Resocjalizacja osadzonych niebezpiecznych – problemy i możliwości
Abstrakt
W niniejszej pracy poruszono mało oczywiste zagadnienia resocjalizacji osadzonych niebezpiecznych. Po przedstawieniu zróżnicowanych definicji i statusu osadzonego, który odbywa karę pozbawienia wolności w wyznaczonym oddziale mieszkalnym, wskazano na ustawowe przesłanki kwalifikacyjne pozwalające nadać ten status. Ponadto przedstawiono główne bariery ograniczające możliwości oddziaływań resocjalizacyjnych oraz szczegółowo wskazano jak przebiegają główne zadania z zakresu resocjalizacji prowadzone wobec osadzonych niebezpiecznych tj. praca, kontakt z rodziną oraz inne zajęcia. Zanalizowano założenia resocjalizacyjne nie tylko utwierdzające, że mimo wielu implikacji wynikających z ochrony osadzeni „N” uczestniczą w oddziaływaniach resocjalizacyjnych, które również wpływają korzystnie na możliwości pozytywnej weryfikacji nadanego statusu.
Słowa kluczowe:
osadzony niebezpieczny, zakład karny, resocjalizacja, bezpieczeństwo, kwalifikacja, Służba WięziennaBibliografia
Literatura Google Scholar
Całus M., Kwalifikacja i weryfikacja statusu osadzonych „niebezpiecznych” – analiza rozwiązań kodeksowych w kontekście celów wykonywania kary pozbawienia wolności, [w:] J. Helios, W. Jedlecka, A. Kwieciński, A. Nawój-Śleszyński (red.), Prawo wobec Google Scholar
wyzwań współczesności, Wrocław 2019. Google Scholar
Ćwikła M., Izolacja skazanych niebezpiecznych w polskich zakładach karnych, „Kortowski Przegląd Prawniczy” 2021, nr 1. Google Scholar
Dawidziuk E., Kotowska K., Nowe technologie komunikacji skazanych i tymczasowo aresztowanych ze światem zewnętrznym, „Archiwum Kryminologii” 2021, nr 43(2). Google Scholar
Fabiszewski W., Wykonywanie zadań ochrony społeczeństwa przed sprawcami przestępstw i zabezpieczania jednostek penitencjarnych, [w:] W. Tomaszewski, W. Fabiszewski, A. Jurkun (red.), Współczesne zagrożenia bezpieczeństwa Polski, Olsztyn 2017. Google Scholar
Hanc J., „My chickens would love this!” Nutraloaf jako przykład naruszenia prawa skazanego do otrzymywania przyzwoitego posiłku, „Archiwum Kryminologii” 2022, nr 1. Google Scholar
Januszkiewicz E., Oddziaływania penitencjarne prowadzone wobec skazanych stwarzających poważne zagrożenie społeczne albo poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa zakładu karnego w świetle obowiązujących przepisów oraz raportów CPT, „Przegląd Google Scholar
Więziennictwa Polskiego” 2016, nr 92. Google Scholar
Januszkiewicz E., Więźniowie niebezpieczni w izolacji penitencjarnej a bezpieczeństwo społeczne oraz bezpieczeństwo zakładów karnych, [w:] E.M. Guziuk-Makaruk, E.W. Pływaczewski (red.), Współczesne oblicza bezpieczeństwa, Białystok 2015. Google Scholar
Kalisz T., Osadzeni niebezpieczni. Procedura klasyfikacji, jej, weryfikacja oraz zakres ograniczeń, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” 2017, t. XLIII. Google Scholar
Kalisz T., Zarządzenie o zgodzie na widzenie z osobą tymczasowo aresztowaną, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” 2019, nr 3921. Google Scholar
Kalisz T., Kwieciński A., Bezpieczeństwo osobiste osadzonych w okresie izolacji penitencjarnej, „Wrocławskie Studia Erazmiańskie” 2013, nr 1. Google Scholar
Karpuszenko E., Praca a readaptacja społeczna osadzonych, „Prace Naukowe Akademii Jana Długosza w Częstochowie” 2017, nr 1. Google Scholar
Kwieciński A., Postępowanie z wybranymi grupami wskazanych w polskim systemie penitencjarnym, Warszawa 2013. Google Scholar
Lewicka-Zelent A., Huczak-Kapluk S., Przemoc w warunkach izolacji więziennej, „Probacja” 2021, nr 1. Google Scholar
Machel H., Resocjalizacja penitencjarna. Istota, dylematy terminologiczne, społeczny sens, kilka uwag teoretycznych i kadrowych, „Resocjalizacja Polska” 2010, nr 1. Google Scholar
Michalska A., Michalski D., Zachowania niepożądane w zakładach karnych. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2020. Google Scholar
Migdał J., Resocjalizacja skazanych – utopia czy perspektywiczne wyzwanie, „Przegląd Więziennictwa Polskiego” 2008, nr 61. Google Scholar
Niełaczna M., Człowiek w akwarium – postępowanie z więźniami niebezpiecznymi w oddziałach o specjalnych zabezpieczeniach, „Archiwum Kryminologii” 2014, t. XXXVI. Google Scholar
Nikołajew J., Izolacja a prawa i obowiązki skazanych odbywających karę pozbawienia wolności w zakładach karnych typu zamkniętego, o których mowa w art. 90 Kodeksu karnego wykonawczego, „Studia Prawnoustrojowe” 2020, nr 49. Google Scholar
Nikołajew J., Wolność sumienia i religii sprawców szczególnie niebezpiecznych (art. 88a i 88b KKW), „Studia Prawa Wyznaniowego” 2020, t. XXIII. Google Scholar
Paszkowski M., Posługa duszpasterska na oddziale dla niebezpiecznych Zakładu Karnego w Barczewie, [w:] M. Szwejkowska, K. Ryś, Współczesne wyzwania dla systemów penitencjarnych na świecie, Olsztyn 2016. Google Scholar
Piotrowski A., Funkcjonariusze Służby Więziennej wobec aktualnej populacji osadzonych, „Edukacja dla bezpieczeństwa” 2014, nr 3. Google Scholar
Pierzchała K., Co Polacy mają wspólnego z „Milczeniem Owiec”? „Bestie” na wolności a ich „uczłowieczenie”. Zarys analityczno-syntetyczny problemu, „Krakowskie Studia Małopolskie” 2014, nr 19. Google Scholar
Podruczny R., Skazani niebezpieczni w polskiej rzeczywistości penitencjarnej – bariery i perspektywy korekcyjne, [w:] S. Grzesiak (red.), Psychopedagogiczne konteksty wykonywania kary pozbawienia wolności, Warszawa 2020. Google Scholar
Strzelec M., Nowacki R., Oddział mieszkalny jako fundamentalny element w bezpieczeństwie penitencjarnym – rola oddziałowego, „The Prison System Reviev” 2022, nr 117. Google Scholar
Szczygieł G.B., Kwalifikowanie skazanego jako „skazanego niebezpiecznego” z perspektywy rekomendacji Rady Europy i prawa krajowego, „Forum Prawnicze” 2021, nr 2(64). Google Scholar
Szwejkowska M, Wymogi związane z zapewnieniem bezpieczeństwa osadzonych umieszczonych w zamkniętych zakładach karnych – wybrane zagadnienia, [w:] E. Ura, B. Sitek, T. Graca (red.), Potrzeby jako współczesny determinant treści praw człowieka, Google Scholar
Józefów 2017. Google Scholar
Ślęzak-Kawa E., Niebezpiecznych coraz mniej, „Forum Penitencjarne” 2014, nr 3. Google Scholar
Świergała A., Widzenia w polskim systemie penitencjarnym, „Humanistyczne Zeszyty Naukowe” 2020, nr 24(1). Google Scholar
Zalewski W., Długoterminowe kary pozbawienia wolności w teorii i praktyce, Gdańsk 2015. Google Scholar
Akty prawne Google Scholar
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy (Dz.U. z 1997 r., Nr 90, poz. 557 ze zm.). Google Scholar
Zarządzenie nr 63/23 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z dnia 3 października 2023 r. zmieniające zarządzenie w sprawie określania przeznaczenia zakładów karnych i aresztów śledczych. Google Scholar
Zarządzenie nr 69/23 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z dnia 31 października 2023 r. w sprawie sposobów ochrony, konwojowania oraz zadań ochronnych funkcjonariuszy i pracowników Służby Więziennej. Google Scholar
Zarządzenie nr 19/16 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia i organizacji pracy penitencjarnej oraz zakresów czynności funkcjonariuszy i pracowników działów penitencjarnych i terapeutycznych oraz oddziałów penitencjarnych. Google Scholar
Instrukcja nr 6/17 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z dnia 30 listopada 2017 r. w sprawie zasad organizacji i warunków prowadzenia oddziaływań penitencjarnych wobec osadzonych stwarzających poważne zagrożenie społeczne albo poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa aresztu śledczego lub zakładu karnego. Google Scholar
Źródła internetowe Google Scholar
Miesięczna informacja statystyczna październik 2023 r., https://www.sw.gov.pl/strona/Statystyka. Google Scholar
Przeznaczenie zakładów karnych i aresztów śledczych według stanu na dzień 23 października 2023 r., https://www.sw.gov.pl/strona/Statystyka. Google Scholar