Rozwój nieprzegłoszonego *ęT w nazwach miejscowości i nazwach terenowych Pomorza Zachodniego a ewolucja *ęT w językach i dialektach lechickich oraz w dolnołużyckim (np. kaszubskie v'izc, v'izą, v'ize i v'ǫzc, v'ąze 'robić na drutach, wiązać', dolnołużyck
Jerzy Duma
Abstract
Przegłos pralechicki *ęT > *'ǫT jak w kaszubskim v'ǫzc, v'ąze w opozycji do prawidłowo nieprzegłoszonych form v'izc, v'ize nie dokonał się w części zachowanego słowiańskiego nazewnictwa na południowym obszarze Pomorza Zachodniego: sięgając klinem od obszaru na południe od Szczecina po Darłowo na Pomorzu Środkowym, np. Kotentowe (Chociętowo), Diosintablotta : *desęt- 'dziesięć'. Na tym obszarze zauważa się też brak przegłosu *ŕ̥T > r̥T, np. Czirnowe : czarny, Dirloua (Darłowo). Brak przegłosu mógł być wywołany jakimiś wczesnymi kontaktami ze słowiańską ludnością grupy łużyckiej, w której przegłos pralechicki *ęT > *'ǫT nie występował.
Schlagworte:
przegłos pralechicki, kaszubskie v'izc : v'ǫzc, nieprzegłoszone nazwy zawierające *ęT na obszarze Pomorza Zachodniego w PolsceLiteraturhinweise
JK - Atlas językowy kaszubszczyzny i dialektów sąsiednich, Zeszyt XV. Podsumowania, Google Scholar
aneksy, mapy pod kierunkiem Hanny Popowskiej-Taborskiej, Wrocław 1978. Google Scholar
Boryś - W. Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005. Google Scholar
Dejna - K. Dejna, Dialekty polskie, Wrocław 1973. Google Scholar
ESSJ - Етимологический словарь славянских языков, red. O. Н. Трубачев, t. I i n. Moskwa 1974 i n. Google Scholar
EWD - Etymologisches Wörterbuch des Deutschen, Bd I-III, Berlin 1989. Google Scholar
GHJP - Z. Klemensiewicz, T. Lehr-Spławiński, S. Urbańczyk, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1981. Google Scholar
JPPZ - E. Rzetelska-Feleszko, J. Duma, Językowa przeszłość Pomorza Zachodniego na podstawie nazw miejscowych, Warszawa 1996. Google Scholar
NMP - Nazwy miejscowe Polski pod red. Kazimierza Rymuta, t. I i n. Kraków 1996 i n. Google Scholar
NtPZ - E. Rzetelska-Feleszko, J. Duma, Nazwy terenowe Pomorza Zachodniego zawierające elementy słowiańskie, t. I-II, SOW, Warszawa 2008-2013. Google Scholar
RospondSE - St. Rospond, Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Wrocław 1984. Google Scholar
RzF - E. Rzetelska-Feleszko, Dawne słowiańskie dialekty województwa koszalińskiego, Wrocław 1973. Google Scholar
Schmitz - A. Schmitz, Flurnamen slawischer und slawisch-deutscher Herkunft im östlichen Holstein [w:] Onomastische Studien zu slawischen Flur- und Siedlungsnamen. Ausgewählte Untersuchungen im südlichen Ostseeraum. Studien zur Siedlungsgeschichte und Archäologie der Ostseegebiete, Bd 9, Wachholtz Verlag 2010, s. 13-81. Google Scholar
SEK - W. Boryś, H. Popowska-Taborska, Słownik etymologiczny kaszubszczyzny, t. I-VII, Warszawa 1994-2006. Google Scholar
SłJS - F. Sławski, Języki słowiańskie [w:] Języki indoeuropejskie pod red. Leszka Bednarczuka, t. II, Warszawa 1988, s. 907-1005. Google Scholar
Smoczyński - W. Smoczyński, Słownik etymologiczny języka litewskiego, Wilno 2007. Google Scholar
SSNO - Słownik staropolskich nazw osobowych, pod red. Witolda Taszyckiego, Wrocław 1965-1991; VII: suplement pod kierunkiem Marii Malec, Wrocław 1984-1987. Google Scholar
Sychta - B. Sychta, Słownik gwar kaszubskich, t. I-VII, Wrocław 1967-1976. Google Scholar
Lizenz
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Keine Bearbeitungen 4.0 International.
