Ocalić od zapomnienia. Żyli dla Kościoła i świata
Barbara Rozen
Katedra Katechetyki i Pedagogiki, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 OlsztynAbstrakt
„Ocalić od zapomnienia. Żyli dla Kościoła i świata”, to artykuł upamiętniający działalność ks. J. Wojtukiewicza i A. Stefanowicz, którzy po II wojnie światowej, borykając się z wieloma trudnościami materialnymi, społecznymi i politycznymi, w ciężkich, wręcz dramatycznych warunkach stwarzali podwaliny dla rozwoju teorii i praktyki katechetycznej. Dwie wielkie osobowości, których spotkanie było bardzo inspirujące. Ich współpraca zaowocowała licznymi dziełami w zakresie wychowania integralnego i metodyki pracy wychowawczej, zwłaszcza katechetycznej. Z inicjatywy tych dwojga osób tuż po II wojnie światowej, w 1945 r. w Częstochowie powstał Instytut Katolicki – pierwsza wyższa szkoła teologiczna dla osób świeckich. Władze komunistyczne w powojennej Polsce utrudniały religijną działalność, dlatego Instytut musiał często zmieniać miejsce. Praca Instytutu Katolickiego rozwijała się w dwóch kierunkach: teoretyczno-naukowym i szkoleniowym oraz praktycznym. Instytut dostarczał Kościołowi w Polsce dobrze przygotowane i uformowane duchowo katechetki oraz zaopatrywał katechetów w praktyczne pomoce do prowadzenia katechez na wszystkich poziomach nauczania. Duchowe ideały tych dwojga osób, ich dyspozycyjność wobec Boga i troska o człowieka, połączone we wspólnym działaniu, przyniosły bardzo wymierne efekty. Wraz z Instytutem Katolickim utworzyła się i rozwijała się wspólnota ludzi, która uzyskała charakter świeckiego instytutu życia konsekrowanego.
Słowa kluczowe:
Józef Wojtukiewicz, Adela Stefanowicz, Instytut Katolicki, Instytut życia konsekrowanegoBibliografia
„Instytut Służebnic Ołtarza”, w: „Dla Boga i świata. Świeccy konsekrowani”, Kielce 1993.
„Kronika Instytut Katolickiego 1947-1948”, Ar. I.K., nr inw. 1813.
„Kronika Instytutu Katolickiego, lata 1945-1947”, Ar. I.K., nr inw. 1812 AL.
„Księża prefekci polscy”, Miesięcznik Katechetyczny i Wychowawczy 28 (1939).
„Ku Szczytom” (1939).
„List ks. J. Wojtukiewicza do ks. abp. K. Milika”, Wrocław 1948, Ar. I.K., nr inw. 1083.
„Mszalik rzymski na niedziele i święta. Komentarz liturgiczno-ascetyczny”, oprac. ks. J. Wojtukiewicz, Wilno 1938.
„O bezbożnym komunizmie, 1937 r.”, Warszawa 1937.
„O chrześcijańskim wychowaniu młodzieży, (Divini Ilius Magistri), 31.12.1929 r.”, Kielce 1947.
„O katolicką i Polską kulturę na Ziemiach Zachodnich”, Wrocławskie Wiadomości Kościelne 8 (1958).
„O małżeństwie chrześcijańskim, (Casti connubii), 31.12.1930 r.”, Kraków 1931.
„O odnowieniu ustroju społecznego, (Quadragesimo anno), 1930 r.”, Poznań 1935.
„O położeniu Kościoła katolickiego w Rzeszy Niemieckiej, 14.03.1937 r.”, Lublin 1937.
„Pamiętnik Ogólnopolskiego Kursu Katechetycznego w Częstochowie w dn. 4.07-21.07. 1946 r.”, Częstochowa 1946 [mps pozycja książkowa], Ar. I.K., nr inw. 134.
„Program przygotowania do pracy apostolskiej”, Ar. I.K., nr inw. 1702.
„Sprawozdanie z działalności Instytutu Katolickiego po 10 latach pracy”, Ar. I.K. nr inw. 1042.
„Sprawozdanie z działalności Instytutu Katolickiego”, Wrocław 1954, Ar. I.K., nr inw. 1042.
„Sprawozdanie z pracy Instytutu Katolickiego w roku szkolnym 1948/49”, Ar. I.K., nr inw. 1043.
Doppke J., „Katechizacja w Polsce 1945-1990”, Pelplin 1998.
Kubik W., „Rozwój myśli dydaktycznej w polskiej literaturze katechetycznej w latach 1895-1970”, Warszawa 1987.
Majka J., „Katolickie organizacje młodzieżowe”, w: Cz. Strzeszewski (red.), „Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1932-1939”, Warszawa 1981.
Majka J., „Kościół w Polsce po II wojnie światowej”, Ateneum Kapłańskie 85 (1) (1993).
Niparko R., „Akcja Katolicka”, w: F. Gryglewicz i in. (red.), „Encyklopedia Katolicka”, t. 1, Lublin 1973.
Niparko R., „Program katechezy w szkole podstawowej”, w: J. Krucina (red.), „Katecheza w szkole”, Wrocław 1982.
Petrani A., „Szkolnictwo teologiczne w Polsce”, w: M. Rechowicz (red.), „Księga Tysiąclecia katolicyzmu w Polsce”, t. I, Lublin 1969.
Pius XII, „Konstytucja apostolska Provida Mater Ecclesia”, Warmińskie Wiadomości Diecezjalne 4 (1) (1948).
Rozen B., „Działalność katechetyczna ks. Józefa Wojtukiewicza w latach 1937-1989”, Olsztyn 1999.
Swastek J., „Ks. dr Józef Wojtukiewicz jako rektor Instytutu Katolickiego we Wrocławiu w latach 1947-1958”, w: J. Guzowski (red.), „50 lat służby Kościołowi.
Warmińskie Wyższe Studium Katechetyczne”, Olsztyn 1996.
Szetelnicki W., „Parafia św. Bonifacego we Wrocławiu”, Rzym 1970.
Urban W., „Duszpasterski wkład Kościoła katolickiego na Dolnym Śląsku 1945-1948”, Wiadomości Kościelne [Organ Administracji Apostolskiej Dolnego Śląska] 4-5 (1949).
Urban W., „Duszpasterski wkład księży repatriantów w Archidiecezji Wrocławskiej w latach 1945-1970”, Wrocław 1970.
Wilk S., „Episkopat Kościoła katolickiego w Polsce w latach 1918-1939”, Warszawa 1992.
Wistuba H., „Adela Stefanowicz (1887-1961)”, w: B. Bejze (red.), „Chrześcijanie”, t. VII, Warszawa 1982.
Wojtukiewicz J., „Dzieje Instytutu Katolickiego”, t. 1-2, Gietrzwałd [przyp. 1962-1964] [poz. książkowa w mps] Ar. IK nr inw. 455.
Wojtukiewicz J., „Katechizm dla przygotowania dzieci do I Spowiedzi i Komunii św.”, Białystok 1945.
Wojtukiewicz J., „Moje wspomnienia o pracy kapłańskiej na terenie Archidiecezji Wrocławskiej w latach 1947-1959”, Ar. I.K., nr inw. 607.
Wojtukiewicz J., „Nauka religii w szkole powszechnej. Uwagi metodyczne”, Wilno 1939.
Wojtukiewicz J., „Ojcze nasz”, Wilno 1939.
Wojtukiewicz J., „Pan Jezus z nami”, Wilno 1939.
Wojtukiewicz J., „Przemówienie wygłoszone z okazji 25-lecia Instytutu Katolickiego w Gietrzwałdzie”, Ar. I.K., nr inw.1052.
Wojtukiewicz J., „Wychowanie”, Wrocław [poz. książkowa, b.r.], Ar I.K. JW. T. 25.
Woroniecki J., „Pełnia modlitwy. Studium teologiczne dla inteligencji”, Poznań 1924.
Woroniecki J., „Wychowanie człowieka. Pisma wybrane”, Kraków 1961.
Katedra Katechetyki i Pedagogiki, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
