Wpływ pozycji ustrojowej i kompetencji Prezydenta RP na prawidłowe funkcjonowanie systemu parlamentarno-gabinetowego w demokracji nieskonsolidowanej – uwagi de lege ferenda

Wojciech Gąsiewicz

Uniwersytet Wrocławski
https://orcid.org/0009-0008-6385-2813


Abstrakt

Celem pracy jest dyskusja nad trafnością ukształtowania ustrojowej pozycji oraz kompetencji Prezydenta RP, szczególnie w odniesieniu do krótkiej praktyki systemu demokratycznego kształtowanego przez obecną Konstytucję RP. Zdaniem autora obecny sposób ukształtowania w Polsce systemu parlamentarno-gabinetowego oraz kompetencji Prezydenta RP okazał się być niepasujący do politycznej rzeczywistości, w której Polska znalazła się po roku 1997. Autor przyjmuje, że obecna pozycja ustrojowa Prezydenta RP, która może zostać określona jako dotkliwie korygująca względem parlamentu i rządu, jest niedostosowana do realiów demokracji nieskonsolidowanej. Dalsze rozważania prowadzą do wniosku, że na gruncie obecnych rozwiązań ustrojowych konsolidacja demokracji w Polsce w najlepszym wypadku postępować będzie powoli, w najgorszym zaś może nie nastąpić. Zarysowując postulaty niezbędnych
zmian, autor wskazuje, że  w krajach obciążonych bagażem trudnej, autorytarnej historii mechanizmy kontroli i równowagi muszą zostać wyważone dużo dokładniej, niż czyni to obecna Konstytucja RP. Systemowe obdarzenie mniejszej liczby organów państwowych szerszym wachlarzem kompetencji, przy jednoczesnym zastosowaniu precyzyjnego systemu wzajemnych zależności
kooperacyjnych, może docelowo prowadzić do wykształcenia wśród klasy politycznej postaw kompromisowych, jak i uzyskania większej odpowiedzialności wśród wyborców


Słowa kluczowe:

Prezydent, Pozycja ustrojowa, system parlamentarno-gabinetowy, demokracja nieskonsolidowana

Instytucje finansujące

Brak


Literatura   Google Scholar

Balicki R., Recepcja kanclerskiego modelu rządów w Polsce, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2017, nr 5.   Google Scholar

Bożyk S., Prawo konstytucyjne, Białystok 2014.   Google Scholar

Chorążewska A., Model prezydentury w praktyce politycznej po wejściu w życie Konstytucji RP z 1997 r., Warszawa 2008.   Google Scholar

Jagielski T., Funkcje Prezydenta RP w odniesieniu do praktyki politycznej, „Wschód Europy” 2002, vol. 8, nr 2.   Google Scholar

Wallner M., Podziały i typologie systemów parlamentarnych: zagadnienia metodologiczne, „Annales Universitas Mariae Curie-Sklodowska – Sectio K” 2014, vol. XXI, nr 2.   Google Scholar

Zaleśny J., Tworzenie Konstytucji z 1997 roku: przejaw kooperacji czy rywalizacji elit politycznych?, „Przegląd Sejmowy” 2017, nr 6(143).   Google Scholar

Żebrowski W., Współczesne systemu polityczne. Zarys teorii i praktyka w wybranych państwach świata, Olsztyn 2005.   Google Scholar

Akty prawne   Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze sprost. i zm.).   Google Scholar

Źródła internetowe   Google Scholar

Biuletyn Informacji Publicznej Rzecznika Praw Obywatelskich, TVN24 już półtora roku czeka na przedłużenie koncesji. Interwencja RPO w KRRiT, https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-pyta-krrit-przedluzenie-koncesji-tvn24.   Google Scholar

Raport o sytuacji w Polska Press za rządów Orlenu, https://oko.press/polska-press-orlen-raport.   Google Scholar

Szuleka M., Szwed M., Wolny M., Kryzys konstytucyjny w Polsce w latach 2015–2016, Warszawa 2017, https://archiwumosiatynskiego.pl/images/2017/10/HFPC-Kryzys-konstytucyjny-w-Polsce-2015-2016.pdf.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2024-04-29

Cited By /
Share

Gąsiewicz, W. (2024). Wpływ pozycji ustrojowej i kompetencji Prezydenta RP na prawidłowe funkcjonowanie systemu parlamentarno-gabinetowego w demokracji nieskonsolidowanej – uwagi de lege ferenda. Kortowski Przegląd Prawniczy, (1). https://doi.org/10.31648/kpp.9790

Wojciech Gąsiewicz 
Uniwersytet Wrocławski
https://orcid.org/0009-0008-6385-2813