Afrykańskie pochodzenie łacińskiej nazwy żyrafy

Morta Krzysztof

Uniwersytet Wrocławski, Wrocław

Witczak Krzysztof Tomasz

Uniwersytet Łódzki, Łódź



Аннотация

The authors review the problem of the origin of the Latin name for ‘giraffe’,
nabus, indicating a South African (Central Khoisan) source of the borrowing,
cf. Deti ŋábè, Nama !nai-b; !nae-b ‘giraffe’, Korana !nai-b, Naro ŋ!nábé; n!ábé,
G//ana ŋábì; ngabe, #Haba ŋ!ĩˆbè ‘id.’ (< Central Khoisan *ɳ!ábè). The Latin term
nabus is attested for the first time in Natural History, a well known Roman
encyclopedia, written by Pliny the Elder (died 79 AD), and repeated by Solinus
(3rd c. AD). As giraffe denotes an African animal, it is necessary to discuss some
controversial aspects, including possible ways of the South African term for
‘giraffe’ penetrating the Classical (Greek-Latin) world.




Barnard A. (1985): A Nharo wordlist, with notes on grammar. [Occasional Publications from the Department of African Studies. No. 2]. Durban.   Google Scholar

Bartol K., Danielewicz J. (2010): Atenajos: Uczta mędrców. Przełożyli, wstępem i komentarzem opatrzyli K. Bartol i J. Danielewicz. Poznań.   Google Scholar

Baucom K.L. (1974): Proto-Central-Khoisan. [W:] Proceedings of the 3rd Annual Conference on African linguistics, 7–8 April 1972. Ed. E.F.K. Voeltz. [African Series. Vol. VII]. Bloomington, s. 3–37.   Google Scholar

Bleek D.F. (1956): A Bushman Dictionary. [American Oriental Studies. Vol. XLI]. New Haven.   Google Scholar

Bochart S. (1793): Hierozoicon sive de animalibus s. scripturae. Vol. I. Lipsiae.   Google Scholar

Cary M., Warminghton E.H. (1968): Starożytni odkrywcy. Przeł. B. Wojciechowski. Warszawa.   Google Scholar

Damm K., Mikusińska A. (2000): Ludy i języki świata. Warszawa.   Google Scholar

Dworacki S. (2000): Heliodor. Opowieść etiopska o Theagenesie i Chariklei. Z języka greckiego przełożył, wstępem i przypisami opatrzył S. Dworacki. Poznań.   Google Scholar

Estes R. (1992): The Behavior Guide to African Mammals, including Hoofed Mammals, Carnivores, Primates. Los Angeles.   Google Scholar

Keller O. (1910): Giraffe. [W:] Paulys Real-Encyclopädie der classischen Altertumswissenschaft.   Google Scholar

Neue Bearbeitung. Red. G. Wissowa, W. Kroll. B. VII. Halbband 13. Stuttgart, szp. 1386–1367.   Google Scholar

König R., Winkler G. (1976): C. Plinius Secundus d. Ä. Naturkunde. Lateinisch-deutsch. Buch VIII. Zoologie: Landtiere. Herausgegeben und übersetzt von R. König in Zusammenarbeit mit G. Winkler. München.   Google Scholar

Leitner H. (1972): Zoologische Terminologie beim Älteren Plinius. Hildesheim.   Google Scholar

Majewicz A.F. (1989): Języki świata i ich klasyfikowanie. Warszawa.   Google Scholar

Malinowski G. (2007): Agatharchides z Knidos. Dzieje. Przełożył, wstępem i komentarzem opatrzył G. Malinowski. Wrocław.   Google Scholar

Meinhof C. (1930): Der Koranadialekt des Hottentottischen. [Zeitschrift für Eingeborenensprachen. Beiheft XII]. Berlin.   Google Scholar

Meyboom P.G.P. (1995): The Nile Mosaic of Palestrina. Early Evidence of Egyptian Religion in Italy. Leiden–New York–Köln.   Google Scholar

Morta K. (2004): Świat egzotycznych zwierząt u Solinusa. Wrocław.   Google Scholar

Morta K. (2014): Did Agatharchides mention an African name of the giraffe? „Živa Antika” LXIV, s. 73–91.   Google Scholar

Münzer F. (1897): Beiträge zur Quellenkritik der Naturgeschichte des Plinius. Berlin.   Google Scholar

Peters J.P., Thiersch H. (1905): Painted Tombs in the Necropolis of Marissa. London.   Google Scholar

Piłaszewicz S., Rzewuski E. (2004): Wstęp do afrykanistyki. Wyd. 2. Warszawa.   Google Scholar

Rust F. Jr. (1969): Nama Wörterbuch. Pietermaritzburg.   Google Scholar

Seligman C.G. (1972): Ludy Afryki. Z angielskiego przełożyła E. Promińska. Warszawa.   Google Scholar

Starostin G.S. (2013): Языки Африки. Опыт построения лексикостатистической классификации. T. I: Методология. Койсанские языки. Москва.   Google Scholar

Steinmeyer-Schareika A. (1978): Das Nilmosaik von Palestrina und eine ptolemäische Expedition nach Äthiopien. Bonn.   Google Scholar

Stopa R. (1935): Die Schnalze, ihre Natur, Entwicklung und Ursprung. Kraków.   Google Scholar

Stopa R. (1947): Hotentoci. Kraków.   Google Scholar

Tanaka J. (1978): A San Vocabulary of the Central Kalahari: G//ana and G/wi dialects. [African Languages and Ethnography. Vol. VII]. Tokio.   Google Scholar

Valastro Canale A. (2014): Isidoro de Siviglia. Etimologie o Origini. A cura di A. Valastro Canale. Vol. II: Libri XII–XX. Roma.   Google Scholar

Vossen R. (1997): Die Khoe-Sprachen. Ein Beitrag zur Erforschung der Sprachgeschichte Afrikas. [Quellen zur Khoisan-Forschung. Bd. XII]. Köln.   Google Scholar

Vossen R. (2013): The Khoesan languages. London.   Google Scholar

Witczak K.T. (2013): Two Tocharian Borrowings of Oriental Origin. „Acta Orientalia Academiae Scientarum Hungaricae” LXVI, z. 4, s. 411–416.   Google Scholar


Опубликован
2020-06-23

##plugins.themes.libcom.cytowania##

Krzysztof, M., & Krzysztof Tomasz, W. (2020). Afrykańskie pochodzenie łacińskiej nazwy żyrafy. Prace Językoznawcze, 19(2), 127–140. извлечено от https://czasopisma.uwm.edu.pl/index.php/pj/article/view/5611

Morta Krzysztof 
Uniwersytet Wrocławski, Wrocław
Witczak Krzysztof Tomasz 
Uniwersytet Łódzki, Łódź