Współpraca wewnątrz- i międzysektorowa jako element wsparcia edukacji włączającej

Zenon Gajdzica

Uniwersytet Śląski w Katowicach
https://orcid.org/0000-0002-6329-411X

Edyta Widawska

Uniwersytet Śląski w Katowicach
https://orcid.org/0000-0002-0964-0341

Beata Jachimczak

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
https://orcid.org/0000-0002-3927-2877


Abstract

In Poland, the process of assessment and implementation of needs at the local level is implemented by sector. Health care, social welfare and education have their own diagnostic and therapeutic tools. There is a lack of nationwide standards for intersectoral management of this process and cooperation and integration of resources at the local level. Each sector operates on its own without seeing the others, making it difficult, if not impossible, to share information, knowledge, resources. As a result, there is a system with low efficiency, in which there can be duplication of activities, efforts, costs.

The primary purpose of the study is to present the intersectoral model of child, student and family support developed and piloted as part of the project activities. This presentation is preceded by a general characterization of intrasectoral and intersectoral support processes considered in the context of broadly inclusive education. The starting point is the thesis that in the current formula, support for mainstream institutions takes place to a limited extent and only intrasectorally, which reduces its relevance and quality. As a result, it is worth attempting to construct an intersectoral model of support that fits the needs of students performing compulsory schooling in mainstream institutions.


Keywords:

support, inclusive education, intersectoral support model


Chrzanowska, I., Szumski, G. (red.). (2019). Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole. Wyd. Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji.   Google Scholar

Chrzanowska, I. (2019). Nauczyciele o szansach i barierach edukacji włączającej. Wyd. Nauk. PWN.   Google Scholar

Dyson, A., Millward, A. (2000). Schools and special needs: Issues of innovation and inclusion. Paul Chapman.   Google Scholar

Firkowska-Mankiewicz, A. (2007). Edukacja na poziomie średnim młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną – z doświadczeń krajów zachodnich. Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych, 3: 27‒38.   Google Scholar

Gajdzica, Z. (2020). Uczeń z lekką niepełnosprawnością intelektualną w szkole ogólnodostępnej. Nauczyciele o (nie)zmienianej sytuacji w kontekście kultury szkoły inkluzyjnej. Wyd. Nauk. PWN.   Google Scholar

Gajdzica, Z., Skotnicka, B., Pawlik, S., Bełza-Gajdzica, M., Trojanowska, M., Prysak, D., Mrózek, S., (2021). Analiza praktyki szkolnej i charakterystyka szkoły efektywnie realizującej edukację włączającą w praktyce – raport z badań. MEN.   Google Scholar

Göransson, K., Nilholm, C. (2014). Conceptual diversities and empirical shortcomings – a critical analysis of research on inclusive education. European Journal of Special Needs Education, 29 (3): 265‒280.   Google Scholar

Gordon-Gould, P., Hornby, G. (2023). Inclusive education at the Crossroads. Exploring Effective Special Needs Provision in Global Contexts. Routledge Taylor &Francis Group.   Google Scholar

Graham, L.J. (red.). (2024). Inclusive education for the 21st century. Theory, policy, and practice. Routledge.   Google Scholar

Jachimczak, B. (2008). Gotowość nauczycieli szkół ogólnodostępnych do pracy z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych (s. 189‒200). W: I. Chrzanowska, B. Jachimczak (red.), Miejsce Innego we współczesnych naukach o wychowaniu–wyzwania praktyki. Wyd. Satori.   Google Scholar

Jachimczak, B. (2009). Kształcenie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w kontekście funkcjonowania szkolnego młodzieży gimnazjalnej (s. 420‒433). W: Pedagogika specjalna. Różne poszukiwania – wspólna misja. Wyd. APS.   Google Scholar

Jachimczak, B., Podgórska-Jachnik, D., Tomaszewska, A. (red.). (2023). Szkoła dla każdego – od idei do realizacji z doświadczeń pierwszego łódzkiego specjalistycznego centrum wspierającego edukację włączającą. Wyd. UŁ.   Google Scholar

Kamińska, E., Podgórska-Jachnik, D., Łyciuk-Bzdyra, M., Skrzypczak, B., Pawlak, K., Rowiński, T., Jachimczak, B., Piotrowicz, R. (2022). Model wsparcia międzysektorowego na rzecz zintegrowania działań wokół dzieci, uczniów i rodzin – wersja skrócona. MEiN, UŚ, APS, UAM, KUL, UMCS (Dokument powielony).   Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (1997). Dz.U. 1997.78.483 z dnia 1997.07.16.   Google Scholar

Lechta, V. (2016). Inkluzivní pedagogika základní determinanty (s. 25‒40). W: V. Lechta (ed.), Inkluzivní pedagogika. Portál.   Google Scholar

Loreman, T. (2017). Pedagogy for Inclusive Education, Oxford Research Encyclopedias, Education, 2017. Pobrane z: Pedagogy for Inclusive Education | Oxford Research Encyclopedia of Education (dostęp: maj 2022).   Google Scholar

Model edukacji dla wszystkich. Rozwiązania systemowe ukierunkowane na zapewnienie wysokiej jakości kształcenia, wychowania i opieki z uwzględnieniem zróżnicowania potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dzieciom, uczniom i dorosłym osobom uczącym się (2020). MEN, www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/model-edukacji-dla-wszystkich (dostęp: listopad 2020).   Google Scholar

Nowak, A. (2020). Edukacja włączająca w opiniach i ocenach nauczycieli: doniesienie z badań. Studia Pedagogiczne, 35: 169‒181.   Google Scholar

Podgórska-Jachnik, D. (2021). Edukacja włączająca w Polsce – bilans otwarcia 2020. Raport merytoryczny, na zlecenie Ośrodka Rozwoju Edukacji i Ministerstwa Edukacji i Nauki. MEN, Ośrodek Rozwoju Edukacji.   Google Scholar

Propozycja zapisów modelu wsparcia międzysektorowego ujętych w formie wzorowanej na aktach prawnych (2022). Departament Wychowania i Edukacji Włączającej, MEN (Dokument powielony).   Google Scholar

Scott, I., Gong, T. (2021). Coordinating government silos: challenges and opportunities. Global Public Policy and Governance, 1 (1): 20‒38.   Google Scholar

Skotnicka, B. (2019). Przygotowanie szkoły wiejskiej do edukacji inkluzyjnej. Wyd. UKW.   Google Scholar

Szumski, G. (2019). Koncepcja edukacji włączającej (s. 14‒25). W: I. Chrzanowska, G. Szumski (red.), Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole. FRSE.   Google Scholar

United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (2005). Guidelines for Inclusion: Ensuring Access to Education for All. UNESCO.   Google Scholar

Widawska, E. (2014). Realizacja prawa do nauki w odniesieniu do osób z niepełnosprawnością w świetle postanowień Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. W: E. Widawska, K. Skotnicki (red.), Społeczne i prawne aspekty funkcjonowania osób z niepełnosprawnością. Wyd. AJD.   Google Scholar

Widawska, E., Bełza-Gajdzica, M., Gajdzica, Z. (2023). Międzysektorowe wsparcie dzieci, uczniów i ich rodzin na poziomie lokalnym – wstępne założenia modelu (s. 103‒116). W: E. Widawska (red.), Młode pokolenie w (nie)przyjaznym świecie – konteksty teoretycznie, metodologiczne i praktyczne. Wyd. ATW.   Google Scholar

Widawska, E., Jachimczak, B., Gajdzica, Z. (2023). Budowanie modelowych rozwiązań wsparcia międzysektorowego na poziomie lokalnym (s. 40‒52). W: M. Walkiewicz-Krutak (red.), Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci i wsparcie rodzin. Wyd. APS.   Google Scholar

Zaorska, M. (2020). Integracja społeczna i edukacja integracyjna w opinii nauczycieli oraz rodziców uczniów klas ósmych ogólnodostępnej szkoły podstawowej. Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, 37: 186‒200.   Google Scholar


Published
2024-09-05

Cited by

Gajdzica, Z., Widawska, E., & Jachimczak, B. (2024). Współpraca wewnątrz- i międzysektorowa jako element wsparcia edukacji włączającej. Forum Nauk Społecznych, (2). https://doi.org/10.31648/fns.10251

Zenon Gajdzica 
Uniwersytet Śląski w Katowicach
https://orcid.org/0000-0002-6329-411X
Edyta Widawska 
Uniwersytet Śląski w Katowicach
https://orcid.org/0000-0002-0964-0341
Beata Jachimczak 
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
https://orcid.org/0000-0002-3927-2877



License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Czasopismo publikowane jest na licencji Open Access CC BY-NC-ND 3.0. (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/)
Redakcja wyraża zgodę na umieszczanie opublikowanych artykułów na stronach internetowych autorów, stronach internetowych jednostek naukowych i repozytoriów.