Językowe rozumienie świata. Od kodu polikonkretnego do hierarchicznego

Jolanta Panasiuk

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn



Abstract

The article discusses levels of word comprehension in the context of a phyloand ontogenetic development of man.


Keywords:

filogeneza języka, ontogeneza języka, rozumienie, kod polikonkretny, kod hierarchiczny


Aitchison J. (1991): Ssak, który mówi. Wstęp do psycholingwistyki. Tłum. M. Czarnecka. Warszawa.   Google Scholar

Aitchison J. (1999): Ziarna mowy. Początki i rozwój języka. Tłum. M. Sykurska-Derwojed. Warszawa.   Google Scholar

Brown R. (1973): First Languages. The Early Stages. Cambrigde.   Google Scholar

Chomsky N. (1957): Syntactic Structures. Berlin and New York.   Google Scholar

Diamond J. (1998): Trzeci szympans. Ewolucja i przyszłość zwierzęcia zwanego człowiekiem. Tłum. J. Weiner. Warszawa.   Google Scholar

Edelman G. (1998): Przenikliwe powietrze, jasny ogień. O materii umysłu. Tłum. J. Rączaszek. Warszawa.   Google Scholar

Gleason J.B., Ratner N.B. (2005): Teorie przyswajania języka przez dzieci. [W:] Psycholingwistyka. Red. J.B. Gleason, N.B. Ratner. Tłum. J. Bobryk i in. Gdańsk.   Google Scholar

Goldman-Rakic P.S. (1987): Development of cortical circuity and cognitive function. “Child Development” 53, s. 601−622.   Google Scholar

Grabias S. (1993): Minimalizacja systemu językowego dla potrzeb glottodydaktyki i logopedii. [W:] Opuscula Logopaedica in honorem Leonis Kaczmarek. Lublin, s. 48−56.   Google Scholar

Grabias S. (1994): Logopedyczna klasyfikacja zaburzeń mowy. „Audiofonologia” 6, s. 7–22.   Google Scholar

Grabias S. (2003): Język w zachowaniach społecznych. Lublin.   Google Scholar

Grabias S. (2007): Język, poznanie, interakcja. [W:] Język, interakcja, zaburzenia mowy: metodologia badań. Red. T. Woźniak, A. Domagała. Lublin.   Google Scholar

Grucza F. (1983): Zagadnienia metalingwistyki. Lingwistyka – jej przedmiot, lingwistyka stosowana. Warszawa.   Google Scholar

Halliday M.A.K. (1989): Uczenie się znaczeń. [W:] Badania nad rozwojem języka dziecka. Wybór tekstów. Red. G. Wales Shugar, M. Smoczyńska. Warszawa, s. 514−556.   Google Scholar

Jakobson R. (1968): Child Language, Aphasia and Phonological Universals. Haga.   Google Scholar

Jakobson R. (1989): W poszukiwaniu istoty języka. T. 1–2. Warszawa.   Google Scholar

Johnson-Laird P.N. (1993): Human and Machine thinking. Hove.   Google Scholar

Jurkowski A. (1986): Rozwój umysłowy i aktywność poznawcza uczniów. Warszawa.   Google Scholar

Kaczmarek B.L.J. (1995): Mózgowa organizacja mowy. Lublin.   Google Scholar

Konorski J. (1969): Integracyjna działalność mózgu. Warszawa.   Google Scholar

Krasowicz-Kupis G. (1999): Rozwój metajęzykowy a osiągnięcia w czytaniu u dzieci 6–9-letnich. Lublin.   Google Scholar

Kwarciak B. (1995): Początki i podstawowe mechanizmy świadomości metajęzykowej. Kraków.   Google Scholar

Matczak A. (1982): Style poznawcze. Warszawa.   Google Scholar

Obuchowski K. (1982): Kody orientacji i struktura procesów emocjonalnych. Warszawa.   Google Scholar

Panasiuk J. (2012): Interakcja w afazji. TEKST – metaTEKST – konTEKST. Lublin.   Google Scholar

Pawłowska R. (2002): Metodyka ćwiczeń w czytaniu. Gdańsk.   Google Scholar

Piaget J. (1966): Studia z psychologii dziecka. Tłum. T. Kołakowska. Warszawa.   Google Scholar

Piaget J. (1992): Mowa i myślenie u dziecka. Tłum. J. Kołudzka. Warszawa.   Google Scholar

Porayski-Pomsta J. (2009): Zagadnienie periodyzacji rozwoju mowy dziecka. „Logopeda” 1, 7, s. 7−31.   Google Scholar

Saussure de F. (1991): Kurs językoznawstwa ogólnego. Tłum. K. Kasprzyk. Warszawa.   Google Scholar

Seretny A., Lipińska E. (2005): ABC metodyki nauczania języka polskiego jako obcego. Kraków.   Google Scholar

Skinner B. (1957): Verbal Behavior. Massachusetts.   Google Scholar

Tłokiński W. (1986): Mowa. Przegląd problematyki dla psychologów i pedagogów. Warszawa, s. 73−84.   Google Scholar

Tomasello M. (2002): Kulturowe źródła ludzkiego poznania. Tłum. J. Rączaszek. Warszawa.   Google Scholar

Tomasello M. (2003): Czy małe dzieci posiadają składniową kompetencję osób dorosłych? [W:] Akwizycja języka w świetle językoznawstwa kognitywnego. Red. E. Dąbrowska, W. Kubiński. Kraków, s. 144−222.   Google Scholar

Warchala J. (2003): Kategoria potoczności w języku. Katowice.   Google Scholar

Wierzbicka E. (2000): Wielopoziomowość leksyki języka naturalnego. Na przykładzie współczesnego języka polskiego. „Beiträge der Europäischen Slavistischen Linguistik” (POLYSLAV). T. 3. Red. K. Bättger, M. Giger, B. Wiemer. München, s. 207–211.   Google Scholar

Wojciechowska J. (2014): Metodologiczne podstawy badań nad rozumieniem tekstu w pragnozji. „Forum Logopedyczne” 22, s. 35–44..   Google Scholar

Wygotski L.S. (1989): Myślenie i mowa. Tłum. E. Flesznerowa, J. Fleszner. Warszawa.   Google Scholar

Zarębina M. (1994): Język polski w rozwoju jednostki. Analiza tekstów dzieci do wieku szkolnego. Rozwój semantyczny języka dziecka. Dyskusja nad teorią Chomskiego. Gdańsk.   Google Scholar

Zeigarnik B.W. (1969): Patologia myślenia. Tłum. I. Obuchowska. Warszawa.   Google Scholar

Zwoliński A. (2003): Słowo w relacjach społecznych. Warszawa.   Google Scholar


Published
2020-05-27

Cited by

Panasiuk, J. (2020). Językowe rozumienie świata. Od kodu polikonkretnego do hierarchicznego. Prace Językoznawcze, 19(3), 199–221. Retrieved from https://czasopisma.uwm.edu.pl/index.php/pj/article/view/5551

Jolanta Panasiuk 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn