Wybrane aspekty myśli politycznej Stronnictwa Demokratycznego w latach 1937‒1940
Abstrakt
Celem artykułu jest prezentacja wybranych aspektów myśli politycznej ruchu demokratycznego w Polsce formułowanej i publikowanej w latach 1937‒1940. Zestawieniu poddano kluczowe dla tego okresu dokumenty programowe. W rezultacie przeprowadzonej analizy zaprezentowano proponowany przez Stronnictwo Demokratyczne zarys organizacji przestrzeni społeczno-politycznej i gospodarczej Rzeczypospolitej Polskiej. W przedwojennym SD twierdzono, że rozwój kraju możliwy jest jedynie w warunkach systemu demokratycznego, a ograniczenia w tym zakresie zagrożą bezpieczeństwu i suwerenności Polski. Ukazano też stosunek tej formacji do wybuchu II wojny światowej. Myśl polityczna, która była udziałem twórców SD, w znaczący sposób wpłynęła na przyszłe pokolenia członków tej partii, niejednokrotnie była inspiracją do podejmowania przez nich działań politycznych.
Słowa kluczowe:
Polska, Klub Demokratyczny, Stronnictwo Demokratyczne, myśl politycznaBibliografia
Ajnenkiel, A. (1975). Parlamentaryzm II Rzeczypospolitej. Wiedza Powszechna. Google Scholar
Czubiński, A. (1998). Stronnictwo Demokratyczne (1937‒1989). Zarys dziejów. Instytut Historii UAM. Google Scholar
Deklaracja ideowa podziemnego Stronnictwa Demokratycznego z września 1940 r. (1988). Zeszyty Historyczno-Polityczne Stronnictwa Demokratycznego, 1. Google Scholar
Deklaracja Klubu Demokratycznego w Warszawie (1964). W: Materiały do historii Klubów Demokratycznych i Stronnictwa Demokratycznego w latach 1937‒1939, cz. 1. Google Scholar
Dokumenty i materiały XII Kongresu Stronnictwa Demokratycznego (1981). Google Scholar
Dokumenty XVI Kongresu Stronnictwa Demokratycznego (1989). Google Scholar
Dzięciołowski, S. (1982). Ewolucja myśli politycznej Stronnictwa Demokratycznego w latach 1937‒1982. Instytut Historii UAM. Google Scholar
Dzięciołowski, S. (1988). Archiwalia. Zeszyty Historyczno-Polityczne Stronnictwa Demokratycznego, 1. Google Scholar
Fogelzang-Adler, E. (2003). Działalność konspiracyjna Stronnictwa Demokratycznego (1939–1945). Studia Historica, 223‒240. Google Scholar
Fogelzang-Adler, E. (2013). Oblicze ideowo-programowe Klubu i Stronnictwa Demokratycznego w Łodzi w latach 1937‒1939 w świetle prasy. Studia Historica, 162‒174. Google Scholar
Fogelzang-Adler, E. (2016). Działalność programowa Stronnictwa Demokratycznego w latach 1940-1944: deklaracje programowe, programy, broszury konspiracyjne. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia, 314‒327. Google Scholar
Fijałkowska, B., Godlewski, T. (1996). Polskie dylematy polityczne 1939‒1995. WSP w Olsztynie. Google Scholar
Grzędziński, J. (1979). Przyczynki do historii ruchu demokratycznego w latach 1937‒1939, cz. 2. Zeszyty Historyczno-Polityczne Stronnictwa Demokratycznego, 3. Google Scholar
Nazarewicz, R. (1986). Z ponurych kart okupacyjnej historii. Morderstwa polityczne na działaczach demokratycznych. Zeszyty Historyczno-Polityczne Stronnictwa Demokratycznego, 2: 74‒98. Google Scholar
Paczkowski, A. (1998). Pół wieku dziejów Polski 1939‒1989. Wyd. Nauk. PWN. Google Scholar
Prekerowa, T. (1981). Konspiracyjna Rada Pomocy Żydom w Warszawie 1942‒1945. Państwowy Instytut Wydawniczy. Google Scholar
Rajewski, A. (1987). Urzeczywistniać demokrację. Epoka. Google Scholar
Stronnictwo Demokratyczne w latach 1937‒1965 (1967). Epoka. Google Scholar
Sikorski, S. (1981). Społeczno-polityczne oblicze klubów demokratycznych i Stronnictwa Demokratycznego w latach 1937–1939, Zeszyty Historyczno-polityczne SD, 2(29). Google Scholar
Szustek, A. (1992). Model władzy w myśli politycznej Stronnictwa Demokratycznego, rękopis z 1992 r. w zbiorach autora. Google Scholar
Tyszkiewicz, A. (2013). W okowach „Demokratycznego centralizmu” – przypadek Stronnictwa Demokratycznego w PRL. Politeja, 3 (25): 51‒68. Google Scholar
Wosiński, H. (1980). Stronnictwo Demokratyczne w latach II wojny światowej. Epoka. Google Scholar
Wytyczne działalności politycznej Stronnictwa Demokratycznego, (1956). Tygodnik Demokratyczny, 29. Google Scholar
Zebranie organizacyjne Klubu Demokratycznego w Warszawie (1964). W: Materiały do historii Klubów Demokratycznych i Stronnictwa Demokratycznego w latach 1937‒1939, cz. 1. Google Scholar
Żebrowski, W. (2008). Ewolucja systemu politycznego Polski w latach 1918‒2007. Olsztyńska Szkoła Wyższa. Google Scholar
Żebrowski, W. (2003). Stronnictwo Demokratyczne w warunkach demokratyzacji ustroju politycznego. Olsztyńska Szkoła Wyższa. Google Scholar
Żebrowski, W. (2015). Teoria współczesnych systemów politycznych, wyd. 2 uzupełnione. Wyd. UWM. Google Scholar
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo publikowane jest na licencji Open Access CC BY-NC-ND 3.0. (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/)
Redakcja wyraża zgodę na umieszczanie opublikowanych artykułów na stronach internetowych autorów, stronach internetowych jednostek naukowych i repozytoriów.