Analiza bezpośrednich, pośrednich i całkowitych kosztów leczenia pacjentów szczególnie drogich w szpitalu specjalistycznym w Polsce
Małgorzata Cygańska
Katedra Finansów i Bankowości, Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieMichael Thoene
Katedra Biologii Medycznej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieAmelia Silva
Centre for Organisational and Social Studies, Polytechnic of PortoAbstrakt
Celem badań była identyfikacja czynników powodujących, że koszty bezpośrednie, pośrednie i całkowite leczenia pacjentów są szczególnie wysokie. W toku badań zidentyfikowano pacjentów o skrajnie wysokich kosztach leczenia (TCO), pacjentów o skrajnie wysokich kosztach bezpośrednich leczenia (DCO) oraz pacjentów o skrajnie wysokich kosztach pośrednich leczenia (ICO). Przeanalizowano koszty leczenia 4570 pacjentów. Czynniki kosztotwórcze leczenia wyodrębnionych grup pacjentów zidentyfikowano spośród następujących zmiennych: wiek, czas hospitalizacji, płeć, tryb przyjęcia do szpitala, tryb wypisu ze szpitala, rodzaj oddziału. W badaniu posłużono się wieloczynnikową analizą regresji logistycznej. Pacjenci o szczególnie wysokich całkowitych kosztach leczenia stanowili 9% badanej populacji. Odsetek pacjentów o szczególnie wysokich bezpośrednich kosztach leczenia był nieznacznie wyższy (10%), a pacjentów o szczególnie wysokich pośrednich kosztach leczenia był nieznacznie niższy (8%). TCO odpowiadali za niemal 37% kosztów całkowitych, 40% kosztów bezpośrednich, i 34% kosztów pośrednich. DCO odpowiadali za niemal 45% kosztów bezpośrednich, natomiast ICO za 35% kosztów pośrednich. Badania wykazały, że koszty hospitalizacji mężczyzn są istotnie statystycznie wyższe. Ryzyko, że koszty leczenia pacjentów będą szczególnie wysokie, rośnie w przypadku pacjentów skierowanych do dalszego leczenia i tych, w przypadku których odnotowano zgon w toku leczenia. Tryb przyjęcia istotnie statystycznie jest związany z ICO. Ryzyko, że czas pobytu pacjenta będzie szczególnie długi, znacząco rośnie w przypadku ICO (ponad 580 razy), natomiast w znacznie mniejszym stopniu w przypadku DCO (3.81 razy) oraz TCO (13.79 razy). Przeprowadzone badania wskazują, że w kontekście ponoszonych kosztów w szpitalu na uwagę menedżerów zasługują nie tylko pacjenci o skrajnie wysokich całkowitych kosztach leczenia, lecz także pacjenci o skrajnie wysokich bezpośrednich kosztach leczenia oraz pacjenci o skrajnie wysokich pośrednich kosztach leczenia.
Słowa kluczowe:
koszty bezpośrednie, koszty pośrednie, pacjenci o szczególnie wysokich kosztach leczenia, zarządzanie szpitalem, czas hospitalizacjiBibliografia
Brimhall B.B., Dean T., Hunt E.L., Siegrist R.B., Reiquam W. 2003. Age and laboratory costs for hospitalized medical patients. Archives of Pathology & Laboratory Medicine, 127(2): 169-177.
Calver J., Brameld K.J., Preen D.B., Alexia S.J. 2006. High-cost users of hospital beds in Western Australia: a population-based record linkage study. Medical Journal of Australia, 184(8): 393.
Change in methodology for determining payment for extraordinarily high-cost cases (cost outliers) under the acute care hospital inpatient and long- term care hospital prospective payment systems. 2003. Medicare Program. Fed. Regist., 68: 34493-34515.
Cockerham W.C. 2014. Medical sociology. John Wiley & Sons, Ltd.
Cooney R.N., HaluckR.S., Ku J., Bass T., MacLeod J., BrunnerH., Miller C.A. 2003. Analysis of cost outliers after gastric bypass surgery: what can we learn? Obesity Surgery, 13(1): 29-36.
Cots F., Elvira D., Castells X., Dalmau E. 2000. Medicare's DRG-weights in a European environment: the Spanish experience. Health Policy, 51(1): 31-47.
Dahl D., Wojtal G.G., Breslow M.J., Holl R., Huguez D., Stone D., Korpi G. 2012. The High Cost of Low-Acuity ICU Outliers. J. Healthc. Manag., 57(6): 421-433.
Dean K. 1989. Self-care components of lifestyles: the importance of gender, attitudes and the social situation. Social Science & Medicine, 29(2): 137-152.
Dexter F., Lubarsky D.A. 2004. Using length of stay data from a hospital to evaluate whether limiting elective surgery at the hospital is an inappropriate decision. J. Clin. Anesth., 16(6): 421-425.
Freitas A., Silva-Costa T., Lopes F., Garcia-Lema I., Teixeira- Pinto A., Brazdil P., Costa-Pereira A. 2012. Factors influencing hospital high length of stay outliers. BMC health services research, 12(1): 1.
Huang Y.C., Hu C.J., Lee T.H., Yang J.T., Weng H.H., Lin L.C., Lai S.L. 2013.The impact factors on the cost and length of stay among acute ischemic stroke. J. Stroke Cerebrovasc. Dis., 22(7): e152-158.
MĄCZYŃSKI G. 2011. Restrukturyzacja i funkcjonowanie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej na gruncie ustawy o działalności leczniczej. Między Scyllą regulacji prawnych a Charybdą braku efektywności finansowej. Polityka Zdrowotna, IX: 67- 71.
Mapela D.W., Mcmillanb G.P., Frostc F.J., Hurleyc J.S., Picchic M.A., Lydicka E., Spencerd M.D. 2005. Predicting the costs of managing patients with chronic obstructive pulmonary disease. Respir. Med., 99: 1325-1333. D0I:10.1016/j.rmed.2005.03.001
Munoz E., Zahtz G., Lamantia J., Chalfin D., Lackner R., Wise L. 1989. Hospital resource consumption and outcome: route of admission and age for hospitalized otolaryngology patients. Archives of Otolaryngology- Head & Neck Surgery, 115(1): 87-91.
Omachonu V.K., Suthummanon S., Akcin M., Asfour S. 2004. Predicting length of stay for Medicare patients at a teaching hospital. Health Services Management Research, 17(1): 1-12.
Pirson M., Dramaix M., Leclercq P., Jackson T. 2006a. Analysis of cost outliers within APR-DRGs in a Belgian general hospital: Two complementary approaches. Health Policy, 76(1): 13-25.
Pirson M., Martins D., Jackson T., Dramaix M., Leclercq P. 2006b. Prospective casemix-based funding, analysis and financial impact of cost outliers in all-patient refined diagnosis related groups in three Belgian general hospital. Eur. J. Health. Econ., 7: 55-65.
Prados A., Bordonaba D., Sicras A., Estelrich J., Aza M., Calderon A., Magdalena J. 2008. Pharmacy cost outliers in primary care; multilevel approach based on ACG in the Spanish context. BMC Health Services Research, 8(1): 1.
Prados T.A., Sicras M.A., Estelrich B.J., Calderon L.A., Rabanaque H.M., Lopez C.A. 2009. Identification of pharmacy cost outliers in primary care. Atencion primaria/Sociedad Espanola de Medicina de Familia y Comunitaria, 41(8): 453-459.
Raulinajtys-Grzybek M. 2014. Cost accounting models used for price-setting of health services: An international review. Health Policy, 118(3): 341-353.ą
Rimar J.M., Diers D. 2006. Inpatient nursing, unit volume, length of stay, cost and mortality. Nurs. Econ.24(6): 298-307, 279.
Rottger J., Scheller-Kreinsen D., Busse R. 2012. Patient - level hospital costs and length of stay after conventional versus minimally invasive total hip replacement: a propensity- matched analysis. Value Health, 15: 999-1004. DOI: 10.1016/j.jval.2012.06.008
Russell-Weisz D., Hindle D. 2000. High length-of-stay outliers under casemix funding of a remote rural community with a high proportion of Aboriginal patients. Australian Health Review, 23(2): 47-61.
Sackman J.E., Citrin L. 2014. Cracking down on cost outliers. Healthc. Financ. Manage., 68(3): 58-62.
Sahota O., Morgan N., Moran C.G. 2012. The direct cost of acute hip fracture care in care home residents in the UK. Osteoporos. Int., 23:917-920. DOI: 10.1007/s00198-011-1651-9.
Seshamani M., Gray A. 2004. Time to death and health expenditure: an improved model for the impact of demographic change on health care costs. Age and Ageing.
Szetela A., Lichwa K., Korniejenko K. 2011. Krytyczna analiza polityki zdrowotnej w zakresie przekształcania szpitali publicznych w spółki prawa handlowego. Zarządzanie Publiczne, 13: 49-64.
Sznajder M., Leleu G., Buonamico G., Auvert В., Aegerter P., Merliere Y., Dutheil M., Guidet В., Le Gall J.R. 1998. Estimation of direct cost and resource allocation in intensive care: correlation with Omega system. Intensive Care Med., 24: 582-589.
Taheri P.A., Butz D.A., Greenfiel L.J. 2000. Length of stay has minimal impact on the cost of hospital admission. J. Am. Coll. Surg., 191(2): 123- 130.
Torres A.P., Mainarb A.S., Bennasarc J.E., Larranaga A.C., Rabanaque Hernandeza M.J., Lopez A. 2009. Identificación de pacientes hiperconsumidores de farmacia en atención primaria. Identification of pharmacy cost outliers in primary care. Atención Primaria, 41(8): 453-459. Doi:10.1016/j.aprim.2009.01.002.
Uematsu H., Kunisawa S., Yamashita K., Imanaka Y. 2015. The Impact of Patient Profiles and Procedures on Hospitalization Costs through Length of Stay in Community-Acquired Pneumonia Patients Based on a Japanese Administrative Database. PloS one, 10(4), e0125284.
Weichle T., Hynes D.M., Durazo- Arvizu R., Tarlov E., Zhang Q. 2013. Impact of alternative approaches to assess outlying and influential observations on health care costs. SpringerPlus, 2: 614.
Wen Y.W., Tsai Y.W., Wu D.B.C., Chen P.F. 2013. The Impact of Outliers on Net- Benefit Regression Model in Cost-Effectiveness Analysis. PLoS one, 8(6): e65930. doi: 10.1371/journal.pone.0065930.
Wu C.X., Tan W.S., Toh M.P.H.S., Heng B.H. 2012. Stratifying healthcare costs using the Diabetes Complication Severity Index. Journal of Diabetes and its Complications, 26(2): 107-112.
Zadłużenie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Informacje dla Sejmowej Komisji Zdrowia. 2004. Ministerstwo Zdrowia, Warszawa, p. 3-16.
Katedra Finansów i Bankowości, Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Katedra Biologii Medycznej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Centre for Organisational and Social Studies, Polytechnic of Porto
Licencja
Każdy Autor składa oświadczenie, że praca nie była wcześniej publikowana (pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji) oraz nie narusza praw autorskich innych osób. Jednocześnie Autor przenosi na wydawcę wyłączne prawo wydania i rozpowszechniania tego utworu drukiem w formie zwartej publikacji czasopisma oraz w formie publikacji elektronicznej.
Czasopismo udostępnione jest na licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND