System wyborczy Polski w wyborach do Sejmu i Senatu. Kodeks wyborczy, praktyka, postulaty de lege ferenda
Abstract
Konstytucja RP z 1997 r. ustanowiła w Polsce system 460-poselskiego Sejmu i 100-senatorskiego Senatu. System ten miał opierać się na
proporcjonalnym rozdziale mandatów poselskich, który miał zagwarantować reprezentacje wszystkich regionów i jednocześnie możliwość stworzenia stabilnych rządów na podstawie układu parlamentu. Niniejsza praca podda analizie obowiązujące obecnie przepisy oraz zestawi je z propozycjami, które będą miały na celu usprawnienie i polepszenie wyborów polskiego społeczeństwa. Praca odniesie się do liczby ogólnych mandatów (nawiązując do obecnych przepisów konstytucji), iczebności mandatowej okręgów wyborczych, ordynacji podziału mandatów, a także systemu głosowania. Szczególna uwaga zostanie poświęcona regionalizmowi i przedstawi unikalny dla Polski nowy system głosowania. tzw. DRV (ang. Double Regional Vote). Poruszona zostanie także kwestia progów wyborczych i powyborczego łączenia list w celu lepszej reprezentacji poglądów w parlamencie. Wnioski wskażą na potrzebę reformy polskie systemu wyborczego i jednoznacznie potwierdzą pozytywny wpływ wprowadzenia tych postulatów na proporcjonalną reprezentację partii i poglądów w parlamencie.
Parole chiave:
Sejm i Senat, prawo, polski system wyborczy, prawo wyborcze, wybory, Kodeks wyborczyRiferimenti bibliografici
Literatura Google Scholar
Ajnenkiel A. (red.), Historia sejmu polskiego, t. 3, Warszawa 1989. Google Scholar
Bokszczanin I., Reforma konstytucyjna z 2020 roku redukująca liczbę parlamentarzystów w Republice Włoskiej – w kierunku racjonalizacji systemu parlamentarnego?, „Studia Politologiczne” 2023, t. 69. Google Scholar
Gebethner S., Wybory parlamentarne 1991 i 1993 a polska scena polityczna, Warszawa 1995. Google Scholar
Główny Urząd Statystyczny, Prognoza ludności na lata 2023–2060, Warszawa 2023. Google Scholar
Lewicki Z., Od demokracji przedstawicielskiej do demokracji prawniczej – Konstytucja Stanów Zjednoczonych a ewolucja ustrojowa państwa, „Zeszyty Prawnicze UKSW” 2011 nr 11(3). Google Scholar
Peszyński W., Tomczak Ł., Konstytucyjna zasada proporcjonalności wyborów a wielkość okręgu i metoda podziału mandatów. Symulacja zmiany parametrów na przykładzie wyników głosowania w wyborach do Sejmu RP, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2022, nr 2. Google Scholar
Stelmach A., Zasady prawa wyborczego i ich implikacje dla systemu partyjnego. Kazus Polski, Kraków 2020. Google Scholar
Tuleja P., Florczak-Wątor M., Naleziński B., Radziewicz P., Czarny P., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2019. Google Scholar
Zaborowski Ł., Korekta układu województw – ku równowadze, Warszawa 2023 Google Scholar
Akty prawne Google Scholar
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r., Nr 78, poz. 483 ze zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2408). Google Scholar
Orzecznictwo Google Scholar
Wyrok TK z 12 lutego 2009 r., sygn. akt Kp 3/09. Google Scholar
Wyrok TK z 20 lipca 2011 r., sygn. akt K 9/11. Google Scholar
Źródła internetowe Google Scholar
Fudala M., Sojusz przeciwko Sojuszowi, https://www.tygodnikprzeglad.pl/sojusz-przeciwko-sojuszowi/. Google Scholar
Pismo Państwowej Komisji Wyborczej do Marszałka Sejmu w sprawie przepisów regulujących nakładanie kar na partie polityczne za naruszania zasad prowadzenia rejestru wpłat i rejestru umów z dnia 8 listopada 2021 r., https://pkw.gov.pl/aktualnosci/informacje/pismo-panstwowej-komisji-wyborczej-do-marszalka-sejmu-w-sprawie-przepisow-regulujacych-nakladanie-ka. Google Scholar
Polacy chcą zmniejszenia liczby posłów w Sejmie. Najnowszy sondaż „Super Expressu”, https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1271004%2Cpolacy-chca-zmniejszenia-liczby-poslow-w-sejmie-najnowszy-sondaz-super. Google Scholar
Zarobki posłów w Unii Europejskiej. Rekordzistami są Włosi, https://tvn24.pl/biznes/ze-swiata/zarobki-parlamentarzystow-w-unii-europejskiej-gdzie-w-ue-poslowie-zarabiaja-najwiecej-st5163750. Google Scholar
