System wyborczy Polski w wyborach do Sejmu i Senatu. Kodeks wyborczy, praktyka, postulaty de lege ferenda
Abstract
The 1997 Constitution established in Poland a system of
460 members of the Sejm and 100 senators of the Senate. This system was to be based on a
proportional distribution of parliamentary seats to guarantee representation of all regions and,
at the same time, the possibility of creating stable governments on the basis of the layout of
the parliament. This paper will analyse the current rules and juxtapose them with proposals to
streamline and improve elections for the Polish public. The work will address the number of
general seats (referring to the current provisions of the constitution), the number and size of
electoral districts, the ordinance on the distribution of seats, as well as the voting system.
Particular attention will be paid to regionalism and it will present a new voting system unique
to Poland, the "DRV". - Double Regional Vote. The issue of electoral thresholds and post-
election merging of lists to better represent views in parliament will also be addressed. The
conclusions point to the need for reform of Poland's electoral system, clearly confirming the
positive impact of introducing these demands for proportional representation of parties and
views in parliament.
Keywords:
Sejm i Senat, prawo, polski system wyborczy, prawo wyborcze, wybory, Kodeks wyborczyReferences
Literatura Google Scholar
Ajnenkiel A. (red.), Historia sejmu polskiego, t. 3, Warszawa 1989. Google Scholar
Bokszczanin I., Reforma konstytucyjna z 2020 roku redukująca liczbę parlamentarzystów w Republice Włoskiej – w kierunku racjonalizacji systemu parlamentarnego?, „Studia Politologiczne” 2023, t. 69. Google Scholar
Gebethner S., Wybory parlamentarne 1991 i 1993 a polska scena polityczna, Warszawa 1995. Google Scholar
Główny Urząd Statystyczny, Prognoza ludności na lata 2023–2060, Warszawa 2023. Google Scholar
Lewicki Z., Od demokracji przedstawicielskiej do demokracji prawniczej – Konstytucja Stanów Zjednoczonych a ewolucja ustrojowa państwa, „Zeszyty Prawnicze UKSW” 2011 nr 11(3). Google Scholar
Peszyński W., Tomczak Ł., Konstytucyjna zasada proporcjonalności wyborów a wielkość okręgu i metoda podziału mandatów. Symulacja zmiany parametrów na przykładzie wyników głosowania w wyborach do Sejmu RP, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2022, nr 2. Google Scholar
Stelmach A., Zasady prawa wyborczego i ich implikacje dla systemu partyjnego. Kazus Polski, Kraków 2020. Google Scholar
Tuleja P., Florczak-Wątor M., Naleziński B., Radziewicz P., Czarny P., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2019. Google Scholar
Zaborowski Ł., Korekta układu województw – ku równowadze, Warszawa 2023 Google Scholar
Akty prawne Google Scholar
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r., Nr 78, poz. 483 ze zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2408). Google Scholar
Orzecznictwo Google Scholar
Wyrok TK z 12 lutego 2009 r., sygn. akt Kp 3/09. Google Scholar
Wyrok TK z 20 lipca 2011 r., sygn. akt K 9/11. Google Scholar
Źródła internetowe Google Scholar
Fudala M., Sojusz przeciwko Sojuszowi, https://www.tygodnikprzeglad.pl/sojusz-przeciwko-sojuszowi/. Google Scholar
Pismo Państwowej Komisji Wyborczej do Marszałka Sejmu w sprawie przepisów regulujących nakładanie kar na partie polityczne za naruszania zasad prowadzenia rejestru wpłat i rejestru umów z dnia 8 listopada 2021 r., https://pkw.gov.pl/aktualnosci/informacje/pismo-panstwowej-komisji-wyborczej-do-marszalka-sejmu-w-sprawie-przepisow-regulujacych-nakladanie-ka. Google Scholar
Polacy chcą zmniejszenia liczby posłów w Sejmie. Najnowszy sondaż „Super Expressu”, https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1271004%2Cpolacy-chca-zmniejszenia-liczby-poslow-w-sejmie-najnowszy-sondaz-super. Google Scholar
Zarobki posłów w Unii Europejskiej. Rekordzistami są Włosi, https://tvn24.pl/biznes/ze-swiata/zarobki-parlamentarzystow-w-unii-europejskiej-gdzie-w-ue-poslowie-zarabiaja-najwiecej-st5163750. Google Scholar