Zapis zwykły i zapis windykacyjny w polskim prawie
Résumé
Celem artykułu jest przedstawienie i charakterystyka instytucji zapisu prostego i zapisu spadkowego w polskich regulacjach prawnych. Obie te konstrukcje służą przeniesieniu określonych praw po śmierci spadkodawcy na wskazaną osobę, zwaną zapisobiercą. Zatem choć cel obu typów zapisów jest podobny, to sposób ich realizacji jest zupełnie inny. Odmienny jest także charakter prawny i skutki obu analizowanych konstrukcji, co z kolei determinuje pozycję prawną zapisobierców. W artykule przeanalizowano także zagadnienia związane z przeniesieniem własności praw zapisanych na zapisobierców. Obie konstrukcje niewątpliwie zwiększają zakres swobody rozporządzania majątkiem na wypadek śmierci, różnicując katalog środków, jakie można zastosować w zależności od woli spadkodawcy.
Mots-clés :
zapis zwykły, zapis windykacyjny, zobowiązanie, roszczenie windykacyjne, zapisobiercaRéférences
Literatura Google Scholar
Balwicka-Szczyrba M. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, 2024, Lex. Google Scholar
Bender P., O dopuszczalności alternatywnego określenia przedmiotu świadczenia przy zapisie zwykłym raz jeszcze, „Przegląd Sądowy” 2017, nr 9. Google Scholar
Bieranowski A., Wykładnia testamentu zawierającego zapis windykacyjny – głos w dyskusji, „Rejent” 2012, nr 7–8. Google Scholar
Ciszewski J., Nazaruk P. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, 2019, Lex. Google Scholar
Górecki J., O potrzebie uregulowania w Kodeksie cywilnym umowy darowizny na wypadek śmierci, [w:] J. Gołaczyński, P. Machnikowski (red.), Współczesne problemy prawa prywatnego. Księga pamiątkowa ku czci profesora Edwarda Gniewka, Warszawa 2010. Google Scholar
Górecki J., Zapis testamentowy w prawie kolizyjnym, „Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego” 2009, t. 5. Google Scholar
Górecki J., Zapis windykacyjny – uwagi de lege ferenda, [w:] E. Drozd, A Oleszko, M. Pazdan (red.), Rozprawy z prawa prywatnego, prawa o notariacie i prawa europejskiego ofiarowane panu rejentowi Romualdowi Sztykowi, Kluczbork 2007. Google Scholar
Górecki J., Zapis windykacyjny w praktyce notarialnej, „Rejent” 2012, nr 4. Google Scholar
Gudowski J. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, t. 6: Spadki, 2017, Lex. Google Scholar
Gwiazdomorski J., Prawo spadkowe w zarysie, Warszawa 1968. Google Scholar
Justyński T., Glosa do uchwały Sądu Najwyższego III CZP Izba Cywilna z dnia 16 października 2014 r., III CZP 70/14, „Orzecznictwo Sądów Powszechnych” 2015, z. 5. Google Scholar
Kołodzińska M., Czy instytucja zapisu windykacyjnego może skutecznie zastąpić darowiznę na wypadek śmierci? Uwagi wynikające z praktyki notarialnej, „Przegląd Sądowy” 2012, nr 11–12. Google Scholar
Księżak P., Przedmiot zapisu zwykłego, Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 16.10.2014 r. (III CZP 70/14), „Przegląd Sądowy” 2016, nr 1. Google Scholar
Księżak P., Zapis windykacyjny, Warszawa 2012. Google Scholar
Orszyński K., Zapis zwykły alternatywny, „Rejent” 2016, nr 4. Google Scholar
Osajda K. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2019. Google Scholar
Stelmach B., Roszczenia uzupełniające roszczenie windykacyjne, Warszawa 2019. Google Scholar
Sylwestrzak A., Przyjęcie i odrzucenie zapisu windykacyjnego, „Rejent” 2012, nr 12. Google Scholar
Turłukowski J., Instytucja zapisu windykacyjnego w prawie polskim. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2014. Google Scholar
Turłukowski J., Zapis windykacyjny. Komentarz, Warszawa 2011. Google Scholar
Waszczuk-Napiórkowska J., Zapis windykacyjny w polskim prawie spadkowym, Warszawa 2014. Google Scholar
Wolak G., O zapisie zwykłym jako rozrządzeniu testamentowym, „Nowy Przegląd Notarialny” 2014, nr 2(60). Google Scholar
Wolak G., Przedmioty majątku wspólnego małżonków pozostających w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej a przedmiot zapisu windykacyjnego, „Nowy Przegląd Notarialny” 2012, nr 3(53). Google Scholar
Wójcik S., Zoll F., Rozrządzenia testamentowe, [w:] B. Kordasiewicz (red.), Prawo spadkowe, seria: System Prawa Prywatnego, t. 10, Warszawa 2013. Google Scholar
Zakrzewski P., Zapis windykacyjny, „Przegląd Sądowy” 2012, nr 2. Google Scholar
Załucki M. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, 2020, Legalis. Google Scholar
Zembrzuski T., Stwierdzenie nabycia przedmiotu windykacyjnego w postępowaniu sądowym, [w:] K. Flaga-Gieruszyńska, G. Jędrejek (red.), Aequitas sequitur legem. Księga jubileuszowa z okazji 75. urodzin profesora Andrzeja Zielińskiego, Warszawa 2014. Google Scholar
Żukowski W., Projektowane wprowadzenie zapisu windykacyjnego do polskiego prawa spadkowego, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2010, z. 4. Google Scholar
Orzecznictwo Google Scholar
Orzeczenie SN z 20 października 1960 r., sygn. akt 2 CR 706/60, Lex nr 106214. Google Scholar
Postanowienie SN z 16 września 1997 r., sygn. akt I CKN 244/97, Lex nr 548998. Google Scholar
Postanowienie SN z 6 maja 2004 r., sygn. akt III CK 511/02, Legalis 123625. Google Scholar
Uchwała SN z 17 stycznia 1969 r., sygn. akt III CZP 127/68, Legalis nr 13808. Google Scholar
Uchwała SN z 20 listopada 1981 r., sygn. akt III CZP 48/81, Lex nr 2720. Google Scholar
Uchwała SN z 10 sierpnia 1988 r., sygn. akt III CZP 65/88, Legalis nr 26381. Google Scholar
Uchwała SN z 13 grudnia 2013 r., sygn. akt III CZP 79/13, Legalis 742138. Google Scholar
Uchwała SN z 16 października 2014 r., sygn. akt III CZP 70/14, Lex nr 1521331. Google Scholar
Wyrok SA w Gdańsku z 3 września 2014 r., sygn. akt V ACa 348/14, Legalis nr 1203316. Google Scholar
Wyrok SA w Poznaniu z 13 kwietnia 2005 r., sygn. akt I ACa 1589/04, Lex nr 194508. Google Scholar
Wyrok SN z 13 listopada 1997 r., sygn. akt I CKN 323/97, Legalis nr 31784 Google Scholar
Wyrok SN z 18 lutego 1999 r., sygn. akt I CKN 1002/97, Lex nr 521803. Google Scholar
Wyrok SN z 12 grudnia 2002 r., sygn. akt II CKN 1279/00, Legalis nr 57215. Google Scholar
Wyrok SN z 7 marca 2013 r., sygn. akt II CSK 486/12, Lex nr 1341664. Google Scholar
Wyrok TK z 31 stycznia 2001 r., sygn. akt P 4/99, Legalis nr 49437. Google Scholar