Upmany i Anrikleje, Czuje i Nieczuje, czyli o wpływie nazw własnych na interpretację wybranych tomów poezji Jana Kasprowicza

Beata Kiszka-Pytel

Uniwersytet Śląski w Katowicach
https://orcid.org/0000-0002-4769-6645


Abstract

Artykuł dotyczy nazw własnych w poezji Jana Kasprowicza, wyekscerpowanych z – wybranych tomów jego poezji – Krzaku dzikiej róży, Księgi ubogich, Hymnów i wydanego pośmiertnie zbioru Mój świat. W analizach pominięte zostały ludowe antroponimy i górskie toponimy. Szczególną uwagę poświęcono natomiast dotychczas marginalizowanym relacjom zachodzącym pomiędzy onimami odnoszącymi się do sfery religijnej i do nazw produktów przemysłowych, a także ich wpływowi na interpretację spuścizny Kasprowicza.


Schlagworte:

onomastyka literacka, nazwy własne, chrematonimy, biblizmy


Kasprowicz J. (1984–2001): Pisma zebrane. Wydanie krytyczne. Red. J. J. Lipski, R. Loth. T. 3. Cz. 2: Utwory literackie (Krzak dzikiej róży; Z Tatr; Bunt Napierskiego, Utwory rozproszone 1894–1899). Kraków 1997. T. 4: Utwory literackie (Baśń nocy świętojańskiej; Ginącemu światu; Salve Regina; Bajki, klechdy i baśnie; Uczta Herodiady; O bohaterskim koniu i walącym się domu; Ballada o słoneczniku; Wiersze rozproszone 1900–1910). Kraków 1984. T. 5: Utwory literackie (Sita; Chwile; Księga ubogich; Utwory rozproszone 1911–1918). Kraków 1998. T. 6: Utwory literackie (Marchołt; Mój świat; Utwory rozproszone 1919–1926; Uzupełnienia do t. 1–5). Kraków 2001.   Google Scholar

Baranowska A. (1976): Kasprowicz – gazda na Harendzie. [W:] Jan Kasprowicz – gazda na Harendzie. Baranowska A. i in. Warszawa, s. 9–35.   Google Scholar

Cieślikowa A. (1993): Nazwy własne w różnych gatunkach tekstów literackich. [W:] Onomastyka literacka. Red. M. Biolik i in. Olsztyn, s. 33–39.   Google Scholar

Cieślikowa A. (2001): Nazwa w tekście a tekst w nazwie. [W:] Semantyka tekstu artystycznego. Red. A. Pajdzińska, R. Tokarski. Lublin, s. 99–108.   Google Scholar

Długosz-Kurczabowa K. (1994): Biblizmy w języku polskim. „Napis”. Seria I, s. 26–48.   Google Scholar

Dzióbałtowska U. (1995): O języku i stylu poezji Jana Kasprowicza. „Acta Univeristatis Lodziensis. Folia Linguistica” nr 33, s. 3–19.   Google Scholar

Górski K. (1963): Onomastyka w literaturze polskiej XIX i XX wieku: zarys problematyki. „Pamiętnik Literacki” nr 54/2, s. 401–416.   Google Scholar

Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H. (red.) (1999): Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia. Warszawa.   Google Scholar

Handke K. (1993): Nazewnictwo jako narzędzie ekspresji. [W:] Onomastyka literacka. Red. M. Biolik i in. Olsztyn, s. 41–49.   Google Scholar

Hutnikiewicz A. (2002): Młoda Polska. Warszawa.   Google Scholar

Krzyżanowski J. (1956): Jan Kasprowicz – poeta myśli. „Pamiętnik Literacki” nr 47/3, s. 61–85.   Google Scholar

Kwiatkowski J. (2003): Dwudziestolecie międzywojenne. Warszawa.   Google Scholar

Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Przekł. z j. oryg., oprac. zespół biblistów polskich z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich. Red. nauk. A. Jankowski (i in.). Poznań−Warszawa 1982.   Google Scholar

Potocki A. (1964): O Janie Kasprowiczu. [W:] Jan Kasprowicz. Oprac. R. Loth. Warszawa, s. 196–203.   Google Scholar

Rejter A. (2016): Onomastyczne tropy dekadentyzmu. Nazwy własne w «Bez dogmatu» Henryka Sienkiewicza. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica” nr 50, s. 91–103.   Google Scholar

Rutkowski M. (2008): Deonimizacja – kontekst – tekst. Uwagi o jednostkach zdeonimizowanych w strukturze wypowiedzi. [W:] Nowe zjawiska w języku, tekście i komunikacji II. Red. M. Rutkowski, K. Zawilska. Olsztyn, s. 179–197.   Google Scholar

Saloni Z. (1988): O tzw. formach nieoosobowych [rzeczowników] męskoosobowych we współczesnej polszczyźnie. „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” z. XLI, s. 155–166.   Google Scholar

Sarnowska-Giefing I. (1998): Konwencje nazewnicze w literaturze. [W:] Język zwierciadłem kultury czyli nasza codzienna polszczyzna. Red. H. Zgółkowa. Poznań, s. 132–147.   Google Scholar

Sieradzka-Baziur B. (2006): Między błogosławieństwem a przekleństwem. Zagadnienia języka eligijnego w twórczości Jana Kasprowicza. Kraków.   Google Scholar

Siwiec A. (1998): Nazwy własne w prozie Michała Choromańskiego. Lublin.   Google Scholar

Szałkiewicz Ł. (2010): «Chamy posły» i «zuchy doktory» – głos w sprawie deprecjatywności. „LingVaria” R. V, nr 1(9), s. 219–232.   Google Scholar

Zalega T. (2012): Konsumpcja. Determinanty, teorie, modele. Warszawa.   Google Scholar


Veröffentlicht
2020-02-27

##plugins.themes.libcom.cytowania##

Kiszka-Pytel, B. (2020). Upmany i Anrikleje, Czuje i Nieczuje, czyli o wpływie nazw własnych na interpretację wybranych tomów poezji Jana Kasprowicza. Prace Językoznawcze, 22(2), 67–78. https://doi.org/10.31648/pj.5234

Beata Kiszka-Pytel 
Uniwersytet Śląski w Katowicach
https://orcid.org/0000-0002-4769-6645