Wpływ pozycji ustrojowej i kompetencji Prezydenta RP na prawidłowe funkcjonowanie systemu parlamentarno-gabinetowego w demokracji nieskonsolidowanej – uwagi de lege ferenda
Abstrakt
Celem pracy jest dyskusja nad trafnością ukształtowania ustrojowej pozycji oraz kompetencji Prezydenta RP, szczególnie w odniesieniu do krótkiej praktyki systemu demokratycznego kształtowanego przez obecną Konstytucję RP. Zdaniem autora obecny sposób ukształtowania w Polsce systemu parlamentarno-gabinetowego oraz kompetencji Prezydenta RP okazał się być niepasujący do politycznej rzeczywistości, w której Polska znalazła się po roku 1997. Autor przyjmuje, że obecna pozycja ustrojowa Prezydenta RP, która może zostać określona jako dotkliwie korygująca względem parlamentu i rządu, jest niedostosowana do realiów demokracji nieskonsolidowanej. Dalsze rozważania prowadzą do wniosku, że na gruncie obecnych rozwiązań ustrojowych konsolidacja demokracji w Polsce w najlepszym wypadku postępować będzie powoli, w najgorszym zaś może nie nastąpić. Zarysowując postulaty niezbędnych
zmian, autor wskazuje, że w krajach obciążonych bagażem trudnej, autorytarnej historii mechanizmy kontroli i równowagi muszą zostać wyważone dużo dokładniej, niż czyni to obecna Konstytucja RP. Systemowe obdarzenie mniejszej liczby organów państwowych szerszym wachlarzem kompetencji, przy jednoczesnym zastosowaniu precyzyjnego systemu wzajemnych zależności
kooperacyjnych, może docelowo prowadzić do wykształcenia wśród klasy politycznej postaw kompromisowych, jak i uzyskania większej odpowiedzialności wśród wyborców
Słowa kluczowe:
Prezydent, Pozycja ustrojowa, system parlamentarno-gabinetowy, demokracja nieskonsolidowanaInstytucje finansujące
Bibliografia
Literatura Google Scholar
Balicki R., Recepcja kanclerskiego modelu rządów w Polsce, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2017, nr 5. Google Scholar
Bożyk S., Prawo konstytucyjne, Białystok 2014. Google Scholar
Chorążewska A., Model prezydentury w praktyce politycznej po wejściu w życie Konstytucji RP z 1997 r., Warszawa 2008. Google Scholar
Jagielski T., Funkcje Prezydenta RP w odniesieniu do praktyki politycznej, „Wschód Europy” 2002, vol. 8, nr 2. Google Scholar
Wallner M., Podziały i typologie systemów parlamentarnych: zagadnienia metodologiczne, „Annales Universitas Mariae Curie-Sklodowska – Sectio K” 2014, vol. XXI, nr 2. Google Scholar
Zaleśny J., Tworzenie Konstytucji z 1997 roku: przejaw kooperacji czy rywalizacji elit politycznych?, „Przegląd Sejmowy” 2017, nr 6(143). Google Scholar
Żebrowski W., Współczesne systemu polityczne. Zarys teorii i praktyka w wybranych państwach świata, Olsztyn 2005. Google Scholar
Akty prawne Google Scholar
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze sprost. i zm.). Google Scholar
Źródła internetowe Google Scholar
Biuletyn Informacji Publicznej Rzecznika Praw Obywatelskich, TVN24 już półtora roku czeka na przedłużenie koncesji. Interwencja RPO w KRRiT, https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-pyta-krrit-przedluzenie-koncesji-tvn24. Google Scholar
Raport o sytuacji w Polska Press za rządów Orlenu, https://oko.press/polska-press-orlen-raport. Google Scholar
Szuleka M., Szwed M., Wolny M., Kryzys konstytucyjny w Polsce w latach 2015–2016, Warszawa 2017, https://archiwumosiatynskiego.pl/images/2017/10/HFPC-Kryzys-konstytucyjny-w-Polsce-2015-2016.pdf. Google Scholar