How do language users feel the lack of beautiful words in public discussions? (on the example of the TV program „Szkło kontaktowe” and „Drugie śniadanie mistrzów”)
Monika Kaczor
Abstract
The aim of the article is to discuss the aspects of linguistic aesthetics in public discourse,
especially those that are desired by language users who are observe ongoing
debates. Lack of sensitivity to the word, linguistic intuition and tact in language result in
a decrease in the level of language culture in interpersonal relations. People who discuss
the quality of language are disgusted by pauperization of language canons, violation
of linguistic norms and the aesthetic order of thought, as well as brutality and vulgarity in speaking about those fragments of reality that are the subject of public disputes. While
discussing the issue of skipping the beauty of language in public discussions, I refer to
the method of axiolinguistic analysis. I refer to the principles of ethics of interpersonal
communication, linguistic sensitivity and decency in language. I also present the influence
of language aggression on the disappearance of linguistic aesthetics and the ethics
in the public discourse. Public disputes revealed an important element of media culture.
They showed that for the language users, the sense of aesthetics, the culture of the word
and the beauty of the language are not without significance.
Keywords:
aesthetics, culture of the word, media culture, public disputesReferences
Doroszewski W. (1966): Praca nad językiem pracą nad kulturą umysłową społeczeństwa. „Kultura” nr 23, s. 17−26. Google Scholar
Jadacki J. J. (1993): Zły język. [W:] Etyka międzyludzkiej komunikacji. Red. J. Puzynina. Warszawa, s. 33−38. Google Scholar
Kaczor M. (2009): Estetyka słowa a kultura języka. Zielona Góra. Google Scholar
Kaczor M. (2016): Czynności mowy, które budują złe relacje międzyludzkie (na podstawie współczesnych sporów publicznych). [W:] „Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze” 2015: Kontakty językowe w komunikowaniu. Red. M. Steciąg, M. Adamczyk, M. Bieszczanik. Zielona Góra, s. 339−352. Google Scholar
Kaczor M. (2017a): Etyczny aspekt stylu wypowiedzi w „Tygodniku Powszechnym” (na przykładzie dyskursu migracyjnego), „Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego” z. 3, s. 185−196. Google Scholar
Kaczor M. (2017b): Nieetyczne zachowania językowe w dyskursie migracyjnym, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Filologia Polska. Językoznawstwo” XIII, s. 75−87. Google Scholar
Kaczor M. (2019a): Krótko, ostro, do słuchu. Język współczesnych sporów publicznych (na przykładzie dyskursu migracyjnego w „Tygodniku Powszechnym”). [W:] Aksjologiczne aspekty komunikacji. Materiały z Forum Etyki Słowa. Red. I. Benenowska, E. Laskowska, B. Morzyńska-Wrzosek. Bydgoszcz, s. 81−98. Google Scholar
Kaczor M. (2019b): Zwięzłość słowa rodzi szerokość myśli. W jaki sposób czytelnicy opisują piękny język (na przykładzie serwisu książkowego Lubimyczytać.pl)? [W:] „Zielonogórskie Seminaria Językowe” 2018: Estetyka językowa w komunikowaniu. Prace dedykowane Profesorowi Marianowi Bugajskiemu. Red. M. Kaczor, M. Steciąg. Zielona Góra, s. 87−96. Google Scholar
Klemensiewicz Z. (1960): O niektórych grzechach głównych przeciw mowie ojczystej. „Język Polski” XL, s. 154−158. Google Scholar
Klemensiewicz Z. (1965): Higiena językowego obcowania. „Język Polski” XLV, z. 1, s. 18. Google Scholar
Kochan M. (2017): Debata gdańska. [W:] Etyka słowa. Red. J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, M. Nowosad-Bakalarczyk, J. Puzynina. Lublin, s. 199−214. „Komunikaty RJP”, 2004, nr 2, s. 3−10. Google Scholar
Laskowska E. (2012a): Funkcjonowanie wybranych reguł zachowań językowych w wypowiedziach publicznych, [W:] „Kultura Komunikacji Językowej” 2: Etyka i etykieta językowa w komunikacji językowej. Red. A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, K. Skibski. Poznań, s. 83−90. Google Scholar
Laskowska E. (2012b): Język ideologii a język agresji w wypowiedziach publicznych. „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” nr 2, s. 137−146. Google Scholar
Laskowska E. (2017): Agresja językowa jako problem moralny. [W:] Etyka słowa. Red. J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, M. Nowosad-Bakalarczyk, J. Puzynina. Lublin, s. 245−251. Google Scholar
Niebrzegowska-Bartmińska S. (2018): Język jak powietrze − ożywcze czy morowe. [W:] Ku rzeczom niebłahym. Red. J. Chojak, Z. Zaron. Warszawa, s. 69−71. Google Scholar
Pajdzińska A. (2002): Słowa – z prawdy, ducha i litery. „Teksty Drugie” z. 1−2, s. 116−124. Google Scholar
Piirainen I. T. (1996): Uprzejmość a kultura. „Rozprawy Komisji Językowej. Wrocławskie Towarzystwo Naukowe” XXII, s. 47−53. Google Scholar
Piirainen I. T. (1997): „Ona jest ignoranckim grzechotnikiem”. Nieuprzejmość w publicznym użyciu języka. „Rozprawy Komisji Językowej. Wrocławskie Towarzystwo Naukowe” XXII, s. 53−66. Google Scholar
Pisarek W. (2004): Słowa między ludźmi. Warszawa. Google Scholar
Polański K. (red.) (1999): Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Wrocław. Google Scholar
Puzynina J. (1988): U podstaw etyki mowy. „Ethos” nr 2−3, s. 129−133. Google Scholar
Puzynina J. (1996): O zasadach współdziałania językowego. „Prace Filologiczne” XXXIII, s. 61−66. Google Scholar
Puzynina J. (1997): Słowo − wartość − kultura. Lublin. Google Scholar
Puzynina J. (2009): Etyka mowy − istotny element kultury słowa. [W:] Słowo w kulturze współczesnej. Red. W. Kawecki, K. Flader. Warszawa, s. 23−36. Google Scholar
Puzynina J. (2011): Kultura słowa. Łask. Google Scholar
Puzynina J. (2017): Mowa nienawiści – a etyka słowa. [W:] Barwy słów. Studia lingwistyczno-kulturowe. Red. D. Filar, P. Krzyżanowski. Lublin, s. 663−670. Google Scholar
Puzynina J., Pajdzińska A. (1996): Etyka słowa. [W:] O zagrożeniach i bogactwie polszczyzny. Red. J. Miodek. Wrocław, s. 35−45. Google Scholar
Puzynina J., Zdunkiewcz D. (1992): Co język mówi o wartościach współczesnych Polaków. „Ethos” z. 2−3, s. 215−227. Google Scholar
Safarewicz J. (1970): Kilka uwag o kulturze języka. [W:] W służbie nauce i szkole. Księga pamiątkowa poświęcona Zenonowi Klemensiewiczowi. Warszawa, s. 323−337. Google Scholar
Urbańczyk S. (red.) ( 1987): Słowa piękne i prawdziwe. Warszawa. Google Scholar
Wierzbicka A. (2017): Trzy zasady etyki słowa. [W:] Etyka słowa. Red. J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, M. Nowosad-Bakalarczyk, J. Puzynina. Lublin, s. 67−73. Google Scholar
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
