Opublikowane: 2018-08-181

Kooperacja w ujęciu fenotypu rozszerzonego

Wojciech Markowski
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
Dział: Artykuły
https://doi.org/10.31648/hip.384

Abstrakt

W krótkim czasie człowiek dokonał spektakularnego opanowania całego globu, zmieniając przy tym wszystkie ekosystemy, do których dotarł. Musiał jednakże istnieć kompleks przystosowań i cech, które w sprzyjających warunkach środowiska doprowadziły do opuszczenia przez naszych przodków Afryki i pozwoliły im na dostosowanie się do najróżniejszych habitatów. Warunkowały to specyficzne więzi społeczne, których pochodną jest szeroko rozumiana współpraca międzyosobnicza - kooperacja, która objęła swym zasięgiem osobniki niespokrewnione. Mechanizmem wykorzystanym do tego celu stało się połączenie odpowiednich struktur układu hormonalnego z rozwijającym się mózgiem, tworząc umysł emocjonalny. Wpływa on na podejmowane przez nas wybory, weryfikowane przez dobór naturalny i utrwalone w naszych genotypach, przez co jesteśmy zaprogramowani do określonych form współpracy. Geny warunkujące kooperację odnosiły sukces i były reprezentowane liczniej w kolejnych pokoleniach. To ich samolubna chęć powielania prowadziła do nastrajania układów hormonalnych i warunkowanych przez nie emocji tak, by wpływając na układy emocjonalne innych ludzi, uzyskiwać korzyści dla siebie ze wspólnej skoordynowanej pracy. Emocje stały się wyrazicielami woli genów i ograniczają nasze spektrum wyborów. Kooperacja jest warunkowana głównie przez parę hormonów: oksytocynę i wazopresynę, powiązane z dopaminowym ośrodkiem nagrody, a ich wydzielanie jest hamowane przez hormony stresu. Tak więc poznanie działania tego układu przybliży nas do zrozumienia zagadnienia współpracy.

Słowa kluczowe:

kooperacja, samolubny gen, układ hormonalny, emocje, hormony, oksytocyna, wazopresyna, testosteron, adrenalina, serotonina, dopamina, umysł emocjonalny, przystosowanie

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Markowski, W. (2018). Kooperacja w ujęciu fenotypu rozszerzonego. Humanistyka I Przyrodoznawstwo, (22), 131–148. https://doi.org/10.31648/hip.384

Cited by / Share

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.