Formy gramatyczne zwrotów do osób we współczesnym ukraińskim dyskursie politycznym: norma i praktyka
Larysa Kolibaba
Narodowa Akademia Nauk Ukrainy w KijowieSvitlana Romaniuk
Abstract
Celem prezentowanego artykułu jest ukazanie różnorodnych form gramatycznych zwrotów
do osób w tekstach pochodzących ze współczesnego dyskursu politycznego, przeanalizowanie
ich na tle aktualnych norm morfologicznych zawartych w nowej redakcji „Ukraińskiego
prawopisu” z 2019 r. i porównanie z normami morfologicznymi skodyfikowanymi
w prawopisie poprzedniej redakcji z 1993 r. Szczególną uwagę zwrócono na normatywne
formy gramatyczne zwrotów do osób. Scharakteryzowano zmiany w użyciu wołacza odnotowane
w nowym ukraińskim prawopisie, prześledzono ich realizację we współczesnym
ukraińskim dyskursie politycznym. Odnotowano i opisano podstawowe odchylenia od
normy w tworzeniu form zwrotów do osób. Ustalono powody ignorowania przez polityków
jednej z preskryptywnych norm morfologicznych współczesnego ukraińskiego języka
literackiego dotyczącej posługiwania się wołaczem w zwrotach do osoby.
Schlagworte:
zwrot do osoby, wołacz, mianownik, system deklinacyjny, norma, współczesny dyskurs politycznyLiteraturhinweise
Vihovanec’ Ì. (2007): Zvertannâ. [W:] Ukraïns’ka mova. Enciklopedìâ. Kiïv, s. 208–209. Google Scholar
Vihovanec’ Ì., Gorodens’ka K. (2004): Teoretična morfologìâ ukraïns’koï movi. Kiïv. Google Scholar
Golìčenko (Kokora) M. (2018): Komunìkativno-pragmatičnì funkcìï vokativnih rečen’ v ukraïns’komu diskursì: dis.… kand. fìlol. Nauk. Kiïv. Google Scholar
Gorodens’ka K. (2017): Gramatičnì normi ukraïns’koï lìteraturnoï movi ì sučasna praktika profesìjnoï spìl’noti. „Divoslovo” № 4, s. 40–45. Google Scholar
Gorodens’ka K. (2019): Ukraïns’ke slovo u vimìrah s’ogodennâ. Vidannâ druge, ìstotno dopovnene. Kiïv. Google Scholar
Gorodens’ka K. (2020): Čomu teper Ìvan Vìktorovič, ale Roman Igor’ovič. „Ukraïns’ka mova ì lìteratura v školah Ukraïni” № 1–2, s. 42. Google Scholar
Kondratenko N. (2007): Ukraïns’kij polìtičnij diskurs: tekstualìzacìâ real’nostì. Odesa. Google Scholar
Lanova T. (2010): Aktualìzovanì gramatičnì formi vmovlennì vikladačìv VNZ (socìolìngvìstične doslìdžennâ). „Naukovij vìsnik Hersons’kogo deržavnogo unìversitetu: zb. nauk. pr.”. Herson XII, s. 55–61. Google Scholar
Matvìâs Ì. (1974): Ìmennik v ukraïns’kìj movì. Kiïv. Google Scholar
Nakonečnij M. (1928): Ukraïns’ka mova: programa-konspekt z dodatkom pro novij pravopis ukraïns’kij. Harkìv. Google Scholar
Ogìênko Ì. (1925): Čistota ì pravil’nìstʹ ukraïns’koï movi. Pìdručnik dlâ vivčennâ ukraïns’koï lìteraturnoï movi. Populârnij kurs z ìstoričnim osvìtlennâm. L’vìv. Google Scholar
Romanûk S. (2015): Zvertannâ v ukraïnsʹkomu parlaments’komu diskursì. „Materìali Mìžnarodnoï Naukovoï ìnternet-konferencìï z ukraïnìstiki «Dìalog mov – dìalog kul’tur. Ukraïna ì svìt», 30.10–2.11.2014”. München–Berlin–Leibzig–Washington, s. 148–160. Google Scholar
Romaniuk S. (2016): Ukraiński dyskurs polityczny w latach 2010–2014. Analiza lingwistyczna. Warszawa–Iwano-Frankiwśk. Google Scholar
Sinâvs’kij O. (2018): Normi ukraïns’koï lìteraturnoï movi. Kiïv. Google Scholar
Skab M. (2002): Gramatika apelâcìï v ukraïns’kìj movì. Černìvcì. Google Scholar
Skab M. (2003): Pragmatika apelâcìï v ukraïns’kìj movì. Černìvcì. Google Scholar
Strìj L. (2015): Ritual’nì žanri ukraïns’kogopolìtičnogo diskursu: strukturno-semantičnij ì lìngvopragmatičnij aspekti: dis. … kand. fìlol. nauk. Odesa. Google Scholar
Bìlodìd Ì. (red.) (1969): Sučasna ukraïns’ka lìteraturna mova: Morfologìâ. Kiïv. Google Scholar
Taranenko O. (2005): Sučasnì tendencìï do pereglâdu normativnih zasad ukraïns’koï lìteraturnoï movi ì âviŝe purizmu (u mežah gramatičnih kategorìj ìmennika). „Movoznavstvo¨ 3–4, s. 85–104. Google Scholar
Timčenko Ê. (1926): Vokativ ì ìnstrumental’ v ukraïns’kìj movì. Kiïv. Ukraïns’kij pravopis (1990). Kiïv. Google Scholar
Ukraïns’kij pravopis (1993). Kiïv. Google Scholar
Ukraïns’kij pravopis (2019). Kiïv. Google Scholar
Przemówienia inauguracyjnie prezydentów Ukrainy. URL : , dostęp: 14.06.2021. Google Scholar
Przemówienia Prezydenta Ukrainy. URL: , dostęp: 10.06.2021. Google Scholar
Stenogramy posiedzeń plenarnych Rady Najwyższej. URL: ; ,dostęp: 17.06.2021. Google Scholar
Stenogramy posiedzeń plenarnych Kijowskiej Rady Miejskiej. URL: , dostęp: 10.06.2021. Google Scholar
Narodowa Akademia Nauk Ukrainy w Kijowie
Lizenz
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Nicht-kommerziell - Keine Bearbeitungen 4.0 International.
