Pomiar zaufania w przedsiębiorstwie : podejście koncepcyjne
Adam Rudzewicz
Katedra Analizy Rynku i Marketingu, Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztyniehttp://orcid.org/0000-0002-7807-9375
Abstrakt
Celem artykułu jest przybliżenie znaczenia zaufania w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa, a następnie przedstawienie trzech autorskich narzędzi badawczych zastosowanych do pomiaru zaufania wewnętrznego, międzyorganizacyjnego i konsumenckiego, które w zamierzeniu autora tworzą kompletny konstrukt zaufania na poziomie przedsiębiorstwa. Założenia pomiarowe oparto na studiach literaturowych. Zaproponowany podział na trzy obszary był zasadny, ponieważ różne podmioty biorą udział w procesie kształtowania zaufania i inne czynniki determinują określony obszar zaufania. Autor starał się uporządkować i wykazać najbardziej istotne współcześnie wymiary zaufania, zaliczając do nich troskę o pracowników, troskę o interesariuszy, kompetencje, niezawodność, uczciwość i otwartość. Zdiagnozowano wymiary zaufania na poziomie ogólnym, a następnie rozwinięto je do postaci operacyjnej i pomiarowej, które powinny jak najlepiej opisywać zaproponowane obszary zaufania. Podczas pomiaru zaufania w ramach zaproponowanego podziału opracowano odpowiedni model badawczy. W celu określenia jego przydatności przeprowadzono badania empiryczne, które pozwoliły na określenie przydatności zaproponowanych narzędzi pomiarowych. Narzędzia badawcze, które w tym celu wykorzystano, są zrozumiałe i możliwe do zastosowania w praktyce zarządzania, nie upraszczają nadmiernie rzeczywistości. Koncepcja systemowej analizy zaufania spełnia kryterium wiarygodności i można mieć nadzieję, że odzwierciedla w jak największym stopniu rzeczywistość, w jakiej funkcjonuje przedsiębiorstwo.
Słowa kluczowe:
zaufanie, przedsiębiorstwo, interesariusze, model pomiarowyBibliografia
Broniewska M. J. 2012. Społeczna odpowiedzialność i zaufanie podstawą strategicznej współpracy międzysektorowej. Management and Business Administration, Central Europe, 21(1): 71–84. DOI: 10.7206/mba.ce.2084-3356.47. Google Scholar
Bugdol M. 2010. Wymiary i problemy zarządzania organizacja opartą na zaufaniu. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. Google Scholar
Chrupała-Pniak M., Grabowski D., Sulimowska-Formowicz M. 2016. The value of trust in inter-organizational relations. Economics and Business Review, 2(16): 127–143. DOI: 10.18559/ebr.2016.2.8. Google Scholar
Churchill G. A. 2002. Badania marketingowe. Podstawy metodologiczne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Google Scholar
Claro D.P., Claro P.B.O. 2008. Managing trust relationships. Calculative, affective, belief and performance. Brazilian Administration Rewiew, Curitiba, 5(4): 291–292. http://dx.doi.org/10.1590/S1807-76922008000400004. Google Scholar
Dobiegała-Korona B. 2006. Klient kapitałem przedsiębiorstwa. In: Współczesne źródła wartości przedsiębiorstwa. Eds. B. Dobiegała-Korona, A. Herman. Difin, Warszawa. Google Scholar
Dobiegała-Korona B. 2007. Zaufanie klienta. Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, 2: 19. Google Scholar
Dyer J. H., Chu W. 2003. The role of trustworthiness in reducing transaction costs and improving performance. Organization Science, 14: 60. Google Scholar
Gryczka M. 2013. Imperatyw zaufania i współpracy w procesie budowania otwartego ekosystemu wiedzy w Polsce. Management and Business Administration, Central Europe, 21(1): 85–97. DOI: 10.7206/mba.ce.2084-3356.48. Google Scholar
Hejduk I. K., Grudzewski W.M., Sankowska A., Wańtuchowicz M. 2009. Znaczenie zaufania i zarządzania zaufaniem w opinii przedsiębiorstw. E-mentor, 5: 59–60. Google Scholar
Hinner M. B. 2016. Relationships and trust in perceiving price fairness: an exploratory study. Economics and Business Review, 2(16): 54–73. DOI: 10.18559/ebr.2016.2.4. Google Scholar
Kozłowski W., MichalakJ., Rudzewicz A., Warzocha Z. 2014. Produkt i promocja w problematyce marketingowej. Wydawnictwo UWM w Olsztynie, Olsztyn. Google Scholar
Kramer R.M., Lewicki R.J. 2010. Repairing and enhancing trust. Approaches to reducing organizational trust deficits. The Academy of Management Annals, 4(1): 246. http://dx.doi.org/10.1080/19416520.2010.487403. Google Scholar
Levin D.Z., CrossR., AbramsL.C., Lesser E.L. 2002. Trust and knowledge sharing: A critical combination. IBM Institute for Knowledge – Based Organizations. www.researchgate.net (access: 11.02.2017). Google Scholar
Mitręga M. 2009. Zależność i zaufanie w relacjach na rynku B2B. In: Kontrowersje wokół marketingu w Polsce. Niepewność i zaufanie a zachowania nabywców. Eds. L. Garbarski, J. Tkaczyk. WAiP, Warszawa. Google Scholar
Mróz B. 2009. Zaufanie w relacjach firma – konsument. Uwarunkowania i dylematy. In: Kontrowersje wokół marketingu w Polsce. Niepewność i zaufanie a zachowania nabywców. Eds. L. Garbarski, J. Tkaczyk. WAiP, Warszawa. Google Scholar
Mynarski S. 2000. Praktyczne metody analizy danych rynkowych i marketingowych. Kantor Wydawniczy Zakamycze, Zakamycze, p. 32–34. Google Scholar
Pucetaite R., Lamsa A.M., Novelskaite A. 2010. Organizations which have the strongest potential for high-level organizational trust in a low-trust societal context. Transformation in Business & Economics, 9(2): 320. Google Scholar
Rudzewicz A. 2016. Zaufanie w przedsiębiorstwie. Uwarunkowania – relacje – pomiar. Wydawnictwo UWM w Olsztynie, Olsztyn. Google Scholar
Sankowska A. 2011. Wpływ zaufania na zarządzanie przedsiębiorstwem: perspektywa wewnątrz-organizacyjna. Difin, Warszawa. Google Scholar
Seppänen R., Blomqvist K., Sundqvist S. 2007. Measuring inter–organizational trust – a critical review of the empirical research in 1990–2003. Industrial Marketing Management, 36: 249–265. https://doi.org/10.1016/j.indmarman.2005.09.003. Google Scholar
Strumińska-Kutra M. 2011. Przedsiębiorstwo – przedmiot czy podmiot odpowiedzialności? Instytucjonalne uwarunkowania CSR. Master of Business Administration, 4(111): 69–83. Google Scholar
Sztompka P. 2008. Odbudować piramidę. Polityka, 2677 (25.10.2008): 38–39. Google Scholar
Winch S. 2011. Kulturowe uwarunkowania przywództwa w przedsiębiorstwie – wyniki badań. Master of Business Administration, 3: 102–113. Google Scholar
Zygan M. 2014. Zaufanie a koszty transakcyjne. Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, 1: 49–53. Google Scholar
Żądło K. 2014. O wartości zaufania. Komunikacja i budowa zaufania a rynkowa wartość przedsiębiorstwa. Wydawnictwo Poltext, Warszawa. Google Scholar
Katedra Analizy Rynku i Marketingu, Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
http://orcid.org/0000-0002-7807-9375
Licencja
Każdy Autor składa oświadczenie, że praca nie była wcześniej publikowana (pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji) oraz nie narusza praw autorskich innych osób. Jednocześnie Autor przenosi na wydawcę wyłączne prawo wydania i rozpowszechniania tego utworu drukiem w formie zwartej publikacji czasopisma oraz w formie publikacji elektronicznej.
Czasopismo udostępnione jest na licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND
