Przyroda południowoafrykańska w relacjach Polaków (XVI-XX wiek)

Arkadiusz Żukowski

doi:10.31648/hip.910

Opublikowane: 2018-09-141

1994

Przyroda południowoafrykańska w relacjach Polaków (XVI-XX wiek)

Arkadiusz Żukowski

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.31648/hip.910

Abstrakt

Ukazano relacje Polaków dotyczące przyrody południowoafrykańskiej z perspektywy ponad 400 lat. Afryka Południowa, praktycznie do naszych czasów, jawiła się im zawsze jako kraj nie tylko bardzo odległy, ale też egzotyczny i interesujący. Determinowało to w poważnym stopniu charakter relacji. Podkreślały one przede wszystkim różnorodność i bogactwo przyrody południowoafrykańskiej. Przyrodę południowoafrykańską postrzegano również przez pryzmat wielkich możliwości łowieckich. Wielu Polaków odwiedzających Afrykę Południową wyrażało zdziwienie z obecności w tym kraju dwóch wykluczających się w zasadzie światów – nietkniętej przyrody i cywilizacji europejskiej.

Najczęściej opisywanym miejscem Afryki Południowej był Przylądek Dobrej Nadziei oraz okolice dzisiejszego Kapsztadu. Pierwszego dokładnego zapisu interior dokonał Antoni Rehman w latach siedemdziesiątych XIX wieku. Rzeczowo i ze znawstwem pisali o przyrodzie południowoafrykańskiej polscy uczeni, którzy uczestniczyli w XV Międzynarodowym Kongresie Geologicznym w Pretorii w 1929 roku: Walery Goetel, Jan Lewiński, Józef Morozewicz i Jerzy Loth. Dość liczne relacje odnośnie przyrody południowoafrykańskiej pojawiły się współcześnie w kontekście złożonej sytuacji społeczno- politycznej Afryki Południowej.

Słowa kluczowe:

Polonia południowoafrykańska, emigracja, przyroda południoafrykańska, polscy badacze, Afryka Południowa, Republika Południowej Afryki, kontakty polsko-południowoafrykańskie

Inne teksty tego samego autora

Arkadiusz Żukowski, Działalność południowoafrykańskich instytucji i organizacji w dziedzinie ekologii , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 1 (1995)

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Żukowski, A. (2018). Przyroda południowoafrykańska w relacjach Polaków (XVI-XX wiek). Humanistyka I Przyrodoznawstwo, 165–175. https://doi.org/10.31648/hip.910

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Afryka Południowa, nakładem Samopocy Lotniczej, Londyn 1946

Andreus S. J., Praca wkopalniach diamentów w Afryce Południowej, „Wychodźca” 1926, nr 43

Antologia pamiętników polskich XVI wieku, red. R. Pollak, Ossolineum, Wrocław – Warszawa – Kraków 1966

Balicki J., Historia Burów. Geneza państwa apartheidu, Ossolineum, Wrocław – Warszawa – Kraków 1980

Czajewski J., Szkoła pod żaglami, KAW, Szczecin 1988

Dzierżyński I., W krainie diamentów, Warszawa 1910

Goetel W., Poprzez pustynie, gory i wody Czarnego Kontynentu, Ilustrowany Kurier Codzienny 08.12.1929

Goetel W., Przez Południową Afrykę (w:) Ze wspomnień podróżników red. B. Olszewicz, WP, Warszawa 1958

Green L., Karoo. The Story of the Karros of South Africa, Cape Town 1955

Grobicki A., Żołnierze Sikorskiego, WL, Kraków 1981

Jałowiecki M., Mostowski J., Afryka Południowa. Warunki życia i pracy, Londyn 1946

Korzeliński S., Opis podróży do Australii i pobyt tamże od r. 1852 do 1856, t. 1. Warszawa 1954

Korzeniowski J. K., Zwierciadło morza, Warszawa 1972

Krzeska I., Z medycyną przez świat, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1987

Krzyszkowski J., Polacy siedemnastego wieku na wybrzeżu wschodniej Afryki, Misje Katolickie, 1933

Kuratowski Z., Jaszuński G., Kawał świata, którzy widzieli i opisali, Oficyna Wydawnicza “Rytm”, Warszawa 1993

Lewiński J., Afryka Południowa (w:) Wielka Geografia Powszechna, nakładem Księgarni Trzaski, Everta i Michalskiego, Warszawa 1939

Loth J., Od Przylądka Dobrej Nadziei do Morza Śródziemnego (w:) Ze wspomnień podróżników red. B. Olszewicz, WP, Warszawa 1958

Malik R., Ludzie interesu są zadowoleni, zwykli mniej, „Rzeczpospolita” 1994, nr 106

Milli S., W Durbanie. Korespondencja z RPA, „Kobieta i Życie” 1993

Morozewicz J., Budowa geologiczna Afryki Południowej w związku z jej skarbami kopalnymi, „Rocznik. Tow. Nauk. Warsz.” 1930, nr 22

Mycelski S., W sercu dżungli, Poznań 1932

Nowa podróż na około ziemi odbyta na fregacie Ermacya przez Dra Antoniego Zanowicza opowiedział Dr T. Tripplin, Warszawa 1885

Podróż uczonych polskich po Afryce, „Wychodźca” 1929, nr 51

Rehman A., Echa z południowej Afryki, Lwów 1884

Rehman A., Podróże po Afryce, Czytelnik, Warszawa 1953

Wójcik I., Najtrudniejszy tydzień w historii Polski, „Polityka” 1994, nr 18 Google Scholar