Wielkie formy muzyczne dedykowane św. Janowi Nepomucenowi

Piotr Towarek

doi:10.31648/sw.11344

Great Musical Forms Dedicated to St. John of Nepomuk

Piotr Towarek

University of Warmia and Mazury in Olsztyn

DOI: https://doi.org/10.31648/sw.11344

Abstract

The author provides an overview of the great musical forms dedicated to St. John of Nepomuk (d. 1393). The development of this type of work was linked to the beatification (1721) and canonisation (1729) of this martyr from Prague. This led to the creation of a large number of oratorios (Porsile, Balbi, Reutter the Elder, Reutter the Younger, Monza, Caldara, Porpora, Stehlík), which content was based on legends and the life of the martyr (Balbin, Pfeffel). In addition to these, an important group of compositions are the litanies in honour of St. John of Nepomuk (Manschinger, Š. Brixi, F.X. Brixi, Koutník, Schenkirž, Gsur, Vocet), the cantata Chvalozpěv
k sv. Janu Nepomuckému (Ryba), and above all masses associated with his name (Caldara, Vogl, Leo, Haydn) and mass propriums (Dittersdorf, Predieri, Ziegler, Fischer, Zach, Kratochvíl, Línek, Vogt, Jacob, Ebner). They were intended for liturgical rites and services dedicated to the saint, but some of the mentioned works (litany, motets,
arias) also served the needs of the musica navalis project (music on boats, Order of the Knights of the Cross with the Red Star), organised since 1715 on the waters of the Vltava River in Prague. The memory of the Prague martyr in 20th- and 21st-century music is confirmed by mass cycles (Říhovský, Piskáček) and cantata and oratorio
music (Thuri, Ille, Bernátek, Marek). This memory is also evidenced by compositions created outside the Czech Republic, including in Austria (Spitzner), Poland (Derlf), Croatia (Ebner), and even in the USA (Karczyński) and Venezuela (Montero). The musical works mentioned in the article complement our image of St. John of Nepomuk,
indicating (aspectual hagiography) that he is a courageous follower of Christ, an opponent
of all tyranny, the patron saint of confession and confessors, the protector of those who work on the water, and also the patron saint of the Czech nation and its identity (see the cantata Ryby, connection with the Cyril and Methodius idea).

Keywords:

St John of Nepomuk, music, oratorio, litany, mass, musica navalis, aspect hagiology

References

Babuchowski Andrzej, 2007, Jan Nepomucen, WAM, Kraków. Google Scholar

Bartel Dietrich, 1997, Musica Poetica: Musical-Rhetorical Figures in German Baroque Music, University of Nebraska Press, Lincoln – London. Google Scholar

Berkovec Jiří, 1995, Jakub Jan Ryba, H & H, Praha. Google Scholar

Berkovec Jiří, 1990, Rožmitálský kantor, Hudební rozhledy, t. 43, s. 280–283. Google Scholar

Caldara Antonio, 2024, San Giovanni Nepomuceno. Oratorio Melodrammatico Sacro, Salzburg 1726, ed. Alexandra Nigito, Adolf Hahnl, Ernst Hintermaier, Hollitzer Verlag, Wien. Google Scholar

Dąbek Stanisław, 1996, Twórczość mszalna kompozytorów polskich XX wieku, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Google Scholar

Dziura Witold, 2004, Ryba Jakub Jan, w: Encyklopedia muzyczna PWM, red. E. Dziębowska, t. 8 (pe-r), s. 529-530. Google Scholar

Haydn Michael, 1999, Missa sancti Joannis Nepomuceni MH 182, ed. Ch.H. Sherman, Carus Verlag, Stuttgart. Google Scholar

Hochleitner Janusz, Scheer Iwona, 1998, Obrońca przed wylewami rzek. Niezwykłe dzieje życia i kultu św. Jana Nepomucena, Wydawnictwo JH, Elbląg – Świdnica. Google Scholar

Hochleitner Janusz, 1996, Powiernik tajemnic królowej. Kult świętego Jana Nepomucena na Warmii, Elbląg 1996. Google Scholar

Hochleitner Janusz, 2009, Św. Jan Nepomucen jako katolicki bohater kulturowy, Studia Ełckie, t. 11, s. 123-136. Google Scholar

Ivánek Jakub, 2023, Songs about St. John of Nepomuk from the 17th to the 19th century (especially broadside ballads), Bohemica litteraria, t. 26.1, s. 67-88.
Crossref Google Scholar

Jerzak Norbert, 2007, Początki działalności szpitalniczej Krzyżaków z Czerwoną Gwiazdą na Śląsku, Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne, t. 2(11), s. 48–56. Google Scholar

Jeż Tomasz, 2019, Historia zbioru, w: Marta Pielech, Iwona Januszkiewicz-Rębowska, Musicalia Collegii Glacensis Societatis Jesu, Fontes Musicæ in Polonia A/III, Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, Warszawa, s. 5-11. Google Scholar

Kaczorowski Robert, 2021, “Confession Seals the Mouth” The cult of St. John of Nepomuk – a Martyr of the Sacramental Mystery – on the Example of 15 Songs from the Collection of Catholic Devotional Hymns for Church and Home Use, Published in Pelplin in 1871 Selected Theological and Musical Issues, Poznańskie Studia Teologiczne, t. 39, s. 245-256.
Crossref Google Scholar

Knapiński Ryszard, 2002, Przedstawienie św. Jana Nepomucena w sztukach plastycznych jako przykład ikonografii hagiograficznej, w: Stanisław Rosik, Przemysław Wiszewski (red.), Imago narrat. Obraz jako komunikat w społeczeństwach europejskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 111-135. Google Scholar

Kostílková Marie, 1983, Nástin dějin svatovítského hudebního kůr, w: Ecclesia metropolitana Pragensis. Catalogus collectionis operum artis musicae, Vol. 1, ed. Jiří Štefan, Editio Supraphon, Praha, s. 14-33. Google Scholar

Kuźmiak Katarzyna, 1997, Jan Nepomucen, w: Encyklopedia katolicka, t. 7, k. 812-813. Google Scholar

Marek Aneta, 2023, Przejawy kultu św. Jana Nepomucena na przykładzie Czech i Polski, w: Tomasz Lesiów (red.), Doskonalenie jakości usług przewodnickich w dobie pandemii, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław, s. 393-411.
Crossref Google Scholar

Mikuláš Jiří, 2024, P. Augustin Schenkirž OSB (1736–1797) Benediktinský mnich a skladatel. Národní knihovna České republiky, Praha. Google Scholar

Nigito Alexandra, Vorwort, w: Caldara A., 2024, San Giovanni Nepomuceno. Oratorio Melodrammatico Sacro, Salzburg 1726, ed. Alexandra Nigito, Adolf Hahnl, Ernst Hintermaier, Holitzer Verlag, Wien, s. VII-XI.
Crossref Google Scholar

Novák Vladimír, Mašlanová Ludmila, 1993, Musicae Navales Pragensis: Pražské lodní hudby 18. Století, Národní knihovna České republiky, Praha. Google Scholar

Parzych-Blakiewicz Katarzyna, 2019, Hagiologia ‘aspektowa’ jako perspektywa integracji badań teologicznych i nieteologicznych, Studia Warmińskie, t. 56, s. 249-264.
Crossref Google Scholar

Pielech Marta, Januszkiewicz-Rębowska Iwona, Musicalia Collegii Glacensis Societatis Jesu, Fontes Musicæ in Polonia A/III, Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, Warszawa. Google Scholar

Pocta českým světcům, 1995, płyta CD, wyk. Český filharmonický sbor Brno, Čeští komorní sólisté, dyr. Petr Fiala, wytwórnia: Panton. Google Scholar

Pokorný Vojtěch, Mikulec Jiří, Blažek Petr, 2022, Musica Navalis: Dějiny slavností a kultu sv. Jana Nepomuckého, Svatojánský spolek, Praha. Google Scholar

Pośpiech Remigiusz, 2012, Franz Ludwig Poppe (1671–1730) – opolanin w Pradze, w: Franciszek Wolnik (red.), Kościół na Śląsku. Z dziejów kultury i życia religijnego. Księga pamiątkowa dedykowana Księdzu Biskupowi Janowi Kopcowi, Wydawnictwo Wydziału Teologii Uniwersytetu Opolskiego, Opole, s. 177–186. Google Scholar

Říhovský Vojtěch, 1930, Missa in honorem scti. Joannis Nepomuceni ad quatuor voces inaequales et organo obl., violino I, II, viola, Violoncello, basso, flauto, clarinetto I, II, corno I, II, tromba I, II, trombone I, II & timpani ad lib., Op. 92, Wydawnictwo Mojmír Urbánek, Praha. Google Scholar

Sherman Charles H., 1999, Vorwort, w: Haydn M., 1999, Missa sancti Joannis Nepomuceni MH 182, ed. Ch.H. Sherman, Carus Verlag, Stutgart, s. II-III. Google Scholar

Spáčilová Jana, 2006, Vztah hudby a slova v chrámové hudbě vídeňského baroka na příkladu kompozice Creda Antonia Caldary, w: Slovo a hudba ako štrukturálno-architektonický celok hudobného myslenia 17.-18. storočia. Zborník príspevkov z muzikologickej konferencie, Prešov (SK), 23.-25.11.2005, Súzvuk, Prešov, s. 57-73. Google Scholar

Spáčilová Jana, 2009, Das „Oratorio di S. Giovanni Nepomoceno“ von Antonio Caldara im Kontext der Nepomuk-Oratorien in den 20er Jahren des 18. Jahrhunderts, Musicologica Austriaca, t. 28, s. 145-160. Google Scholar

Spačilova Jana, 2012, Moravské prameny mešní tvorby Antonia Caldary: problém autenticity, Hudební věda, t. 49/1-2, s. 45-80. Google Scholar

Spáčilová Jana, 2013, K provozování oratorií v Brně v 1. polovině 18. století, Opus musicum, t. 45/6, s. 6-16. Google Scholar

Spáčilová Jana, 2014, Unbekannte Brünner Oratorien Neapolitanischer Komponisten vor 1740, Musicologica Brunensia, t. 49/1, s. 137-161.
Crossref Google Scholar

Spáčilová Jana, 2018, Hudba na dvoře olomouckého biskupa Schrattenbacha, Konvikt, Olomouc. Google Scholar

Spáčilová Jana, 2021, Between Opera and Oratorio. The Pasticcio Oratorios in Prague and Brno ca 1720–1760, Musicology Today, t. 18, s. 114-126.
Crossref Google Scholar

Stejskal Zdeněk, 2008, Duchovní hudba na pražských katolických kůrech v době kulturní nesvobody 1948 -1989, Rigorózní práce, Univerzita Karlova, Praha. Google Scholar

Szumiński Piotr, 1987, Aleksander Karpiński kompozytor polski czy polonijny?, Ruch Muzyczny, t. 31/15, s. 20-22. Google Scholar

Šedivá Eliška i in. (red.), 2023, Uchovat, prozkoumat, oživit. České sbírky hudebních pramenů a jejich zpracování, Národní knihovna ČR, Praha. Google Scholar

Štefan Jiří, 1983, Ecclesia Metropolitana Pragensis Catalogus Collectionis Operum Artis Musicae, vol. 2, Catalogus Artis Musicae in Bohemia et Moravia Cultae: Artis Musicae Antiquioris Catalogorum Series 4, Editio Supraphon, Praha. Google Scholar

Tarlinski Piotr, 2008, Die Pflege der Kirchenmusik bei den Jesuiten in Glatz (Kłodzko) im 18. Jahrhundert, w: Ladislav Kačic, Svorad Zavarský (ed.), 2008, Aurora Musas nutrit. Die Jesuiten und die Kultur Mitteleuropas im 16.–18. Jahrhundert, Slavistický ústav Jána Stanislava SAV – Teologická fakulta Trnavskej univerzity, Bratislava, s. 261–274. Google Scholar

Towarek Piotr, 2023, Great musical forms dedicated to Saints Cyril and Methodius, Forum Teologiczne, t. 24, s. 143–158.
Crossref Google Scholar

Towarek Piotr, 2025, Św. Mikołaj z Myry w wielkich formach muzycznych okresu średniowiecza, renesansu i baroku. Zarys problematyki, Vox Patrum, t. 94, w druku.
Crossref Google Scholar

Towarek Piotr, 2024, Wielkie formy muzyczne jako miejsce teologicznej pamięci o Świętych, Studia Elbląskie, t. 25, s. 389-410. Google Scholar

Trolda Emil, 1929, Hudba svatojanská, w: Pragensia svatojanská. Sborník stati o kultuře českého baroka, red. V. Čítnar, K. Procházka, Výbor Svatojanský, Praha, s. 123-133. Google Scholar

Valíková Markéta, 2023, Schwarzenberská hudební sbírka v Českém Krumlově, w: Eliška Šedivá i in. (red.), Uchovat, prozkoumat, oživit. České sbírky hudebních pramenů a jejich zpracování, Národní knihovna ČR, Praha, s. 85-99. Google Scholar

Vlček Emanuel, 1993, Jan z Pomuku /Sv. Jan Nepomucký/: jeho život, umučení a slavné působení ve světle současné historie a antropologie, Postavy českých dějin očima antropologa 1, Vesmír, Praha. Google Scholar

Walterskirchen Gerhard, 1987, Johann Michael Haydn in seiner Funktion als Hof- und Domorganist und Lehrer am Kapellhaus, Mozart Jahrbuch, t. 88, s. 65-68. Google Scholar

Walter Rudolf, 1989, Das doppelchörige „Te Deum“ von Franz Ludwig Poppe, Oberschlesisches Jahrbuch, t. 5, s. 127-138. Google Scholar

Ziegler Joseph Paul, 2022, Motetto de B:V:M: o Sancto Joanne Nepomuceno, w: Répertoire International des Sources Musicales, https://opac.rism.info/id/rismid/rism600503195?sid=34250572 (dostęp: 2.03.2025). Google Scholar

ŹRÓDŁA INTERENETOWE Google Scholar

Badárová Zuzana, 2024, Duet "Della fragile mia vita: z oratoria "Martino di S. Giovanni Nepomuceno" od N. Porpory, Diplomová práce, Janáčkova akademie múzických umění, Brno, https://is.jamu.cz/th/qyq33/DP_Badarova_Porpora_FINAL.pdf (dostęp: 27.02.2025). Google Scholar

Balbin Bohuslao, Pfeffel Johann Andreas, 1725, Vita B. Ioannis Nepomuceni, w: Śląska Biblioteka Cyfrowa, https://6www.sbc.org.pl/dlibra/publication/162466/edition/152734?language=en (dostęp: 24.02.2025). Google Scholar

Blazin Dwight, 2004, Michael Haydn and "The Haydn Tradition”. A Study of Attribution, Chronology, and Source Transmission, Dissertation, New York University, New York, https://www.academia.edu/7388366/Michael_Haydn_and_The_Haydn_Tradition_A_Study_of_Attribution_Chronology_and_Source_Transmission (dostęp: 2.03.2025). Google Scholar

Cyklus koncertů k výročí 300 let blahořečení sv. Jana Nepomuckého v kostele sv. Jana Nepomuckého na Skalce, w: Bach Collegium Praha, https://bachcollegium.cz/svatojansky-varhanni-cyklus-2023/cyklus-koncertu-k-vyroci-300-let-blahoreceni-sv-jana-nepomuckeho-v-kostele-sv-jana-nepomuckeho-na-skalce-v-praze-2 (dostęp: 4.02.2025). Google Scholar

Dědečková Viktorie, 2009, Jakub Jan Ryba a jeho skladby na české texty, Bakalářská práce Univerzita Karlova v Praze, Praha, https://dspace.cuni.cz/handle/20.500.11956/28964 (dostęp: 28.02.2025). Google Scholar

Ehrenhardt Johann Franz, 2022a, Missa exsurge Domini, w: Répertoire International des Sources Musicales, Google Scholar

https://opac.rism.info/id/rismid/rism600172159?sid=34225733 (dostęp: 1.03.2025). Google Scholar

Ehrenhardt Johann Franz, 2022b, Missa in 4 Voci, w: Répertoire International des Sources Musicales, Google Scholar

https://opac.rism.info/id/rismid/rism600172159?sid=34225733 (dostęp: 1.03.2025). Google Scholar

Fadrná Terezie, 2007, Fragment rukopisného kancionálu ze sbírky rukopisů Moravské zemské knihovny v Brně (sign. 823.103), Bakalářská diplomová práce, Masarykova univerzita, Brno, https://is.muni.cz/th/qdkmf/Fragment__sign._823.103_.pdf (dostęp: 2.03.2025). Google Scholar

Garavaglia Andrea, 2012, Monza Carlo Ignazio, w: Treccani. Dizionario Biografico degli Italiani, https://www.treccani.it/enciclopedia/carlo-ignazio-monza_(Dizionario-Biografico)/ (dostęp: 2.03.2025). Google Scholar

Haydn M., 1772, Missa S.ti Joannis Nepomuceni a 4 Voci in pieno con Stromenti, w: Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, https://www.jbc.bj.uj.edu.pl/Content/923604/NDIGMUZ003937.pdf (dostęp: 1.03.2025). Google Scholar

Homage to St. John of Nepomuk, 1993, płyta CD, wyk. Czech Chamber Chorus, Czech Madrigal Singers, Virtuosi di Praga, dyr. F.X. Thuri, wytwórnia: Lupulus, w: Čeští madrigalisté, Google Scholar

https://www.cesti-madrigaliste.cz/index.php?id=discography&lang=en (dostęp: 3.03.2025). Google Scholar

Koncert barokní hudby v rámci svatojánské Barokní noci v Klatovech, 2024, w: Kolegium pro duchovní hudbu Klatovy, http://www.kolegium-klatovy.eu/koncert-barokni-hudby-v-ramci-svatojanske-barokni-noci-v-klatovech-494 (dostęp: 26.02.2025). Google Scholar

Kramářová Helena, 2013, Chrámové inventáře hudebnin 2 přelomu 18. a 19. století Hrabyňské inventáře, Bakalářská prace, Masarykova univerzita, Brno, https://is.muni.cz/th/l2yl2/BP_-_Kramarova.pdf (dostęp: 24.02.2025). Google Scholar

Leo Leonardo, 2022, Missa Sancti Joannis Nepomuceni, w: Répertoire International des Sources Musicales, https://opac.rism.info/id/rismid/rism550268027?sid=34222489 (dostęp: 1.03.2025). Google Scholar

Manschinger Vojtěch, 2025, Litaniae Lauretanae, simul de S: Joanne Nepom. In D, w: Consortium Musicum. Repertoár, https://www.consortiumusicum.eu/repertoar/ (dostęp: 18.02.2025). Google Scholar

Missa Sanctificationis Sancti Joannis Nepomuceni 2024, w: Czech Ensemble Baroque, https://www.ebcz.eu/novinky/caldara-handel/ (dostęp: 28.02.2025). Google Scholar

Němec Miroslav, 2021, Svatojánské oslavy k 300. výročí blahořečení sv. Jana Nepomuckého, w: Matice Svatého Jana Nepomuckého, https://www.msjn.cz/cs/novinky/svatojanske-oslavy-k-300-vyroci-blahoreceni-sv-jana-nepomuckeho_969 (dostęp: 3.03.2025). Google Scholar

Nováková Klára, 2008, Tomáš Norbert Koutník "Regina coeli", Bakalářská diplomová práce, Masarykova univerzita, Brno, https://is.muni.cz/th/ri92a/Tomas_Norbert_Koutnik_-_Regina_Coeli.pdf (dostęp: 2.03.2025). Google Scholar

Pocta svatému Janu Nepomuckému, 2015, w: Kolegium pro duchovní hudbu Klatovy, http://www.kolegium-klatovy.eu/in-honorem-sancti-ioannis-nepomuceni (dostęp: 18.02.2025). Google Scholar

Polášek Vojtěch, 2012, Missa Sancti Joannis Nepomuceni od Jana Františka Nováka, Bakalářská práce, Univerzita Karlova v Praze. Praha, https://dspace.cuni.cz/handle/20.500.11956/42083 (dostęp: 2.03.2025). Google Scholar

Porpora Nicola, 2025a, Il Martirio di S. Giovanni Nepomuceno, azione sacra : per Musica a Quattro Voci da Cantarsi in Bruna nella Quaresima dell Anno 1732, w: Digitální knihovna dokumentů digitalizovaných na objednávku (EOD). Vědecké knihovny v Olomouci, https://eod.vkol.cz/35478/35478.pdf (dostęp: 15.02.2025). Google Scholar

Porpora Nicola, 2025b, Il Martirio di S. Giovanni Nepomuceno, azione sacra : per Musica a Quattro Voci da Cantarsi in Bruna nella Quaresima dell Anno 1732, w: Biblioteca Nazionale Braidense. Google Scholar

Ufficio Ricerca Fondi Musicali, http://www.urfm.braidense.it/rd/05599.pdf (dostęp: 15.02.2025). Google Scholar

Predieri Luca Antonio, 2023, In omnem terram, w: Répertoire International des Sources Musicales, https://opac.rism.info/id/rismid/rism603002088?sid=34250572 (dostęp: 1.03.2025). Google Scholar

Procházka Karel, 2010, Skladby na české a latinské neliturgické texty 18. století z chrámové sbírky ve Smečně, Diplomová práce, Univerzita Karlova v Praze, Praha, https://dspace.cuni.cz/bitstream/handle/20.500.11956/25034/DPTX_2009_2_11210_0_254689_0_86926.pdf?sequence=1&isAllowed=y (dostęp: 21.02.2025). Google Scholar

Publikace, 2025, w: Navalis. Festum Sancti Ioannis Nepomuceni, https://www.navalis.cz/publikace (dostęp: 5.03.2025). Google Scholar

Rendlová Eliška, 2013, Kompozice litanií v klatovské hudební sbírce, Diplomová prace, Západočeská univerzita v Plzni, Plzeň, https://otik.zcu.cz/bitstream/11025/9220/1/DP_Rendlova.pdf (dostęp: 18.02.2025). Google Scholar

Rombel Mariusz, 2009, Nepomuk Nadświdrzański, w: Echo Katolickie, https://echokatolickie.pl/nepomuk-nadswidrzanski/ (dostęp: 4.03.2025). Google Scholar

Ryba Jakub Jan. Dílo, 2023, w: Společnost Jakuba Jana Ryby, https://www.jakubjanryba.cz/jakub-jan-ryba/dilo (dostęp: 28.02.2025). Google Scholar

Spačilova Jana, 2006, Hudba na dvoře olomouckého biskupa Schrattenbacha (1711–1738). Příspěvek k libretistice barokní opery a oratoria, Disertační práce, Masarykova univerzita, Brno, https://is.muni.cz/th/82417/ff_d/text_disertace.pdf (dostęp: 15.02.2025). Google Scholar

Spitzner Gerald, 2006, Johannes Nepomuk-Messe in G-Dur, w: Gerald Spitzner. Komponist und Schriftsteller, https://geraldspitzner.wordpress.com/johannes-nepomuk-messe-in-g-dur/ (dostęp: 4.03.2025). Google Scholar

Strakerlová Iva, 2017, Nicola Porpora a jeho oratorium "Il Martirio di S. Giovanni Nepomuceno" (Brno 1732), Bakalářská prace, Univerzita Palackého v Olomouci, Olomouc, https://theses.cz/id/zcfwzh/Bakal_sk_prce_-_Strakerlov.pdf?lang=en (dostęp: 17.02.2025). Google Scholar

Thuri František Xaver, 2008, w: Český hudební slovník osob a institucí, https://slovnik.ceskyhudebnislovnik.cz/component/mdictionary/?task=record.record_detail&id=1002548 (dostęp: 3.03.2025). Google Scholar

Thuri František Xaver, 2023, Kantáta ke sv. Janu Nepomuckému, w: You Tube, https://www.youtube.com/watch?v=a63buFu0WfA (dostęp: 3.03.2025). Google Scholar

Thuri František Xaver: Liturgický rok, 2014, w: Virgo Art, : https://www.virgoart.cz/produkt/frantisek-xaver-thuri-liturgicky-rok/ (dostęp: 3.03.2025). Google Scholar

Ulrychová Marta, 2021, K oslavám se připojujeme s obrovskou radostí. Rozhovor s ředitelkou Plzeňské filharmonie Lenkou Kavalovou, w: Programové noviny 1721–2021, s. 14-17, https://www.nepomuk.cz/data/catalog/nn2021-special-sjn-f6346.pdf (dostęp: 3.03.2025). Google Scholar

Veselá Irena, 2007, Císařský styl v hudebně-dramatických dílech provedených za pobytu císaře Karla VI. v českých zemích roku 1723, Disertační prace, Masarykova univerzita v Brně, Brno, https://is.muni.cz/th/pbyza/Dizertace.pdf (dostęp: 28.02.2025). Google Scholar

Vojčáková Veronika, 2024, Za zvuků barokních fanfár: Gala koncert pro Arcibiskupství, w: Opera Plus, https://operaplus.cz/za-zvuku-baroknich-fanfar-gala-koncert-pro-arcibiskupstvi/ (dostęp: 28.02.2025). Google Scholar

Download