Szanujący się dziennikarz, kraj, film... O wybranych użyciach imiesłowu szanujący się we współczesnej polszczyźnie

Karolina Lisczyk

Uniwersytet Śląski w Katowicach


Abstract

Cel artykułu stanowi próba odpowiedzi na pytanie o to, co użytkownicy polszczyzny mają
na myśli, używając imiesłowu szanujący się. Badaniom poddano 3358 zawierających
go zdań zaczerpniętych z korpusu monitorującego MoncoPL. Materiał podzielono
na jedenaście grup, wyodrębnionych ze względu na łączliwość badanego imiesłowu
z rzeczownikami o określonym znaczeniu. Na podstawie analiz stwierdzono, że szanujący
się jest wykładnikiem stereotypizacji i w pewnych użyciach ma kontekstowe znaczenie
takie samo, jak przymiotniki typowy i dobry.


Schlagworte:

szanujący się, semantyka, aksjolingwistyka, badania korpusowe, stereotyp


Bartmiński J. (1998): Podstawy lingwistycznych badań nad stereotypem – na przykładzie stereotypu „matki”. [W:] „Język a Kultura”. T. 12: Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne. Red. J. Anusiewicz, J. Bartmiński. Wrocław, s. 63–83.   Google Scholar

Bartmiński J., Panasiuk J. (2001): Stereotypy językowe. [W:] Współczesny język polski. Cz. 2. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 363–387.   Google Scholar

Bartnicka B. (1970): Adiektywizacja imiesłowów w języku polskim. Warszawa.   Google Scholar

Gasz A. (2013): Zarys gramatyki uogólnień na materiale aforyzmów (ujęcie polsko-rosyjskie). Katowice.   Google Scholar

Grzegorczykowa R. (1991): Rola języka w tworzeniu kultury umysłowej. [W:] „Język a Kultura”. T. 1: Podstawowe pojęcia i problemy. Red. J. Anusiewicz, J. Bartmiński. Wrocław, s. 61–71.   Google Scholar

Grzegorczykowa R. (2001): Wprowadzenie do semantyki językoznawczej. Warszawa.   Google Scholar

Grzegorczykowa R. (2003): Jeszcze w sprawie rozumienia dobra i dobroci. [W:] Język w kręgu wartości. Studia semantyczne. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 261–272.   Google Scholar

Kodeks Etyki Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Online: , dostęp: 01.07.2021.   Google Scholar

Kowalewska-Buraczewska A. (2017): Kto powiedział, że chłopaki nie płaczą, a dziewczynki są zawsze miłe? O normatywnym charakterze pewnych typów zdań gatunkowych. „Studia Wschodniosłowiańskie” nr 17, s. 219–234.
Crossref   Google Scholar

Lisczyk K. (2020): Co to znaczy szanować? Szkic semantyczny. „Prace Językoznawcze” XXII/2, s. 93–110.
Crossref   Google Scholar

Lisczyk K. (2021): O wybranych użyciach czasownika szanować się we współczesnej polszczyźnie. „Język Polski” nr 3, s. 33–46.
Crossref   Google Scholar

Puzynina J. (1992): Język wartości. Warszawa.   Google Scholar

Boryś W. (2005): Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków.   Google Scholar

Brückner A. (1927): Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków.   Google Scholar

Cambridge Dictionary. Online: , dostęp: 27.03.2021.   Google Scholar

Collins Online English Dictionary. Online: , dostęp 27.03.2021.   Google Scholar

Doroszewski W. (red.) (1958–1969): Słownik języka polskiego. T. 1–11. Warszawa.   Google Scholar

Dubisz S. (red.) (2003): Uniwersalny słownik języka polskiego. T. 1–5. Warszawa.   Google Scholar

Karłowicz J., Kryński A.A., Niedźwiedzki W. (red.) (1900–1927): Słownik języka polskiego (Słownik warszawski). T. 1–8. Warszawa.   Google Scholar

Linde S.B. (1807–1814): Słownik języka polskiego. T. 1–6. Warszawa.   Google Scholar

Trotz M.A. (1764): Nowy dykcjonarz, to jest mownik polsko-niemiecko-francuski. T. 3. Lipsk.   Google Scholar

Zdanowicz A. i in. (red.) (1861): Słownik języka polskiego (Słownik wileński). Wilno.   Google Scholar

Żmigrodzki P. (red.): Wielki słownik języka polskiego PAN. Online: , dostęp 21.06.2021.   Google Scholar


Veröffentlicht
2022-09-30

##plugins.themes.libcom.cytowania##

Lisczyk, K. (2022). Szanujący się dziennikarz, kraj, film. O wybranych użyciach imiesłowu szanujący się we współczesnej polszczyźnie. Prace Językoznawcze, 24(3), 45–60. https://doi.org/10.31648/pj.7909

Karolina Lisczyk 
Uniwersytet Śląski w Katowicach