Czy trzeba być ateistą, aby być sekularystą?

Piotr Sękowski; Tomasz Sieczkowski

doi:10.31648/hip.2602

Opublikowane: 2018-12-201

Nr 24 (2018)

Czy trzeba być ateistą, aby być sekularystą?

Piotr Sękowski

, Tomasz Sieczkowski

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

Dział: ARTYKUŁY Wiara – religia – kościół

https://doi.org/10.31648/hip.2602

Abstrakt

Artykuł traktuje o relacjach ateizmu i sekularyzmu. Podstawowym problemem rozważanym w tekście jest pytanie o to, czy trzeba być ateistą, żeby być sekularystą. Pojęcia sekularyzmu i ateizmu przedstawiamy na tle historycznym, a następnie analizujemy w taki sposób, by uzyskać możliwie pełną odpowiedź na nasze pytanie. Analizie poddane zostały teoretyczne możliwości kształtowania relacji religii i państwa, a także konsekwencje, jakie wypływają z poszczególnych form kształtowania tych relacji. Sądzimy, że o ile rozumieć ateizm jako niewiarę w Boga/bogów, a sekularyzm jako nieużywanie teologicznych uzasadnień w decyzjach politycznych, o tyle nie trzeba być ateistą, by być sekularystą, z drugiej zaś strony warto być sekularystą będąc człowiekiem religijnym, bo to sekularyzm jako zasada polityczna gwarantuje prawo do wyznawania i praktykowania religii.

Słowa kluczowe:

ateizm, sekularyzm, Charles Taylor, demokracja liberalna

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Sękowski, P., & Sieczkowski, T. (2018). Czy trzeba być ateistą, aby być sekularystą?. Humanistyka I Przyrodoznawstwo, (24), 157–175. https://doi.org/10.31648/hip.2602

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Baggini J. (2003), Atheism. A Very Short Introduction, Oxford University Press, Oxford.

Berger P.L. (1979), The Heretical Imperative: Contemporary Possibilities of Religious Affirmation, Anchor Press, Garden City, NewYork.

Berman D. (2013), A History of Atheism in Britain, Routlege, London and New York.

Dawkins R. (2007), Bóg urojony, przeł. P.J. Szwajcer, Wydawnictwo CiS, Warszawa.

Feuerbach L.A. (1981), Wykłady o istocie religii, przeł. E Skowron, T. Witwicki, PWN, Warszawa.

Grayling A.C. (2013), The God Argument. The Case against Religion and for Humanism, Bloomsbury, London.

Habermas J. (2002), Religion and Rationality. Essays on Reason, God, and Modernity, E. Mendieta (ed.), Polity, Cambridge.

Habermas J. (2003), The Future of Human Nature, Polity, Cambridge.

Heller M., Życiński J. (2015), Wszechświat i filozofia, Copernicus Center Press, Kraków.

Hume D. (1962), Dialogi o religii naturalnej, przeł. A. Hochfeldowa, PWN, Warszawa.

KKK (2010), Katechizm Kościoła Katolickiego, Wydawnictwo Pallotinum, Poznań.

Keysar A., Navarro-Rivera J. (2013), A World of Atheism: Global Demographics, [in:] S. Bullivant, M. Ruse (eds.), The Oxford Handbook of Atheism, Oxford University Press, Oxford: 553–586.

Lilla M. (2007), The Stillborn God. Religion, Politics, and the Modern West, Knopf, New York.

Locke J. (1963), List o tolerancji, przeł. L. Joachimowicz, PWN, Warszawa.

Maclure J. (2017), Towards a Political Theory of Secularism, [in:] A. Tomaszewska, H. Hämäläinen (eds.), The Sources of Secularism, Palgrave Macmillan, London: 21-34.

Maclure J., Taylor Ch. (2011), Secularism and the Freedom of Conscience, Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts.

Meslier J. (1995), Testament, przeł. Z. Bieńkowski, PWN, Warszawa.

Nowicki A. (1986), Wykłady o krytyce religii, Książka i Wiedza, Warszawa.

Ruse M. (2016), Ateizm. Co każdy powinien wiedzieć, przeł. T. Sieczkowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Sieczkowski T. (2008), Qui pro quo „Dialogów”, czyli pytanie o status teologii naturalnej, „Nowa Krytyka” 20-21: 265-301.

Sieczkowski T. (2018), Nowy ateizm. Rekonstrukcja światopoglądu, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Sieczkowski T. (2014), Sekularyzmy. Uwagi o Charlesa Taylora redefinicji sekularyzmu, [w:] D. Kotuła, A. Piórkowska, A. Poterała (red.), Narracje postkryzysowe w humanistyce, Instytut Filozofii Uniwersytet Warmińsko Mazurski, Olsztyn: 105-120.

Sloterdijk P. (2013), Gorliwość Boga. O walce trzech monoteizmów, przeł. B. Baran, Aletheia, Warszawa.

Solmsen F. (1942), Plato’s Theology, Cornell University Press, Ithaca.

Szocik K. (2014), Ateizm filozoficzny. Zarys historii i krytyka neotomistyczna, Nomos, Kraków.

Tatarkiewicz W. (2005), Historia filozofii, t. I, PWN, Warszawa.

Taylor Ch. (2007), A Secular Age, Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts.

Zuckerman P. (2007), Atheism – Contemporary Numbers and Patterns, [in:] M. Martin (ed.), Cambridge Companion to Atheism, Cambridge University Press, Cambridge: 47-65. Google Scholar