W poszukiwaniu istoty pedagogiki szkoły
Inetta Nowosad
Uniwersytet Zielonogórskihttps://orcid.org/0000-0002-3739-7844
Mirosław J. Szymański
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawiehttps://orcid.org/0000-0002-0545-5990
Abstrakt
Celem artykułu jest rekonstrukcja pola problemowego pedagogiki szkoły i podjęcie próby wyprowadzenia jej przedmiotu w procesie konstytuowania się. Ważną podbudową jest ogląd i rozpoznanie genezy tej subdyscypliny, które w Polsce wywodzą się z dorobku pedagogiki szkoły w Niemczech. Artykuł zwraca również uwagę na zjawisko ‘przerwanej drogi’ rozwoju pedagogiki szkoły na gruncie polskim i próbę odtworzenia dorobku subdyscypliny, którą w 2013 roku podjęła prof. Maria Dudzikowa, zaś od 2020 działania te kontynuowane są przez prof. Mirosława J. Szymańskiego i Sekcję Pedagogiki Szkoły przy KNP PAN. Rekonstrukcja naukowego dyskursu służyć ma nie tylko sproblematyzowaniu ram, lecz także umocnieniu tożsamości pedagogiki szkoły w naszym kraju.
Słowa kluczowe:
pedagogika szkoły, subdyscypliny, teorie szkoły, praktyka szkolna, kształcenie nauczycieliBibliografia
Apel, H.J. (1990). Schulpädagogik. Eine Grundlegung. Böhlau. Google Scholar
Apel, H.J., Grunder, H.-U. (1995). Die Schulpädagogik – Selbstverständnis, Entstehung, Schwerpunkte schulpädagogischen Denkens. W: H.J. Apel, H.-U. Grunder (red.), Texte zur Schulpädagogik. Selbstverständnis, Entstehung und Schwerpunkte schulpädagogischen Denkens (s. 7–34). Juventa. Google Scholar
Barthel, C. (1837; 1845; 1856; 1869). Schul-Pädagogik. Ein Handbuch zur Orientierung für angehende Lehrer und zur Beachtung für junge Theologen, als künftige Schulrevisoren. Lissa, Günther, 1837; 1845; 1856, Breslau 1869. Google Scholar
Bednarska, N. (2015). Próba diagnozy stanu subdyscypliny pedagogika szkoły/szkolna. Rocznik Pedagogiczny, 38: 113‒125. Google Scholar
Berliner, D.C. (1987). Simple Views of Effective Teaching and a Simple Theory of Classroom Instruction. W: D.C. Berliner & B. Rosenshine (red.), Talks to Teachers (s. 93–110). Random House. Google Scholar
Berliner, D.C. (2005). The Near Impossibility of Testing for Teacher Quality. Journal of Teacher Education, 56 (3): 205–213. Google Scholar
Bohl, T., Harant, M., Wacker A. (2015). Schulpädagogik und Schultheorie. Klinkhardt/UTB. Google Scholar
Bosse, D. (2010). Von Schulkritik bis Unterrichtsforschung – Schulpädagogik als Teildisziplin der Bildungswissenschaften. Pädagogische Rundschau, 64(6): 661–672. Google Scholar
Einsiedler, W. (1995). Schulpädagogik als empirisch begründete, historisch und systematisch orientierte pädagogische Bereichsdisziplin. W: H.J. Apel, H.-U. Grunder (red.), Texte zur Schulpädagogik. Selbstverständnis, Entstehung und Schwerpunkte schulpädagogischen Denkens (s. 209–220). Juventa. Google Scholar
Einsiedler, W. (1978). Schulpädagogik. Eine Einführung. Ludwig Auer. Google Scholar
Hanke, U., Seel, N.M. (2015). Einzeldisziplinen der Erziehungswissenschaft. W: N.M. Seel, U. Hanke, Erziehungswissenschaft. Lehrbuch für Bachelor-, Master- und Lehr amtsstudierende (s. 853–904). Springer VS. Google Scholar
Kościelniak, M. (2019). Pedagogiczna teoria szkoły. Studium na podstawie niemieckich teorii szkoły. Wyd. UJ. Google Scholar
Köck, P. (2000). Handbuch der Schulpädagogik – für Studium-Praxis-Prüfung. Auer Verlag GmbH. Google Scholar
Kowarsch, A. (2011). Schulpädagogik – eine Verständigungsbrücke zwischen Schul forschung und Schulpraxis. W: S. Hellekamps, W. Plöger, W. Wittenbruch (red.), Schule. Handbuch der Erziehungswissenschaft. Bd. 3. Studienausgabe. (s. 655–664). F. Schöningh, Paderborn et al. Google Scholar
Kramp, W. (1961; 1971). Schulpädagogik W: H.H. Groothoff, M. Stallmann (red.), Pädagogisches Lexikon. Stuttgart. Google Scholar
Leschinsky, A. (2008). Die Ausdiff erenzierung und Weiterentwicklung der Schulforschung seit den 1970er Jahren. W: W. Helsper, J. Böhme (red.), Handbuch der Schulforschung, Verlag für Sozialwissenschaften. (s. 69–88). Wiesbaden. Google Scholar
Meyer, H. (1997). Schulpädagogik. Band 1 für Anfänger. Cornelsen Verlag Scriptor GmbH & Co. KG. Google Scholar
Nowakowska-Siuta, R. (2016). Miejsce „Pedagogiki szkolnej” w naukach o wychowaniu. Anglosaskie dyskusje i kontrowersje. Studia Edukacyjne, 39: 47‒60. Google Scholar
Ofenbach, B. (2011). Schulpädagogik – eine Theorie schulischer Phänomene für die Praxis. W: S. Hellekamps, W. Plöger, W. Wittenbruch (red.), Schule. Handbuch der Erziehungswissenschaft, Bd. 3. Studienausgabe. (s. 643–654). F. Schöningh, Paderborn et al. Google Scholar
Potthoff, W. (1975). Schulpädagogik. Herder KG. Google Scholar
Rothland, M. (2018). Allgemeine Didaktik und empirische Unterrichtsforschung als Teilgebiete der Schulpädagogik. Die Deutsche Schule, 110 (4): 369‒382. Google Scholar
Śliwerski, B. (2014a). Pedagogika szkolna czy pedagogika szkoły? ‒ debata Zespołu KNP PAN w UAM w Poznaniu, wpis z dnia 28 listopada 2014. Pobrano z: https://sliwerski-pedagog.blogspot.com/2014/11/ (dostęp: 15.10.2022). Google Scholar
Śliwerski, B. (2014b). Pedagogika szkoły w innych krajach, wpis z 29 listopada 2014. Pobrano z: https://sliwerski-pedagog.blogspot.com/2014/11/ (dostęp: 25.10.2022). Google Scholar
Śliwerski, B. (2014c). Zakres zakorzenienia pedagogiki szkoły w uczelniach akademickich, wpis z 30 listopada 2014. Pobrano z: https://sliwerski-pedagog.blogspot.com/2014/11/ (dostęp: 25.10.2022). Google Scholar
Tillmann, K.-J. (2005). Schulpädagogik und Bildungsforschung. Aktuelle Trends und langfristige Entwicklungen. Die Deutsche Schule, 97 (4): 408–420. Google Scholar
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie
https://orcid.org/0000-0002-0545-5990
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo publikowane jest na licencji Open Access CC BY-NC-ND 3.0. (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/)
Redakcja wyraża zgodę na umieszczanie opublikowanych artykułów na stronach internetowych autorów, stronach internetowych jednostek naukowych i repozytoriów.