Instytucja zasiedzenia w świetle dziedziczenia posiadania
Zofia Navus-Wysocka
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWMhttps://orcid.org/0000-0002-7638-304X
Abstrakt
Zgodnie z art. 922 § 1 k.c. prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jego spadkobierców. Naczelna zasada wskazana w przytoczonym artykule wyraźnie wskazuje, co podlega dziedziczeniu – prawa i obowiązki majątkowe zmarłego. Zatem czy słuszne jest rozpatrywanie posiadania w kontekście jego dziedziczności? Przedmiotem rozważań niniejszego artykułu jest próba postawienia tezy w tym zakresie, poprzez przytoczenie odmiennych poglądów interpretacyjnych dotyczących definicji posiadania, a także odwołanie ich do instytucji zasiedzenia jako argumentu często przytaczanego w literaturze, doktrynie i w orzecznictwie. Niejednolitość poglądów w rzeczonej materii doprowadziła do powstania różnych teorii dotyczących tego, jak należy postrzegać samo w sobie posiadanie i czy w konsekwencji prowadzić to będzie do opowiedzenia się za jego dziedzicznością, czy też nie. W artykule przedstawiono poglądy zarówno aprobujące, jak i dezaprobujące, w tym szczególnemu rozważaniu poddany został art. 176 § 2 k.c., który należy uznać za jedyny przepis Kodeksu cywilnego, pośrednio odnoszący się do dziedziczności posiadania. Czy jednak jest to na tyle doniosły argument, który przesądzić może o rozstrzygnięciu omawianej kwestii? W celu odpowiedzenia na to pytanie analizie poddano instytucję zasiedzenia, możliwość doliczania czasu poprzednika do czasu posiadania jego następcy, a także inne okoliczności towarzyszące tej problematyce prawnej.
Słowa kluczowe:
zasiedzenie, dziedziczenie posiadania, prawo spadkowe, prawo cywilneBibliografia
Literatura Google Scholar
Borysiak W. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, 2024, Legalis. Google Scholar
Gandor K., Prawa podmiotowe tymczasowe (ekspektatywy), Wrocław 1968. Google Scholar
Gwiazdomorski J., Prawo spadkowe w zarysie, Warszawa 1967. Google Scholar
Janeczko E., Zasiedzenie, Warszawa–Zielona Góra 1996. Google Scholar
Kołodziejski S., Dziedziczenie posiadania, „Palestra” 1969, nr 6. Google Scholar
Kunicki A., Dziedziczenie posiadania, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1961, nr 1. Google Scholar
Marczyk M., Dziedziczenia posiadania w polskim prawie cywilnym, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2021, nr 4. Google Scholar
Matusik G., Zasady doliczania przez spadkobiercę czasu posiadania spadkodawcy w celu nabycia prawa w drodze zasiedzenia, „Rejent” 2018, nr 4. Google Scholar
Piątowski J., Posiadanie jako przedmiot dziedziczenia, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 1969, nr 3. Google Scholar
Rozwadowski W., Prawo rzymskie – zarys wykładu wraz z wyborem źródeł, Poznań 1992. Google Scholar
Rzewuski M., Prawo cywilne, Warszawa 2021. Google Scholar
Szaciński M., Dziedziczenie posiadania, „Nowe Prawo” 1966, nr 7–8. Google Scholar
Wójcik S., Czy posiadanie jest dziedziczne, [w:] W. Osuchowski, M. Sośniak, B. Walaszek (red.), Księga pamiątkowa dla uczczenia pracy naukowej Kazimierza Przybyłowskiego, Kraków 1966. Google Scholar
Orzecznictwo Google Scholar
Postanowienie SN z 13 lipca 1993 r., sygn. akt II CRN 90/93, Lex nr 164845. Google Scholar
Postanowienie SN z 28 kwietnia 1999 r., sygn. akt I CKU 105/98, OSNC 1999, Nr 11, poz. 197. Google Scholar
Postanowienie SN z 18 lipca 2004 r., sygn. akt I CK 230/04, Legalis nr 82119. Google Scholar
Postanowienie SN z 4 października 2006 r., sygn. akt II CSK 119/06, Legalis nr 84227. Google Scholar
Postanowienie SN z 11 kwietnia 2008 r., sygn. akt II CSK 626/07, Legalis nr 156401. Google Scholar
Postanowienie SN z 26 kwietnia 2013 r., sygn. akt II CSK 445/12, Legalis nr 741800. Google Scholar
Postanowienie SN z 29 sierpnia 2013 r., sygn. akt I CSK 716/12, OSNC-ZD 2014, Nr 4, poz. 66. Google Scholar
Wyrok SN z 9 czerwca 2006 r., sygn. akt IV CSK 175/05, Legalis nr 76233. Google Scholar
Wyrok SN z 2 lutego 2017 r., sygn. akt I CSK 260/16, Legalis nr 1587480. Google Scholar
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM
https://orcid.org/0000-0002-7638-304X