How do language users feel the lack of beautiful words in public discussions? (on the example of the TV program „Szkło kontaktowe” and „Drugie śniadanie mistrzów”)

Monika Kaczor




Abstract

The aim of the article is to discuss the aspects of linguistic aesthetics in public discourse,
especially those that are desired by language users who are observe ongoing
debates. Lack of sensitivity to the word, linguistic intuition and tact in language result in
a decrease in the level of language culture in interpersonal relations. People who discuss
the quality of language are disgusted by pauperization of language canons, violation
of linguistic norms and the aesthetic order of thought, as well as brutality and vulgarity in speaking about those fragments of reality that are the subject of public disputes. While
discussing the issue of skipping the beauty of language in public discussions, I refer to
the method of axiolinguistic analysis. I refer to the principles of ethics of interpersonal
communication, linguistic sensitivity and decency in language. I also present the influence
of language aggression on the disappearance of linguistic aesthetics and the ethics
in the public discourse. Public disputes revealed an important element of media culture.
They showed that for the language users, the sense of aesthetics, the culture of the word
and the beauty of the language are not without significance.


Keywords:

aesthetics, culture of the word, media culture, public disputes


Doroszewski W. (1966): Praca nad językiem pracą nad kulturą umysłową społeczeństwa. „Kultura” nr 23, s. 17−26.   Google Scholar

Jadacki J. J. (1993): Zły język. [W:] Etyka międzyludzkiej komunikacji. Red. J. Puzynina. Warszawa, s. 33−38.   Google Scholar

Kaczor M. (2009): Estetyka słowa a kultura języka. Zielona Góra.   Google Scholar

Kaczor M. (2016): Czynności mowy, które budują złe relacje międzyludzkie (na podstawie współczesnych sporów publicznych). [W:] „Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze” 2015: Kontakty językowe w komunikowaniu. Red. M. Steciąg, M. Adamczyk, M. Bieszczanik. Zielona Góra, s. 339−352.   Google Scholar

Kaczor M. (2017a): Etyczny aspekt stylu wypowiedzi w „Tygodniku Powszechnym” (na przykładzie dyskursu migracyjnego), „Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego” z. 3, s. 185−196.   Google Scholar

Kaczor M. (2017b): Nieetyczne zachowania językowe w dyskursie migracyjnym, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Filologia Polska. Językoznawstwo” XIII, s. 75−87.   Google Scholar

Kaczor M. (2019a): Krótko, ostro, do słuchu. Język współczesnych sporów publicznych (na przykładzie dyskursu migracyjnego w „Tygodniku Powszechnym”). [W:] Aksjologiczne aspekty komunikacji. Materiały z Forum Etyki Słowa. Red. I. Benenowska, E. Laskowska, B. Morzyńska-Wrzosek. Bydgoszcz, s. 81−98.   Google Scholar

Kaczor M. (2019b): Zwięzłość słowa rodzi szerokość myśli. W jaki sposób czytelnicy opisują piękny język (na przykładzie serwisu książkowego Lubimyczytać.pl)? [W:] „Zielonogórskie Seminaria Językowe” 2018: Estetyka językowa w komunikowaniu. Prace dedykowane Profesorowi Marianowi Bugajskiemu. Red. M. Kaczor, M. Steciąg. Zielona Góra, s. 87−96.   Google Scholar

Klemensiewicz Z. (1960): O niektórych grzechach głównych przeciw mowie ojczystej. „Język Polski” XL, s. 154−158.   Google Scholar

Klemensiewicz Z. (1965): Higiena językowego obcowania. „Język Polski” XLV, z. 1, s. 18.   Google Scholar

Kochan M. (2017): Debata gdańska. [W:] Etyka słowa. Red. J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, M. Nowosad-Bakalarczyk, J. Puzynina. Lublin, s. 199−214. „Komunikaty RJP”, 2004, nr 2, s. 3−10.   Google Scholar

Laskowska E. (2012a): Funkcjonowanie wybranych reguł zachowań językowych w wypowiedziach publicznych, [W:] „Kultura Komunikacji Językowej” 2: Etyka i etykieta językowa w komunikacji językowej. Red. A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, K. Skibski. Poznań, s. 83−90.   Google Scholar

Laskowska E. (2012b): Język ideologii a język agresji w wypowiedziach publicznych. „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” nr 2, s. 137−146.   Google Scholar

Laskowska E. (2017): Agresja językowa jako problem moralny. [W:] Etyka słowa. Red. J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, M. Nowosad-Bakalarczyk, J. Puzynina. Lublin, s. 245−251.   Google Scholar

Niebrzegowska-Bartmińska S. (2018): Język jak powietrze − ożywcze czy morowe. [W:] Ku rzeczom niebłahym. Red. J. Chojak, Z. Zaron. Warszawa, s. 69−71.   Google Scholar

Pajdzińska A. (2002): Słowa – z prawdy, ducha i litery. „Teksty Drugie” z. 1−2, s. 116−124.   Google Scholar

Piirainen I. T. (1996): Uprzejmość a kultura. „Rozprawy Komisji Językowej. Wrocławskie Towarzystwo Naukowe” XXII, s. 47−53.   Google Scholar

Piirainen I. T. (1997): „Ona jest ignoranckim grzechotnikiem”. Nieuprzejmość w publicznym użyciu języka. „Rozprawy Komisji Językowej. Wrocławskie Towarzystwo Naukowe” XXII, s. 53−66.   Google Scholar

Pisarek W. (2004): Słowa między ludźmi. Warszawa.   Google Scholar

Polański K. (red.) (1999): Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Wrocław.   Google Scholar

Puzynina J. (1988): U podstaw etyki mowy. „Ethos” nr 2−3, s. 129−133.   Google Scholar

Puzynina J. (1996): O zasadach współdziałania językowego. „Prace Filologiczne” XXXIII, s. 61−66.   Google Scholar

Puzynina J. (1997): Słowo − wartość − kultura. Lublin.   Google Scholar

Puzynina J. (2009): Etyka mowy − istotny element kultury słowa. [W:] Słowo w kulturze współczesnej. Red. W. Kawecki, K. Flader. Warszawa, s. 23−36.   Google Scholar

Puzynina J. (2011): Kultura słowa. Łask.   Google Scholar

Puzynina J. (2017): Mowa nienawiści – a etyka słowa. [W:] Barwy słów. Studia lingwistyczno-kulturowe. Red. D. Filar, P. Krzyżanowski. Lublin, s. 663−670.   Google Scholar

Puzynina J., Pajdzińska A. (1996): Etyka słowa. [W:] O zagrożeniach i bogactwie polszczyzny. Red. J. Miodek. Wrocław, s. 35−45.   Google Scholar

Puzynina J., Zdunkiewcz D. (1992): Co język mówi o wartościach współczesnych Polaków. „Ethos” z. 2−3, s. 215−227.   Google Scholar

Safarewicz J. (1970): Kilka uwag o kulturze języka. [W:] W służbie nauce i szkole. Księga pamiątkowa poświęcona Zenonowi Klemensiewiczowi. Warszawa, s. 323−337.   Google Scholar

Urbańczyk S. (red.) ( 1987): Słowa piękne i prawdziwe. Warszawa.   Google Scholar

Wierzbicka A. (2017): Trzy zasady etyki słowa. [W:] Etyka słowa. Red. J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, M. Nowosad-Bakalarczyk, J. Puzynina. Lublin, s. 67−73.   Google Scholar


Published
2020-01-22

Cited by

Kaczor, M. (2020). How do language users feel the lack of beautiful words in public discussions? (on the example of the TV program „Szkło kontaktowe” and „Drugie śniadanie mistrzów”). Prace Językoznawcze, 22(1), 87–100. https://doi.org/10.31648/pj.4973

Monika Kaczor