Zagadka jako gatunek mowy w praktyce logopedycznej
Ewa Hrycyna
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, OlsztynАнотація
Artykuł dotyczy możliwości optymalnego zastosowania zagadki w terapii
logopedycznej w oparciu o lingwistyczną analizę zagadki jako gatunku mowy.
Wskazano przydatność zagadki w rozwijaniu mowy przede wszystkim na poziomie
semantycznym. Opisano kompetencje i sprawności aktywizowane w odgadywaniu
zagadek. Zaproponowano klucz umożliwiający dostosowanie zagadki
do potrzeb terapii logopedycznej, opierający się na stopniowaniu trudności.
Ключові слова:
językoznawstwo, logopedia, zagadka, gatunek mowy, semantykaПосилання
Bartmiński J. (1990): Folklor – język – poetyka. Wrocław−Warszawa−Kraków, s. 13– 23. Google Scholar
Bartmiński J. (1996): O Słowniku stereotypów i symboli ludowych. [W:] Słownik stereotypów i symboli ludowych. Pod red. J. Bartmińskiego. Lublin. Google Scholar
Bartmiński J. (2006): Językowe podstawy obrazu świata. Lublin. Google Scholar
Bartmiński J. (2010): Jak opisywać gatunki mowy. [W:] Język a Kultura 23. Akty i gatunki Google Scholar
mowy w perspektywie kulturowej. Pod red. A. Burzyńskiej-Kamienieckiej. Wrocław, s. 13–32. Google Scholar
Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S. (2009): Tekstologia. Warszawa. Google Scholar
Cieślikowski J. (1985): Wielka zabawa. Wrocław−Warszawa−Kraków−Gdańsk−Łódź. Google Scholar
Civ’jan T. (1978): Dom w folklornoj modeli mira (na materiale balkanskich zagadok). „Uczenye Zapiski Tartusskogo Gosudarstvennogo universiteta. Semiotika kultury. Trudy po znajovym sistemam”. T. 10, nr 463, s. 65–85. Google Scholar
Crystal D. (1990): Teaching Vocabulary: The Case for the Semantic Curriculum. [W:] K. Mogford-Bevan, J. Sadler: Child Language Disability. T. II: Semantic and Pragmatic Difficulties. Clevedon, Philadelphia, Adelaide, s. 43–58. Google Scholar
Folfasiński S. (1975): Wstęp. [W:] Polskie zagadki ludowe. Wybór i oprac. S. Folfasiński. Warszawa, s. 13–23. Google Scholar
Grabias S. (2012): Teoria zaburzeń mowy. Perspektywy badań, typologie zaburzeń, procedury postępowania logopedycznego. [W:] Logopedia. Teoria zaburzeń mowy. Pod red. S. Grabiasa, M. Kurkowskiego. Lublin, s. 15–72. Google Scholar
Grochowalska M. (2007): Uczenie się różnicowania wypowiedzi a sytuacja mówienia. „Forum Dydaktyczne”. T. 2, s. 76–83. Google Scholar
Kasjan J. M. (1983): Polska zagadka ludowa. Wrocław−Warszawa−Kraków−Gdańsk−Łódź. Google Scholar
Kazancewa H. (2006): Człowiek w zagadkach. Archetyp i jego struktura. „Etnolingwistyka”. T. 18, s. 187–198. Google Scholar
Krzyżanowski J. (1975): Przedmowa. [W:] Polskie zagadki ludowe. Wybór i oprac. S. Folfasiński. Warszawa, s. 7–12. Google Scholar
Maciejewska A. (2005): Rozumienie treści zagadek przez osoby z uszkodzonym słuchem. [W:] Komunikacja i tekst w perspektywie rozwojowej i dydaktycznej. Pod red. J. Porayskiego-Pomsty. „Studia Pragmalingwistyczne”. T. 4, s. 290–305. Google Scholar
Maciejewska A. (2008): Kategoryzacja językowa a rozumienie tekstów przez osoby z uszkodzonym słuchem. „Conversatoria. Lingustica”, s. 79–91. Google Scholar
Perewalowa D. (2013): Żanr zahadky v dyskurse doszkolnogo obrazowannia: k woprosu transofrmacii żanra. „Westnyk Tomskago Gosudarstwennogo Uniwersyteta”, nr 374, s. 32–36. Google Scholar
Szuman S., Dunin-Tombińska T. (1969): Rozwiązywanie zagadek przez dzieci w wieku przedszkolnym. [W:] Materiały do nauczania psychologii. Pod red. L. Wołoszynowej. T. 3. Warszawa. Google Scholar
Tokarski R. (1989): Zagadki – metafory – gry językowe. „Język Artystyczny”. T. 6, s. 16–31. Google Scholar
Toporov V. (1994): Iz na’bludenij nad zagadkoj. [W:] Issledovanija v oblasti balto-slav’anskoj duchovnoj kultury. Zagadka kak tekst. Moskwa, s. 10−117. Google Scholar
Tyszka T. (1934): Zagadki w nauce szkolnej. Częstochowa. Google Scholar
Wiśniewska H. (red.) (2000): Gry i zabawy w kształceniu językowym. Lublin. Google Scholar
Wojnowska M. (2001): Zagadki w edukacji dziecka. Zarys tematu. „Nauczyciel i Szkoła”. T. 1−2 (10–11), s. 177–184. Google Scholar
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn
