy o Państwowej Inspekcji Bezpieczeństwa Żywności, http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/PrzebiegProc.xspid=B5675C3915BDE24BC125815400280A07. Google Scholar
The British Standards Institution, Guide to protecting and defending food and drink from deliberate attack, Londyn 2014, https://www.bsigroup.com/LocalFiles/en-MY/PAS%2096%20Food%20Defence/PAS%2096%20(2014).pdf. Google Scholar
Thompson B., Spies In The Field: As Farming Goes High-Tech, Espionage Threat Grows, https://www.npr.org/sections/thesalt/2017/06/08/531771780/spies-in-thefield-as-farming-goes-high-tech-espionage-threat-grows?t=1609164202408. Google Scholar
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Sprawozdanie za 2018 rok w sprawie wykonania przez Inspekcję Handlową krajowego planu urzędowej kontroli żywności (MANCP), Warszawa 2019, https://www.uokik.gov.pl/raporty_z_kontroli_inspekcji_ Google Scholar
handlowej.php. Google Scholar
Wojciechowski P., Kontrola żywności po Polsku, https://klubjagiellonski.pl/2016/01/27/kontrola-zywnosci-po-polsku/#. Google Scholar