O gatunkowości listu w dyskursie konfliktu
Abstrakt
Przedmiotem niniejszej refleksji jest konfrontacja wyznaczników gatunku listu z praktyką korespondencji sąsiedzkiej, aby stwierdzić, które cechy gatunkowe przejawiają się i w jaki sposób w sytuacji sąsiedzkiego konfliktu (także potencjalnego). Materiał badawczy stanowią listy sąsiadów w języku polskim i rosyjskim. Omawiane są kolejno: obieg i forma listów, nadawca i odbiorca oraz dialogiczność tekstów, kompozycja i konwencja listu oraz środki stylistyczne, funkcje tekstów i poszczególne akty mowy, i – na koniec – tematyka i aksjologia korespondencji. Sformułowano następujące wnioski dotyczące uwarunkowanych dyskursywnie wyznaczników gatunku: dyskusja o problemie przy świadkach; brak zainteresowania kontynuacją dialogu epistolarnego; duży udział nieneutralnych środków stylistycznych oraz niesztampowego wykorzystania elementów kompozycyjnych listu; imperatywno-ekspresywny charakter tekstów (akty groźby, prośby, rozkazu); obowiązkowe wskazanie w tekście na wartości negatywne.
Słowa kluczowe:
gatunek, list, dyskurs, konflikt sąsiedzkiBibliografia
Banašek-Šapovalova A. (2017): Dokumentaciâ povsednevnosti v vybrannyh internet-resursah (o sosedskih konfliktah s perspektivy lingvista). „Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy” 2(48), s. 38–50. Google Scholar
Banaszek-Szapowałowa A. (2019): Eskalacja konfliktu sąsiedzkiego w perspektywie aktów mowy. „Studia Slavica” 12/1, s. 99–108. Google Scholar
Karwatowska M., Nowak P. (2003): List jako zaproszenie do dialogu. [W:] Porozmawiajmy o rozmowie. Lingwistyczne aspekty dialogu. Red. M. Kita, J. Grzenia. Katowice, s. 59–70. Google Scholar
Kurʹânovič A.V. (2008): Èpistolârnyj diskurs kak sredstvo sovremennoj mežličnostnoj i socialʹnoj kommunikacii. „Sibirskij filologičeskij žurnal” 4, s. 215–224. Google Scholar
Marzec L. (2015): List. „Forum Poetyki” 1, s. 86–97.
Crossref
Google Scholar
Rodziewicz B. (2019): Antywartości. Konceptualizacja zła w świadomości językowej Polaków i Rosjan. „Studia Rossica Posnaniensia” XLIV, s. 289–298.
Crossref
Google Scholar
Sejranân M.Û. (2012): Konfliktnyj diskurs: sociolingvističeskij i pragmalingvističeskij aspekty. Moskva. Google Scholar
Witosz B. (2012): Badania nad dyskursem we współczesnym językoznawstwie polonistycznym. „Oblicza Komunikacji” 5, s. 61–76. Google Scholar
Wojtak M. (2014): Genologiczna analiza tekstu. „Prace Językoznawcze” 16/3, s. 63–71. Google Scholar
Zaśko-Zielińska M. (2016): Zastosowanie językoznawstwa korpusowego do badań nad dyskursem epistolarnym. [W:] Dyskurs i jego odmiany. Red. B. Witosz, K. Sujkowska-Sobisz, E. Ficek. Katowice, s. 358–367. Google Scholar