Aktywacja minilateralnych sojuszy z udziałem państw europejskich i Ukrainy w kontekście agresji zbrojnej Rosji: wymiar bezpieczeństwa
Teresa Astramowicz-Leyk
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieYaryna Turchyn
Lviv Polytechnic National UniversityOlha Ivasechko
Lviv Polytechnic National UniversityOleh Tsebenko
Lviv Polytechnic National UniversityAbstrakt
Artykuł poświęcony jest analizie działalności sojuszy minilateralnych, których członkami są Ukraina i państwa europejskie, przez pryzmat wymiaru bezpieczeństwa. Przedstawiono definicję minilateralizmu, genezę koncepcji, jej mocne i słabe strony. Autorzy skupili się na znaczeniu i priorytetach współpracy w ramach minisojuszy, w szczególności na wymiarze bezpieczeństwa współpracy Ukrainy w ramach takich
sojuszy, jak: „Trójkąt Lubelski”, „Associated Trio”, „Quadriga”, Sojusz Trójstronny, Sojusz Rumunia–Republika Mołdawii–Ukraina, Sojusz Wielka Brytania–Polska–Ukraina. Przedstawiono kryteria politycznego, gospodarczego, wojskowego i sankcyjnego wsparcia Ukrainy przez państwa-uczestników minilateralnych sojuszy w czasie wojny. Podkreślono kluczowe wyzwania dla funkcjonowania sojuszy i obiecujące obszary dalszej współpracy. Autorzy wykorzystali metody systemowe, instytucjonalne, porównawcze
i statystyczne, a także metodę analizy dokumentów i studium przypadku, aby scharakteryzować proces bieżącej aktywacji minilateralnych sojuszy w ramach Ukrainy
i krajów europejskich. Artykuł badawczy podsumowuje pozytywne konsekwencje minilateralnej współpracy Ukrainy z krajami europejskimi, które przyczyniają się do przezwyciężenia współczesnych wyzwań w zakresie bezpieczeństwa.
Słowa kluczowe:
minilateralizm, sojusze minilateralne, Ukraina, Unia Europejska, wymiar bezpieczeństwa, wojna rosyjsko-ukraińskaBibliografia
Alexandroff Alan S., 2020, The Possibilities for ‘Effective Multilateralism’ in the Coming Global Order, https://www.global-solutions-initiative.org/wp-content/uploads/2020/12/The-Possibilities-of-Effective-Multilateralism-Alan-Alexandroff-Draft-December-9-2020.pdf (13.10.2023). Google Scholar
Anuar Amalina, Hussain Nazia, 2021, Minilateralism for Multilateralism in the Post-Covid Age, https://www.jstor.org/stable/pdf/resrep28278.5.pdf (11.10.2023). Google Scholar
Bomprezzi Pietro and others, 2023, The Ukraine Support Tracker: Which countries help Ukraine and how?, Kiel Working Paper. No. 2218, pp. 22-49, https://www.ifw-kiel.de/fileadmin/Dateiverwaltung/IfW-Publications/fis-import/87bb7b0f-ed26-4240-8979-5e6601aea9e8-KWP_2218_Trebesch_et_al_Ukraine_Support_Tracker.pdf (11.10.2023). Google Scholar
Braylyan Yehor, 2023, Ne lyshe YES i NATO: mali soyuzy v zovnishniy politics Ukrayiny [Not only the EU and NATO: small alliances in Ukraine's foreign policy], https://armyinform.com.ua/2023/04/12/ne-lyshe-yes-i-nato-mali-soyuzy-v-zovnishnij-polityczi-ukrayiny/ (14.10.2023). Google Scholar
Chaykovs’ka Violetta, 2023, Moravets’kyy: Pol’shcha bil’she ne peredaye zbroyu Ukrayini [Morawiecki: Poland no longer transfers weapons to Ukraine], https://www.dw.com/uk/moraveckij-polsa-bilse-ne-peredae-zbrou-ukraini/a-66880126 (17.10.2023). Google Scholar
Demchyshak Ruslan, 2023, Bezpekovyy aspekt spivpratsi Ukrayiny iz subrehional’nymy ob”yednannyamy Tsentral’no-Skhidnoyi Yevropy [The security aspect of Ukraine's cooperation with subregional associations of Central and Eastern Europe], Rehional’ni studiyi. Vol. 34, 123-128. Google Scholar
Dudko Iryna, Pohorielova Inna, 2023, Mali al’yansy u formati bezpekovoyi stratehiyi Ukrayiny [Small alliances in the format of Ukraine's security strategy], Visnyk L’vivs’koho universytetu, Vol. 46, 271-284. Google Scholar
Fathah Abdal, 2022, From Multilateralism to Minilateralism - A Conceptual Paradigm, https://dras.in/from-multilateralism-to-minilateralism-a-conceptual-paradigm/ (10.10.2023). Google Scholar
Herasymchuk Serhii, 2022, Politychna dynamika Lyublins’koho trykutnyka – yak unyknuty “bermudyzatsiyi”: priorytety – drayvery – spoylery [Political dynamics of the Lublin Triangle - how to avoid "Bermudization": priorities - drivers - spoilers], http://prismua.org/l3/ (14.10.2023). Google Scholar
Herasymchuk Serhii, Drapak Mykhailo, 2023, Velyka stratehiya malykh al’yansiv Ukrayiny: vykorystannya potentsialu na foni hlobal’nykh vyklykiv [Ukraine's Grand Strategy for Small Alliances: Utilizing Potential Against the Backdrop of Global Challenges], https://library.fes.de/pdf-files/bueros/ukraine/20272.pdf (16.10.2023). Google Scholar
Het’manchuk Alona, Solodkyy Serhii, 2022, Perspektyvni napryamky rozvytku trystoronn’oyi spivpratsi u formati Ukrayina – Velyka Brytaniya – Pol’shcha z urakhuvannyam natsional’nykh interesiv i zatverdzhenykh zovnishn’opolitychnykh priorytetiv Ukrayiny [Promising directions for the development of trilateral cooperation in the Ukraine-UK-Poland format, taking into account national interests and approved foreign policy priorities of Ukraine], http://neweurope.org.ua/wp-content/uploads/2022/08/NE_08_Ukrayina-Velyka-Brytaniya-Polshha-8.pdf (16.10.2023). Google Scholar
Hruziya vidmovylasya povernuty, 2023, Hruziya vidmovylasya povernuty ZRK «Buk», yaki Ukrayina nadala pid chas viyny 2008 roku – diplomat [Diplomat: Georgia refuses to return Buk SAMs provided by Ukraine during the 2008 war], https://hromadske.ua/posts/gruziya-vidmovilasya-povernuti-zrk-buk-yaki-ukrayina-nadala-pid-chas-vijni-2008-roku-diplomat (12.10.2023). Google Scholar
Huyvan Olia, 2022, Ukrayina, Rumuniya ta Moldova zapochatkuvaly novyy trystoronniy format spivpratsi [Ukraine, Romania and Moldova launch new trilateral cooperation format], https://suspilne.media/282278-ukraina-rumunia-ta-moldova-zapocatkuvali-novij-tristoronnij-format-spivpraci/ (15.10.2023). Google Scholar
IDEF-2021, 2021, IDEF-2021: chomu Ukrayina ta Turechchyna pryrecheni na zbroyovu druzhbu. Ch.1 [IDEF-2021: Why Ukraine and Turkey are doomed to an armed friendship. Ch.1.], https://defence-ua.com/people_and_company/idef_2021_chomu_ukrajina_ta_turechchina_prirecheni_na_zbrojovu_druzhbu_ch1-4519.html (15.10.2023). Google Scholar
Ivasechko Olha, Khivrenko Daria, 2023, Osoblyvosti zovnishn’oyi polityky Turets’koyi Respubliky v konteksti rosiys’ko-ukrayins’koyi viyny [Peculiarities of the Foreign Policy of the Republic of Turkey in the Context of the Russian-Ukrainian War], Visnyk L’vivs’koho universytetu, Vol. 47, 222-232. Google Scholar
Kuleba anonsuvav zasidannya, 2021, Kuleba anonsuvav zasidannya mizhparlaments’koyi asambleyi Lyublins’koho trykut-nyka u Varshavi [Kuleba announces a meeting of the Lublin Triangle Interparliamentary Assembly in Warsaw], https://www.ukrinform.ua/rubric-polytics/3335785-kuleba-anonsuvav-zasidanna-mizparlamentskoi-asamblei-lublinskogo-trikutnika-u-varsavi.html (13.10.2023). Google Scholar
Landi Antonio Z., 2023, The War in Ukraine and the Crisis of Multilateralism, https://www.cirsd.org/en/horizons/horizons-spring-2023---issue-no23/the-war-in-ukraine-and-the-crisis-of-multilateralism (10.10.2023). Google Scholar
Mladenov Nickolay, 2023, Minilateralism: A Concept That Is Changing the World Order, https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/minilateralism-concept-changing-world-order (09.10.2023). Google Scholar
Moret Erica, 2016, Effective minilateralism for the EU: What, when and how, https://css.ethz.ch/content/dam/ethz/special-interest/gess/cis/center-for-securities-studies/resources/docs/Brief_17_Minilateralism.pdf (10.10.2023). Google Scholar
Naim Moises, 2009, The “Minilateralism: The magic number to get real international action”, https://foreignpolicy.com/2009/06/21/minilateralism/ (11.10.2023). Google Scholar
Patrick Stewart, 2015, The New “New Multilateralism”: Minilateral Cooperation, but at What Cost?, https://globalsummitryproject.com/wp-content/uploads/2021/04/New-Multilateralism.pdf (12.10.2023). Google Scholar
Spil’na deklaratsiya Prezydentiv, 2023, Spil’na deklaratsiya Prezydentiv Lyublins’koho trykutnyka za rezul’tatamy druhoho samitu [Joint Declaration of the Presidents of the Lublin Triangle following the second summit], https://armyinform.com.ua/2023/01/11/spilna-deklaracziya-prezydentiv-lyublinskogo-trykutnyka-za-rezultatamy-drugogo-samitu/ (13.10.2023). Google Scholar
Stan ta perspektyvy, 2021, Stan ta perspektyvy stratehichnoho partnerstva Pol’shchi ta Ukrayiny. Pohlyad z Pol’shchi ta Ukrayiny [State and prospects of strategic partnership between Poland and Ukraine. The view from Poland and Ukraine], Lyublin-Kyyiv. Google Scholar
Tirkey Aarshi, 2021, Minilateralism: Weighing the Prospects for Cooperation and Governance, https://www.orfonline.org/research/minilateralism-weighing-prospects-cooperation-governance/ (10.10.2023). Google Scholar
Turets’kyy interes u viyni, 2022, Turets’kyy interes u viyni rosiyi proty Ukrayiny [Turkish interest in Russia's war against Ukraine], https://www.ukrinform.ua/rubric-world/3461716-tureckij-interes-u-vijni-rosii-proti-ukraini.html (15.10.2023). Google Scholar
Ukrayina ta Moldova, 2022, Ukrayina ta Moldova koordynuvatymut’ rukh v YES [Ukraine and Moldova to coordinate movement to the EU], http://www.golos.com.ua/article/366674 (16.10.2023). Google Scholar
Zawadzka Sylwia, 2020, Rozwój współpracy minilateralnej Polski z Litwą i Ukrainą na rzecz bezpieczeństwa i modernizacji na przykładzie Trójkąta Lubelskiego, Państwa postradzieckie w procesie modernizacji, Vol. 13, 100-117. Google Scholar
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Lviv Polytechnic National University
Lviv Polytechnic National University
Lviv Polytechnic National University