RETORYCZNE DZIEDZICTWO ANTROPOLOGII

Rafał Michalski

doi:10.31648/hip.6764

Opublikowane: 2021-05-181

Nr 26 (2020)

RETORYCZNE DZIEDZICTWO ANTROPOLOGII

Rafał Michalski

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.31648/hip.6764

Abstrakt

W artykule podjęto problem związków zachodzących między retoryką a współczesną antropologią filozoficzną. Głównym punktem odniesienia jest dzieło Hansa Blumenberga. Rekonstrukcja założeń antropologicznych odwołujących się wprost
do tradycji retorycznej zostanie uzupełniona analizą jego programu metaforologii – dyscypliny badającej logikę poznania przedpojęciowego. Koncept człowieka jako istoty nacechowanej brakiem – zarówno biologicznymi deficytami, jak i przypadkowością egzystencji, prowadzi do interesującej zmiany paradygmatu rozumienia samej antropologii. Skoro homo defectus zdany jest na prowizoryczność wiedzy o świecie i o sobie samym, antropologia powinna zrezygnować
z perfekcjonistycznych roszczeń poznawczych i zwrócić się ku badaniu metaforycznych zasobów języka, które determinują zarówno dyskurs filozoficzny, jak i potoczny język.

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Michalski, R. (2021). RETORYCZNE DZIEDZICTWO ANTROPOLOGII. Humanistyka I Przyrodoznawstwo, (26), 69–88. https://doi.org/10.31648/hip.6764

Cited by / Share

Bibliografia

Arystoteles (1978), Topiki. O dowodach sofistycznych, tłum. K. Leśniak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Arystoteles (1988), Retoryka. Poetyka, tłum. H. Podbielski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Blumenberg H. (1971), Beobachtungen an Metaphern, »Archiv für Begriffsgeschichte« 15: 161–214.
Google Scholar

Blumenberg H. (1986), Lebenszeit und Weltzeit, Suhrkamp, Frankfurt am Main.
Google Scholar

Blumenberg H. (1989), Höhlenausgänge, Suhrkamp, Frankfurt am Main.
Google Scholar

Blumenberg H. (1997), O aktualności retoryki w wymiarze antropologicznym, [w:] H. Blumenberg, Rzeczywistości, w których żyjemy, tłum. W. Lipnik, Oficyna Naukowa, Warszawa: 98–129.
Google Scholar

Blumenberg H. (2001), Ausblick auf eine Theorie der Unbegrifflichkeit, [in:] H. Blumenberg, Ästhetische und metaphorologische Schriften, Suhrkamp, Frankfurt am Main: 193–210.
Google Scholar

Blumenberg H. (2009), Praca nad mitem, tłum. K. Najdek, M. Herer, Z. Zwoliński, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Google Scholar

Blumenberg H. (2017), Paradygmaty dla metaforologii, tłum. B. Baran, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.
Google Scholar

Blumenberg H. (2019), Prawowitość epoki nowożytnej, tłum. T. Zatorski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Bolz N. (1996), Das Verschwinden der Rhetorik in ihrer Allgegenwart, [in:] H.F. Plett (ed.), Die Aktualität der Rhetorik, Fink, München: 67–76.
Google Scholar

Derrida J. (1992), Farmakon, [w:] J. Derrida, Pismo filozofii, tłum K. Matuszewski, Wydawnictwo Inter Esse, Kraków: 39–61.
Google Scholar

Gehlen A. (2017), Człowiek. Jego natura i stanowisko w świecie, tłum. R. Michalski, J. Rolewski, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń.
Google Scholar

Heidegger M. (1994), Bycie i czas, tłum. B. Baran, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Johnson M., Lakoff G. (1988), Metafory w naszym życiu, tłum. T. Krzeszowski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar

Kant I. (1986), Krytyka władzy sądzenia, tłum. J. Gałecki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Kant I. (2005), Recenzje Myśli o filozofii dziejów, [w:] I. Kant, Rozprawy z filozofii historii, tłum. M. Żelazny, T. Kupś, D. Pakalski, A. Grzeliński, Wydawnictwo Antyk, Kęty: 50–68.
Google Scholar

Landmann M. (1962), De homine. Der Mensch im Spiegel seines Gedankens, Alber Verlag, Freiburg-München.
Google Scholar

Marquard O. (1973), Schwierigkeiten mit der Geschichtsphilosophie, Suhrkamp, Frankfurt am Main.
Google Scholar

Niehues-Pröbsting H. (1994), Das Ende der Rhetorik und der Anfang der Geisteswissenschaften, »Mesotes« 1: 23–35.
Google Scholar

Nietzsche F. (1993), O prawdzie i kłamstwie w pozamoralnym sensie, [w:] F. Nietzsche, Pisma pozostałe 1862–1875, tłum. B. Baran, Wydawnictwo Inter Esse, Kraków: 160–171.
Google Scholar

Platon (1956), Sofista. Polityk, tłum. W. Witwicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Platon (2004), Fajdros, tłum. L. Regner, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Platon (2005), Protagoras, [w:] Platon, Dialogi I, tłum. W. Witwicki, Wydawnictwo Antyk, Kęty: 249–332.
Google Scholar

Platon (2005), Gorgiasz, [w:] Platon, Dialogi I, tłum. W. Witwicki, Wydawnictwo Antyk, Kęty: 333–452.
Google Scholar

Richards J. (2007), Rhetoric, Routlege, New York.
Google Scholar

Vico G. (1966), Nauka nowa, tłum. J. Jakubowicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Weizsäcker F. von (1977), Der Garten des Menschlichen Beiträge zur geschichtlichen Anthropologie, Hanser, München.
Google Scholar