Febronia Sikora i jej życie na Warmii

Sabina Kowalczyk-Wesołowska

doi:10.31648/pl.9550

Published: 2024-10-181

No. 12 (2024)

Febronia Sikora i jej życie na Warmii

Sabina Kowalczyk-Wesołowska

Prace Literaturoznawcze

Section: Different faces of femininity

https://doi.org/10.31648/pl.9550

Abstract

The main objective of the paper is to portray Febronia Kornelia Sikora (1904–1994) – coming from Pomerania, forgotten activist and teacher. She operated in Warmia in the prewar years with her husband Konrad Sikora (teacher from Polish schools in Wymój and Jaroty). The Sikorowa’s manuscript – Wspomnienia z Warmii rok 1930–1939 [Memories from Warmia year 1930–1939] is a basic research material in following article. Based on this text as well as other found documents the Warmian stage of Sikorowa’s life was reconstructed. Educational and cultural work of this women was characterized. The article discusses also her observations of Warmian culture and of announcements of World War II.

Keywords:

Febronia Kornelia Sikora, World War II, memories, Jaroty, Warmia, Polish school

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Kowalczyk-Wesołowska, S. (2024). Febronia Sikora i jej życie na Warmii. Prace Literaturoznawcze, (12), 153–175. https://doi.org/10.31648/pl.9550

Cited by / Share

References

Źródła
Google Scholar

Hincowa Jadwiga, Została ze mną silna wiara w lepszą i sprawiedliwą przyszłość, „Słowo na Warmii i Mazurach” (dodatek tygodniowy do „Słowa Powszechnego”) 1954, 13–14.03.1954, R. III, nr 10: 3.
Google Scholar

Sikora Febronia (ok. 1978), rkps. Wspomnienia z Warmii rok 1930–1939 (sygn. DH 4595 OMO), Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.
Google Scholar

Sikora Febronia (b.r.), rkps. Wspomnienia o Domu Polskim w Olsztynie, (sygn. R–829/1, k. 5), Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie.
Google Scholar

Sikora Konrad (1970), mps. Moje wspomnienia z przeżyć – fragmenty – podczas pobytu na Warmii w latach 1930–1939, w: Ankiety i pamiętniki nauczycieli szkół polskich (sygn. R–921: 29–31), Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie.
Google Scholar

Opracowania
Google Scholar

wybitnych postaci Warmii i Mazur w stulecie niepodległości Polski (2018), red. S. Achremczyk, J. Kiełbik, Towarzystwo Naukowe im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie, In-stytut Północny im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie, Olsztyn.
Google Scholar

Chłosta Jan (1997), Ludzie godni pamięci. Warmińsko–mazurscy patroni olsztyńskich ulic, Książnica Polska, Olsztyn.
Google Scholar

Chłosta Jan (2002), Słownik Warmii (historyczno–geograficzny), Wydawnictwo Littera, Olsztyn.
Google Scholar

Chłosta Jan (2003), Ludzie Olsztyna, wyd. Olsztyn: Urząd Miasta, Olsztyn.
Google Scholar

Chłosta Jan (2020), Pieniężni na Warmii, Towarzystwo Naukowe im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie, Instytut Północny im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie, Olsztyn.
Google Scholar

Chłosta-Zielonka Joanna (2021), Terapeutyczny wymiar gatunków autobiograficznych w wy-powiedziach autorek XX i XXI wieku, Olsztyn.
Google Scholar

Czermińska Małgorzata (2000), Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie, Wydawnictwo Universitas, Kraków.
Google Scholar

Dobrosielska Alicja (oprac.), Między historią a pamięcią. Wspomnienia i pamiętniki w zbio-rach biblioteki Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie (cz. 1), „Rocznik Ziem Zachodnich” 2017, nr 1: 626–647.
Crossref
Google Scholar

Filipkowski Tadeusz (1978), Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945–1960, Państwo-we Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Filipkowski Tadeusz (1989), W obronie polskiego trwania. Nauczyciele polscy na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach miedzywojennych, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojcie-cha Kętrzyńskiego, Olsztyn.
Google Scholar

Gancewski Jan, Lisowska Kinga (2018), Rola kobiety na Warmii i Mazurach (XIX w. - pierwsza połowa XX w.), Polskie Towarzystwo Historyczne, Olsztyn.
Google Scholar

Kowalska-Leder Justyna (2009), Doświadczenie zagłady z perspektywy dziecka w polskiej literaturze dokumentu osobistego, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wro-cław.
Google Scholar

Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech (1977), mps. Febronia Sikora, w: Szkoły polskie na Warmii. Odpowiedź na kwestionariusz pytań dotyczących szkół polskich i pol-skich przedszkoli na Warmii, Mazurach i Powiślu przed 1945 rokiem (sygn. PTH R–452), Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie.
Google Scholar

Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech (1980), Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919–1939, Pojezierze, Olsztyn.
Google Scholar

Lewandowska Izabela (2018), Wśród swoich i obcych. Józef Malewski ze wsi Jaroty, w: Na swoim? U siebie? Wśród swoich? Pierwsze lata na Ziemiach Zachodnich i Północnych, red. K. Bock–Matuszyk, W. Kucharski, P. Zubowski, Ośrodek „Pamięć i Przeszłość”, Wrocław: 211–225.
Google Scholar

Lewandowska Izabela, Józef Malewski (1888–1948) – lokalny patriota z Warmii, „Biografi-styka Pedagogiczna” 2019, nr 1–4: 167–192.
Crossref
Google Scholar

Madejski Jerzy (2017), Praktykowanie autobiografii. Przyczynki do literatury dokumentu osobistego i biografistyki, Wydawnictwo Naukowego Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
Google Scholar

Ogrodziński Władysław, Plebiscyt na Warmii i Mazurach a polska literatura pamiętnikar-ska, „Komunikaty Mazursko–Warmińskie” 1970, nr 3: 381–390.
Google Scholar

Oracki Tadeusz (1975), Twórcy i działacze kultury w województwie olsztyńskim w latach 1945–1970. Materiały biograficzne, Wydawnictwo Pojezierze, Olsztyn.
Google Scholar

Oracki Tadeusz (1983), Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX wieku (do 1945 roku), Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa.
Google Scholar

Oracki Tadeusz (2018), Twórcy, działacze, pracownicy kultury i oświaty oraz uczeni–humaniści na Warmii i Mazurach w latach 1945–1990, red. K. Sęk, Scientia et Veritas, Gdańsk.
Google Scholar

Szkoły polskie na Warmii 1929–1939 (1970), oprac. Roman Marchwiński, Pojezierze, Olsz-tyn.
Google Scholar

Zimand Roman (1990), Diarysta Stefan Ż., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Google Scholar

Źródła internetowe
Google Scholar

Grób Febronii i Konrada Sikorów (2023), http://mogily.pl/wejherowonowy/sikorafebronia_621398?fbclid=IwAR3fHhe_sCQFmMYrlc7ZM0U5oTu–yZHvEMqZd5YthIOe1PzY3iRYwZVg6l0.
Google Scholar

Konrad Sikora, Katolicka Szkoła Polska w Wymoju, Katolicka Szkoła Polska w Jarotach w: Encyklopedia Warmii i Mazur, http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php/Strona_g%C5%82%C3%B3wna [do-stęp: 28.08.2023].
Google Scholar

Kowalczyk Sabina (2021), Sikora Febronia, w: Archiwum Kobiet, https://archiwumkobiet.pl/autor/sikora–febronia [dostęp: 29.08.2023].
Google Scholar

Spis ilustracji
Google Scholar

Karta wstępu Febronii Sikory (1936), sygn. DH 4595 OMO, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.
Google Scholar

Legitymacja Febronii Sikory – Zlot Śpiewaków Polskich (1936), sygn. DH 4595 OMO, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.
Google Scholar

Wymój 1931 r. Od prawej: Wanda Pieniężna z córką Haliną, Febronia Sikora z Marysią Pieniężną, Ewa, Konrad Sikora, Serweryn Pieniężny i nauczyciel Latosiński, sygn. DH 4595 OMO, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.
Google Scholar

Jaroty, 1933 r. Dom Jakuba Barczewskiego, w którym mieściła się szkoła polska, sygn. DH 4595 OMO, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.
Google Scholar

Jaroty, 1933 r. Febronia Sikora wraz ze swoimi uczennicami w trakcie lekcji robótek ręcznych, sygn. DH 4595 OMO, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.
Google Scholar

Jaroty, 1935 r. Chrzciny u państwa Maczugów, sygn. DH 4595 OMO, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.
Google Scholar

Jaroty, 1935 r. Na polskim weselu, sygn. DH 4595 OMO, Muzeum Warmii i Mazur w Olsz-tynie.
Google Scholar

Skany pozyskane dzięki uprzejmości dr Małgorzaty Gałęziowskiej, kierowniczki Działu Historii i Etnografii Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.
Google Scholar