Rola władz samorządowych w kreowaniu innowacyjności gospodarki regionu peryferyjnego (studium przypadku regionu lubelskiego, Polska)
Mieczysław Adamowicz
Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiejhttp://orcid.org/0000-0002-1164-4966
Magdalena Zwolińska-Ligaj
Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiejhttp://orcid.org/0000-0001-6770-7092
Resumen
Celem badań jest ocena skali i zakresu działań podejmowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, ukierunkowanych na wzmocnienie innowacyjności lokalnych gospodarek. Zaprezentowano perspektywę władz samorządu terytorialnego i przedsiębiorstw, co umożliwiło pozytywną weryfikację hipotezy o istniejącej niespójności między aktywnością władz samorządowych i oczekiwaniami przedsiębiorców odnośnie do wsparcia ich działań proinnowacyjnych ze strony samorządów. Wykazano, że aktywność na rzecz tworzenia uwarunkowań sprzyjających innowacyjności przez władze samorządowe była podejmowana w niewielkiej skali i w ograniczonym zakresie działań. Wśród władz samorządowych istnieje świadomość potrzeby intensyfikowania działań szczególnie ważnych dla lokalnego sektora gospodarczego. Część empiryczną pracy oparto na wynikach badań sondażowych zrealizowanych w 2015 roku z wykorzystaniem kwestionariusza wywiadu skierowanego do przedstawicieli władzy lokalnej oraz przedsiębiorców na terenie dwóch powiatów województwa lubelskiego. Materiał badawczy stanowi 14 wywiadów z reprezentantami gmin i 147 wywiadów z przedsiębiorcami.
Palabras clave:
lokalna gospodarka, lokalne strategie innowacji, czynniki innowacyjnościCitas
ADAMOWICZ M. 2015. Lokalne strategie innowacji jako narzędzie zarządzania rozwojem powiatów stanowiących obszary potencjalnego wzrostu Lubelszczyzny. Roczniki Naukowe SERiA, 17(3): 11-18.
ARCHIBUGI D., PIANIA M. 1992. The Technological Specialization of Advanced Countries: A Report to the EEC on International Science and Technology Activities. Springer Science & Business Media.
ASHEIM B.T., ISAKSEN A. 2002. Regional Innovation Systems: The Integration of Local 'Sticky' and Global 'Ubiquitous'Knowledge. The Journal of Technology Transfer, 27(1): 77-86.
BARCA F. 2009. An Agenda for a Reformed Cohesion Policy. A Place-based Approach to Meeting European Union Challenges and Expectations (Barca Report). Independent Report prepared at the request of Danuta Hübner, Commissioner for Regional Policy. http://www.europarl.europa. eu/meetdocs/2009_2014/documents/regi/dv/barca_report_/barca_report_en.pdf.
BRACZYK H.J., COOKE PH. N., Heidenreich M. 1998. Regional Innovation Systems: The Role of Governances in a Globalized World. Routledge.
BRÖL R. 2009. Innowacyjność lokalnych jednostek terytorialnych. Gospodarka lokalna w teorii i praktyce, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 46: 52-61.
CAMAGNI R. 2017. Territorial capital, competitiveness and regional development. Ch. 10. In: Handbook of Regions and Competitiveness. Edward Elgar Publishing, p. 232-244.
CAPELL0 R., FAGGIAN A. 2005. Collective Learning and Relational Capital in Local Innovation Processes. Regional Studies, 39(1): 75-87.
CAPELL0 R., LENZI C. 2013. Territorial patterns of innovation: a taxonomy of innovative regions in Europe. The Annals of Regional Science, 51(1): 119- 154.
CREVÖISIER 0. 2004. The innovative milieus approach: toward a territorialized understanding of the economy? Economic Geography, 80(4): 367-379.
CREVÖISIER 0. 2014. Beyond Territorial Innovation Models: The Pertinence of the Territorial Approach. Regional Studies, 48(3): 551-561.
Diagnoza lubelskiego rynku innowacji - synteza ekspertyz na potrzeby RSI2020. 2013. Załącznik do Regionalnej strategii innowacji województwa lubelskiego do 2020 roku, Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie, Departament Gospodarki i Innowacji. http://www.rsi. lubelskie.pl/images/DIAGNOZA/Diagnoza%20do %20RSI.pdf. (access: 3.02.2016).
DODD J.A., FRANKE J., MOODY R. 2011. Total innovation-Towards a localised, comprehensive EU innovation policy. Innovation Journal, 16(2): 1-18.
EDQUIST CH., JOHNSON B. 1997. Institutions and organizations in systems of innovation. In: Systems of Innovation: Technologies, Institutions and Organizations. Ed. Ch. Edquist. Pinter/Cas-sell Academic, London.
GUZAL-DEC D. 2017. Cooperation for the development of tourism in a region based on the example of local governments of municipalities within the valuable natural areas of the Lublin Province / Współpraca na rzecz rozwoju turystyki w regionie na przykładzie samorządów gmin przyrodniczo cennych województwa lubelskiego. Economic and Regional Studies, 10(3): 63-73.
HUCZEK M. 2012. Środowisko innowacyjne źródłem rozwoju regionu. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Zarządzanie, 2: 19-35.
IAMMARINO S., MCCANN PH. 2013. The sources of innovation: the firm and the local system. Multinationals and Economic Geography, 4: 136-190..
MORGAN K., COOKE P. 1998. The Associational Economy: Firms, Regions, and Innovation. University of Illinois at Urbana-Champaign's Academy for Entrepreneurial Leadership Historical Research Reference in Entrepreneurship. https://ssrn.com/abstract=1496189 (access: 1.09.2017).
Mothe J. DE La, Paquet G. 2012. Local and regional systems of innovation as learnig socio-econo-mies. In: Local and Regional Systems of Innovation. Eds. J. de la Mothe, G. Paquet. Economics of Science, Technology and Innovation, 14. Springer Science & Business Media.
MUSCIO A. 2006. From Regional Innovation Systems to Local Innovation Systems: Evidence from Italian Industrial Districts. European Planning Studies, 14(6): 773-789.
NOWAK M., MAŻEWSKA M., MAZURKIEWICZ S. 2011. Współpraca ośrodków innowacji z administracją publiczną. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, seria Innowacje, Łódź - Gdańsk - Kielce.
NOWAKOWSKA A., PRZYGODZKI Z., SOKOŁOWICZ M.E. 2011. Region w gospodarce opartej na wiedzy. Difin, Warszawa.
Przewodnik budowania lokalnej strategii innowacji opracowany w ramach projektu "Sieć regionalnych obserwatoriów specjalistycznych". 2015. Główny Instytut Górnictwa, Katowice.
PYLAK K., CZYZ P., GORGOL I. 2014. The Competencies of Local Self-Government Authorities Supporting the Competitiveness and Innovativeness of Companies. European Conference on Management, Leadership & Governance. Kidmore End: Academic Conferences International Limited, p. 285-295.
RODRIGUEZ-POSE A. 2010. Do institutions matter for regional development? Working Papers, Instituto Madrileno de Estudios Avanzados (IMDEA) Ciencias Sociales, 2: 1034-1047.
SHEFER D., FRENKEL A. 1998. Local milieu and innovations: Some empirical results. Ann. Reg. Sci., 32(1): 182-200.
SOKOŁOWICZ M Е. 2015. Rozwój terytorialny w świetle dorobku ekonomii instytucjonalnej, Przestrzeń - bliskość - instytucje. Ekonomia. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
STAWASZ E. 2015. Determinants of knowledge transfer processes in a region. Research Papers of Wrocław University of Economics, Local and Regional Economy in Theory and Practice, 394: 166-174.
ZACHER L.W, LEŚNIAK-MOCZUK K., BETLEJ A., NIEĆKO I., BŁASZCZAK D. 2017a. Local innovation strategy for the Bialski district and the town of Biala Podlaska. Systemic project "Intellectual Capital of Lublin Region 2010-2013". http://www.kil.lubelskie.pl/wp-content/uploads/2013/07/ LSI_powiat_bialski.pdf. (access: 15.01.2017).
ZACHER L.W., LEŚNIAK-MOCZUK K., BETLEJ A., NIEĆKO I., BŁASZCZAK D. 2017b. Local Innovation Strategy for Pulawski district and the town of Pulawy. Systemic Project "Intellectual Capital of Lublin Rregion 2010-2013. http://www.kil.lubelskie.pl/wp-content/uploads/2013/07/LSI_po-wiat_pulawski.pdf. (access: 15.01.2017).
ZAUCHA J., BRODZICKI T., CIOŁEK D., KOMORNICKI T., MOGIŁA Z., SZLACHTA J., LESKI J. 2015. Terytorialny wymiar wzrostu i rozwoju. Difin, Warszawa.
ZWOLIŃSKA-LIGAJ M. 2015a. Integracja funkcji gospodarczych i środowiskowych na obszarach przyrodniczo cennych województwa lubelskiego. Perspektywa przedsiębiorstw. Monografie i Rozprawy, 6, Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej, Biała Podlaska.
ZWOLIŃSKA-LIGAJ M. 2015b. Area of business activity in the development of environmentally valuable eco-products - as exemplified by the Lublin Voivodeship. Acta Sci. Pol., Oeconomia, 14(3): 157- 166.
Zwolińska-Ligaj M. 2016. Bioeconomy as a direction of the development of natural valuable areas in Lublin voivodeship (Poland). Proceedings of the 2016 International Conference "Economic science for rural development", 41, Jelgava, LLU ESAF, 21-22 April, p. 281-281.
ARCHIBUGI D., PIANIA M. 1992. The Technological Specialization of Advanced Countries: A Report to the EEC on International Science and Technology Activities. Springer Science & Business Media.
ASHEIM B.T., ISAKSEN A. 2002. Regional Innovation Systems: The Integration of Local 'Sticky' and Global 'Ubiquitous'Knowledge. The Journal of Technology Transfer, 27(1): 77-86.
BARCA F. 2009. An Agenda for a Reformed Cohesion Policy. A Place-based Approach to Meeting European Union Challenges and Expectations (Barca Report). Independent Report prepared at the request of Danuta Hübner, Commissioner for Regional Policy. http://www.europarl.europa. eu/meetdocs/2009_2014/documents/regi/dv/barca_report_/barca_report_en.pdf.
BRACZYK H.J., COOKE PH. N., Heidenreich M. 1998. Regional Innovation Systems: The Role of Governances in a Globalized World. Routledge.
BRÖL R. 2009. Innowacyjność lokalnych jednostek terytorialnych. Gospodarka lokalna w teorii i praktyce, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 46: 52-61.
CAMAGNI R. 2017. Territorial capital, competitiveness and regional development. Ch. 10. In: Handbook of Regions and Competitiveness. Edward Elgar Publishing, p. 232-244.
CAPELL0 R., FAGGIAN A. 2005. Collective Learning and Relational Capital in Local Innovation Processes. Regional Studies, 39(1): 75-87.
CAPELL0 R., LENZI C. 2013. Territorial patterns of innovation: a taxonomy of innovative regions in Europe. The Annals of Regional Science, 51(1): 119- 154.
CREVÖISIER 0. 2004. The innovative milieus approach: toward a territorialized understanding of the economy? Economic Geography, 80(4): 367-379.
CREVÖISIER 0. 2014. Beyond Territorial Innovation Models: The Pertinence of the Territorial Approach. Regional Studies, 48(3): 551-561.
Diagnoza lubelskiego rynku innowacji - synteza ekspertyz na potrzeby RSI2020. 2013. Załącznik do Regionalnej strategii innowacji województwa lubelskiego do 2020 roku, Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie, Departament Gospodarki i Innowacji. http://www.rsi. lubelskie.pl/images/DIAGNOZA/Diagnoza%20do %20RSI.pdf. (access: 3.02.2016).
DODD J.A., FRANKE J., MOODY R. 2011. Total innovation-Towards a localised, comprehensive EU innovation policy. Innovation Journal, 16(2): 1-18.
EDQUIST CH., JOHNSON B. 1997. Institutions and organizations in systems of innovation. In: Systems of Innovation: Technologies, Institutions and Organizations. Ed. Ch. Edquist. Pinter/Cas-sell Academic, London.
GUZAL-DEC D. 2017. Cooperation for the development of tourism in a region based on the example of local governments of municipalities within the valuable natural areas of the Lublin Province / Współpraca na rzecz rozwoju turystyki w regionie na przykładzie samorządów gmin przyrodniczo cennych województwa lubelskiego. Economic and Regional Studies, 10(3): 63-73.
HUCZEK M. 2012. Środowisko innowacyjne źródłem rozwoju regionu. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Zarządzanie, 2: 19-35.
IAMMARINO S., MCCANN PH. 2013. The sources of innovation: the firm and the local system. Multinationals and Economic Geography, 4: 136-190..
MORGAN K., COOKE P. 1998. The Associational Economy: Firms, Regions, and Innovation. University of Illinois at Urbana-Champaign's Academy for Entrepreneurial Leadership Historical Research Reference in Entrepreneurship. https://ssrn.com/abstract=1496189 (access: 1.09.2017).
Mothe J. DE La, Paquet G. 2012. Local and regional systems of innovation as learnig socio-econo-mies. In: Local and Regional Systems of Innovation. Eds. J. de la Mothe, G. Paquet. Economics of Science, Technology and Innovation, 14. Springer Science & Business Media.
MUSCIO A. 2006. From Regional Innovation Systems to Local Innovation Systems: Evidence from Italian Industrial Districts. European Planning Studies, 14(6): 773-789.
NOWAK M., MAŻEWSKA M., MAZURKIEWICZ S. 2011. Współpraca ośrodków innowacji z administracją publiczną. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, seria Innowacje, Łódź - Gdańsk - Kielce.
NOWAKOWSKA A., PRZYGODZKI Z., SOKOŁOWICZ M.E. 2011. Region w gospodarce opartej na wiedzy. Difin, Warszawa.
Przewodnik budowania lokalnej strategii innowacji opracowany w ramach projektu "Sieć regionalnych obserwatoriów specjalistycznych". 2015. Główny Instytut Górnictwa, Katowice.
PYLAK K., CZYZ P., GORGOL I. 2014. The Competencies of Local Self-Government Authorities Supporting the Competitiveness and Innovativeness of Companies. European Conference on Management, Leadership & Governance. Kidmore End: Academic Conferences International Limited, p. 285-295.
RODRIGUEZ-POSE A. 2010. Do institutions matter for regional development? Working Papers, Instituto Madrileno de Estudios Avanzados (IMDEA) Ciencias Sociales, 2: 1034-1047.
SHEFER D., FRENKEL A. 1998. Local milieu and innovations: Some empirical results. Ann. Reg. Sci., 32(1): 182-200.
SOKOŁOWICZ M Е. 2015. Rozwój terytorialny w świetle dorobku ekonomii instytucjonalnej, Przestrzeń - bliskość - instytucje. Ekonomia. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
STAWASZ E. 2015. Determinants of knowledge transfer processes in a region. Research Papers of Wrocław University of Economics, Local and Regional Economy in Theory and Practice, 394: 166-174.
ZACHER L.W, LEŚNIAK-MOCZUK K., BETLEJ A., NIEĆKO I., BŁASZCZAK D. 2017a. Local innovation strategy for the Bialski district and the town of Biala Podlaska. Systemic project "Intellectual Capital of Lublin Region 2010-2013". http://www.kil.lubelskie.pl/wp-content/uploads/2013/07/ LSI_powiat_bialski.pdf. (access: 15.01.2017).
ZACHER L.W., LEŚNIAK-MOCZUK K., BETLEJ A., NIEĆKO I., BŁASZCZAK D. 2017b. Local Innovation Strategy for Pulawski district and the town of Pulawy. Systemic Project "Intellectual Capital of Lublin Rregion 2010-2013. http://www.kil.lubelskie.pl/wp-content/uploads/2013/07/LSI_po-wiat_pulawski.pdf. (access: 15.01.2017).
ZAUCHA J., BRODZICKI T., CIOŁEK D., KOMORNICKI T., MOGIŁA Z., SZLACHTA J., LESKI J. 2015. Terytorialny wymiar wzrostu i rozwoju. Difin, Warszawa.
ZWOLIŃSKA-LIGAJ M. 2015a. Integracja funkcji gospodarczych i środowiskowych na obszarach przyrodniczo cennych województwa lubelskiego. Perspektywa przedsiębiorstw. Monografie i Rozprawy, 6, Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej, Biała Podlaska.
ZWOLIŃSKA-LIGAJ M. 2015b. Area of business activity in the development of environmentally valuable eco-products - as exemplified by the Lublin Voivodeship. Acta Sci. Pol., Oeconomia, 14(3): 157- 166.
Zwolińska-Ligaj M. 2016. Bioeconomy as a direction of the development of natural valuable areas in Lublin voivodeship (Poland). Proceedings of the 2016 International Conference "Economic science for rural development", 41, Jelgava, LLU ESAF, 21-22 April, p. 281-281.
Adamowicz, M., & Zwolińska-Ligaj, M. (2018). Rola władz samorządowych w kreowaniu innowacyjności gospodarki regionu peryferyjnego (studium przypadku regionu lubelskiego, Polska). Olsztyn Economic Journal, 13(2), 123–140. https://doi.org/10.31648/oej.2765
Mieczysław Adamowicz
Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
http://orcid.org/0000-0002-1164-4966
Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
http://orcid.org/0000-0002-1164-4966
Magdalena Zwolińska-Ligaj
Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
http://orcid.org/0000-0001-6770-7092
Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
http://orcid.org/0000-0001-6770-7092
Licencia
An Author declares that his paper has not been published before (under the same or another title, or is a part of another publication) and does not infringe copyrights of other persons**. At the same time, the Author transfers to the Publisher the exclusive right to publish and to circulate this work in print in the form of a non-serial journal publication and in a form of an electronic publication.
The journal is available on Creative Common license CC-BY-NC-ND
