Metody oceny efektywności przedsięwzięć z zakresu ochrony przeciwpowodziowej
Tadeusz Liziński
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w FalentachMarcin Bukowski
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w FalentachAnna Wróblewska
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w FalentachAbstrakt
Przedsięwzięcia dotyczące ochrony przeciwpowodziowej coraz częściej stanowią przedmiot projektów inwestycyjnych z zakresu gospodarki wodnej. Ma to związek ze zwiększającą się częstotliwością występowania na całym świecie zagrożeń wywołanych ekstremalnymi zjawiskami klimatycznymi, w tym ekstremalnie wysokimi opadami deszczu, które prowadzą do powodzi. W ramach ochrony przeciwpowodziowej są wykorzystywane zarówno środki techniczne, jak i nietechniczne, które zyskują coraz większe znaczenie. Podczas podejmowania decyzji dotyczących wyboru rozwiązań konieczne jest wzięcie pod uwagę zarówno kosztów, jak i korzyści wynikających z uniknięcia strat, w tym przeprowadzenie analizy korzyści społecznych, których integralną podstawę stanowi wycena dóbr nierynkowych. Całościowy rachunek przedsięwzięcia z zakresu ochrony przeciwpowodziowej na postawie oszacowanych kosztów i korzyści wynikających z realizacji inwestycji pozwala określić efektywność ekonomiczną z punktu widzenia ogólnospołecznego. W dotychczasowych ocenach efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych brano głównie pod uwagę kategorie i wartości rynkowe. Celem artykułu jest wskazanie możliwości poszerzenia tych ocen o wartości i kategorie pozarynkowe formułowane na gruncie podstaw teoretycznych ekonomii środowiska.
Słowa kluczowe:
efektywność, krzywa obojętności, ochrona przeciwpowodziowa, wartość bieżąca nettoBibliografia
Borowski K. 1984. Zabezpieczenie kraju przed powodzią. Wiadomości Melioracyjne i Łąkarskie, 11.
Johnson N.L. JR. 1976. Economics of Permanent Flood Plain Evacuation. Journal of Irrigation and Drainage Division of ASCE, 3: 273-283.
Już wiadomo, ile wydaliśmy na powódź, http://www.hotmoney.pl/artykul/kraj-juz-wiadomo-ile wydalismy-na-powodz (access: July 2010).
Kledyński Z. 2011. Ochrona przed powodzią i jej infrastruktura w Polsce. In. Awarie budowlane: zapobieganie, diagnostyka, naprawy, rekonstrukcje. Ed. M. Kaszyńska. Vol. I. Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, p. 243-254.
Liziński T. 2000. Problemy oceny ekonomicznej melioracji polderowych. In: Problemy i metody oceny ekonomicznej i ekonomiczno-ekologicznej przedsięwzięć melioracyjnych. Biblioteka Wiadomości IMUZ, 94: 68-76.
Liziński T. 2007. Problemy zarządzania ryzykiem w kształtowaniu przestrzeni polderowej na przykładzie delty Wisły. Wydawnictwo IMUZ, Rozprawy Naukowe i Monografie, 21: 35-37.
Liziński T. 2010. Podstawy ekonomii środowiska i zarządzania środowiskiem. Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły zawodowej w Elblągu, Elbląg, p. 119, 121.
Lorenc H., Cebulak E., Głowicki B., Kowalewski M. 2012. Struktura występowania intensywnych opadów deszczu powodujących zagrożenie dla społeczeństwa, środowiska i gospodarki Polski. In: Klęski żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne kraju. Tom 3. Klimat. Ed. H. Lorenc. IMGW - PIB, p. 7-32.
Manteuffel H. 1987. Model oceny ekonomicznej przedsięwzięć ochrony przeciwpowodziowej. Gospodarka Wodna, 5: 102, 103.
Manteuffel-Szoege H., Bukowski M. 2010. Economic appraisal of flood protection projects. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego, 10(25): 47- 57.
Ochrona środowiska. 1995-2009. GUS, Warsaw.
Pearce D.W., Tuner R.K. 1990. Economics of Natural Resources and the Environmental. Harvester Wheatsheat, New York.
Powódź 2010 będzie kosztować niemal tyle co ta z 1997 roku. http://wyborcza.biz/biznes/ 1,101716,7954409,Powodz-2010-będzie-kosztowac-niemal-tyle- co-ta-z-1997-roku (access: July 2010).
Środki na likwidację szkód powodziowych i osuwisk w dyspozycji MSWiA. 2010. Presentation in conference "Drogi po powodzi". Warsaw 22 July.
Woś A. 1995. Ekonomika odnawialnych zasobów naturalnych. PWN, Warszawa, p. 71.
Znowu utopimy miliardy złotych. 2010. http://www.hotmoney.pl/artykul/powodz- znowu-utopimy-miliardy-złotych (access: July 2010).
Żylicz A. 2009. Wycena dóbr nierynkowych. Matematyka - Społeczeństwo - Nauczanie, 42: 8-12
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach
Licencja
Każdy Autor składa oświadczenie, że praca nie była wcześniej publikowana (pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji) oraz nie narusza praw autorskich innych osób. Jednocześnie Autor przenosi na wydawcę wyłączne prawo wydania i rozpowszechniania tego utworu drukiem w formie zwartej publikacji czasopisma oraz w formie publikacji elektronicznej.
Czasopismo udostępnione jest na licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND
