Perspektywy cyfryzacji szkolnictwa wyższego w Armenii w kontekście transformacji postpandemicznej i powojennej

Marek Sokołowski

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Armen Sahakyan

National Academy of Sciences of the Republic of Armenia

Maria Zaslavskaya

Yerevan State University


Abstrakt

Autorzy analizują wyzwania i możliwości cyfryzacji szkolnictwa wyższego w Armenii w kontekście pandemii COVID-19 i następstw 44-dniowej wojny
w 2020 r. (Konflikt w Górskim Karabachu, nazywanym w Armenii Artsakh). Celem jest ocena potencjału poprawy konkurencyjności armeńskiego systemu edukacji poprzez transformację cyfrową i hybrydowe modele uczenia się. Badania opierają się na teoriach cyfrowego uczenia się i edukacji hybrydowej, koncentrując się na tym, jak kryzysy, takie jak pandemie i wojny, wpływają na szkolnictwo wyższe. Ponadto autorzy badają, jak przebiega transformacja edukacji w odpowiedzi na te kryzysy. W latach 2020-2023 przeprowadzono serię ankiet, w tym kwestionariusze dla studentów, pogłębionych wywiadami z nauczycielami oraz konsultacjami eksperckimi z szerokim gronem specjalistów w dziedzinie edukacji. Metody te zapewniają ogląd mechanizmu wpływu pandemii i wojny na szkolnictwo wyższe w Armenii. Badanie wykazało, że skuteczność nauczania online i hybrydowego zależy zarówno od czynników obiektywnych (takich jak nowoczesne platformy informatyczne, metody edukacji cyfrowej i systemy monitorowania jakości), jak i subiektywnych (takich jak postawy studentów wobec innowacji cyfrowych i ich adaptacja psychologiczna). Nauczanie hybrydowe wykazało potencjał większej elastyczności i korzyści ekonomicznych, ale istnieje potrzeba lepszego planowania, infrastruktury i szkolenia w zakresie umiejętności cyfrowych. Wyniki sugerują, że stworzenie nowego środowiska edukacyjnego zoptymalizowanego pod kątem cyfryzacji i kształcenia na odległość może poprawić szkolnictwo wyższe w Armenii. Badania te umożliwiają wgląd w pokryzysową transformację edukacyjną i dostarczają praktycznych zaleceń dotyczących poprawy cyfrowego uczenia się w Armenii.


Słowa kluczowe:

system szkolnictwa wyższego, pandemia, społeczeństwo po konflikcie zbrojnym, cyfryzacja edukacji, hybrydowe modele nauczania


Askerov Ali, 2020, The Nagorno Karabakh Conflict: The Beginning of the Soviet End, in: Ali Askerov, Stefan Brooks and Lasha Tchantouridze (ed.), Post – Soviet Conflicts. The Thirty Years’Crisis, ed. by, Lexington Books, Lanham.   Google Scholar

Betancourt Theresa S., Thomson Dana L., Brennan Robert T., Antonaccio Cara M., Gilman Stephen E. and VanderWeele Tyler J., 2019, Stigma and Acceptance of Sierra Leone’s Child Soldiers: A Prospective Longitudinal Study of Adult Mental Health and Social Functioning, Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry.   Google Scholar

Digitalization Strategy of Armenia, http//escs.en/news.   Google Scholar

Eastmond Marita, Selimović Johanna M., 2012, Silence as Possibility in Postwar Everyday Life, Published by Oxford University Press.   Google Scholar

Echenique Eliana Gallardo Esther, Molías Luis Marqués, Bullen Mark, 2015, Students in higher education: Social and academic uses of digital technology, RUSC, Universities and Knowledge Society Journal, No. 12(1), p. 1–11.   Google Scholar

Fiedler Charlotte, Rohles Christopher, 2021, Social Cohesion After Armed Conflict a Literature Review, Bonn: DeutschesInstitut für Entwicklungspolitik.   Google Scholar

Hayrapetyan Lilit, 2022, The Nagorno – Karabakh war of 2020 and the change of the regional status quo, Przegląd Politologiczny 1, pp. 83–97.   Google Scholar

Higgins Steven, Xiao ZhiMin, Katsipataki Maria, 2012, The Impact of Digital Technology on Learning: A Summary for the Education Endowment Foundation. Full report, Durham University.   Google Scholar

Karakhanyan Susanna, 2018, Armenia. Transformational Peculiarities of the Soviet and Post-Soviet Higer Education System, in: In 25 Years of Transformations of Higer Education Systems in Post-Soviet Countries, ed. Huisman Jeroen, Smolentseva Anna, Froumin Isak, Palgrave Macmillan, pp. 73–96.   Google Scholar

Kayyali Mustafa, 2024, The Impactof Waron Higher Education: The Contextof Warsin Syria, Iraq, Ukraine, and Afghanistan// Chapter 16 in Rebuilding Higher Education Systems Impactedby Crises: Navigating Traumatic Events, Disasters, and More, Scopus, pp. 275–284.   Google Scholar

Li Cathy, Lalani Farah, 2020, The COVID-19 pandemic has changed education forever. This is how / Cathy Li, Farah Lalani [Electronic resource]. Retrieved from URL: https://www.weforum.org/agenda/2020/04/coronavirus-education-globalcovid19-online-digitallearning/ (3.09.2022).   Google Scholar

Minina Vera N., 2020, Digitalization of Higher Education and Its Social Results, Bulletin of St. Petersburg State University, Sociology, 2020, Vol. 13, No, 199(1), pp. 1–17 (in Russian).   Google Scholar

Moxon Dan, Șerban Adina Marina, Potočnik Dunja, Pašić Lana, Ștefan Veronica, 2021, Introduction. Young People, Social Inclusion And Digitalisation. Emerging knowledge for practice and policy, Youth Knowledge #27, Council of Europe and European Commission, pp. 5–8.   Google Scholar

Mulatedzi Calvin R., 2024, Rebuilding Higher Education Systems Impactedby Crises: The Impact of Warsand Conflictson Higher Education. Rebuilding Higher Education Systems Impactedby Crises: Navigating Traumatic Events, Disasters, and More, Chapter 14, pp. 239–252.   Google Scholar

Mysak Yuliia, 2021, Reclaiming Everyday Peace: Local Voices in Measurement and Evaluation after War, Nordic Journal of Human Rights 39(1), pp. 95–97.   Google Scholar

Palmberger Monika, 2018, Between Past and Future: Young People’s Strategies for Living a “Normal Life”, in: David W. Montgomery (ed.), Everyday Life in the Balkans. Bloomington, Indiana University Press, p. 107–116.   Google Scholar

Sahakian Armen, Sahakian Ishkhan, 2021, Influence on the Tourism of the Republic of Armenia during the COVID-19 Pandemic, in: Marek Sokołowski (ed.), “Poisoned Well”? Media in Times of Covid-19 Pandemic, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.   Google Scholar

Sokołowski Marek, 2021, Temporality, Chanqeability, Uncentainty. Media and society in the times of “New Normalcy”, in: Marek Sokołowski (ed.), ,,Zatruta studnia”? Media w czasach pandemii COVID-19, [“Poisoned Well”? Media in Times of COVID-19 Pandemic], Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.   Google Scholar

Schwab Klaus, 2016, The Fourth Industrial Revolution, World Economic Forum. Retrieved from URL: https://www.weforum.org (14.10.2023).   Google Scholar


Opublikowane
2025-12-17

Cited By /
Share

Sokołowski, M., Sahakyan, A., & Zaslavskaya, M. (2025). Perspektywy cyfryzacji szkolnictwa wyższego w Armenii w kontekście transformacji postpandemicznej i powojennej. Studia Warmińskie, 62(62), 27–39. https://doi.org/10.31648/sw.10942

Marek Sokołowski 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Armen Sahakyan 
National Academy of Sciences of the Republic of Armenia
Maria Zaslavskaya 
Yerevan State University