Podejrzana wolność: Kierkegaard i Nietzsche jako krytycy wolności politycznych

Paweł Pieniążek

doi:10.31648/hip.575

Opublikowane: 2018-09-081

Nr 19 (2013)

Podejrzana wolność: Kierkegaard i Nietzsche jako krytycy wolności politycznych

Paweł Pieniążek

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.31648/hip.575

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest problem wolności w myśli Kirkegaarda i Nietzschego, zwłaszcza ich krytyka wolności jako liberum arbitirum w historycznym kontekście dominacji tzw. wolności politycznych (wolności liberalnych). Można dostrzec zadziwiające podobieństwo między obu myślicielami pytającymi o egzystencjalne znaczenie i funkcje apoteozy wolności politycznych mających zagwarantować wolność wyboru: w ich absolutyzacji obaj widzą wyraz słabości duchowej człowieka nowoczesnego, jego niezdolności do autonomii i samokształtowania. W nacisku na wolność negatywną, rozumianą jako usuwanie wszelkich przeszkód i ograniczeń dla wolności wyboru, obaj dostrzegają usprawiedliwienie niezdolności jednostki do ugruntowania wolności pozytywnej.

Słowa kluczowe:

liberum arbitrium, wolności polityczne, wolność negatywna, wolność pozytywna, autonomia, samokształtowanie

Inne teksty tego samego autora

Paweł Pieniążek, Nietzsche a faszyzm , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 15 (2009)
Paweł Pieniążek, Współczucie w myśli Rousseau, Schopenhauera, Nietzschego , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 21 (2015)
Paweł Pieniążek, Upadek w historię : egzystencjalizm a doświedczanie nowoczesności , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 20 (2014)
Paweł Pieniążek, Między Lowithem a Heglem , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 18 (2012)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Pieniążek, P. (2018). Podejrzana wolność: Kierkegaard i Nietzsche jako krytycy wolności politycznych. Humanistyka I Przyrodoznawstwo, (19), 171–184. https://doi.org/10.31648/hip.575

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Kierkegaard S., Albo, albo, przeł. K. Toeplitz, PWN, Warszawa 1976

Kierkegaard S., Bojaźń i drżenie, Choroba na śmierć, przeł. J. Iwaszkiewicz, PWN, Warszawa 1982

Kierkegaard S., Dziennik (wybór), przeł. A. Szwed, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000

Kierkegaard S., Pojęcie lęku, przeł. A. Djakowska, Aletheia, Warszawa 1996

Kierkegaard S., Recenzja literacka, przeł. M. Domaradzki, Wydawnictwo Marek Derewecki, Kety 2008

Kierkegaard S., Søren Kierkegaard’s journals and papers. Vol. 2, FK, Indiana University Press, Bloomington 1970

Nieztsche F., Z genealogii moralności, przeł. L. Staff, Zielona Sowa 2003

Nietzsche F., Notatki z lat 1887-1889, przeł. P. Pieniążek, Officyna, Łódź 2012

Nietzsche F., Niewczesne rozważania, przeł. M. Łukaszewicz, (w:) Dzieła Wszystkie, t. 1 (Narodziny tragedii, Niewczesne rozważania), Officyna, Łódź 2012

Nietzsche F., Poza dobrem i złem, przeł. P. Pieniążek, Zielona Sowa, Kraków 2005

Nietzsche F. Wola mocy, przeł. S. Frycz, K. Drzewiecki, Zielona Sowa, Kraków 2003

Nietzsche F., Tako rzecze Zaratustra, przeł. S. Lisiecka, Z. Jaskuła, Mediasat Group 2005

Nietzsche F., Zmierzch bożyszcz, przeł. P. Pieniążek, Zielona Sowa, Kraków 2004

Buczyńska-Garewicz H., Milczenie i mowa filozofii, IFiS PAN, Warszawa 2003 Google Scholar