Transformacja w kierunku gospodarki rynkowej – wsparcie czy bariera dla zorganizowanej przestępczości w Polsce?
Andrzej Buszko
Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztyniehttps://orcid.org/0000-0003-0600-4646
Abstrakt
W artykule przedstawiono swoisty fenomen powstawania zorganizowanej przestępczości jako poważnego problemu w czasie transformacji ustrojowej. Początków zorganizowanej przestępczości należy szukać w założeniach poprzedniego systemu. W owym czasie policja (a właściwie milicja) nie była przygotowana do nowych wyzwań. Po 1989 roku przestępczość zorganizowana stała się bardziej aktywna. W artykule zaprezentowano charakterystyczne dla omawianego okresu wzorce przestępczości. Z tego względu można przyjąć, że głównym celem badawczym było zidentyfikowanie rozwoju grup przestępczych w Polsce. Dysponują one dużymi umiejętnościami i wykorzystują luki prawne. Grupy te stały się mniej agresywne, ale skupiły się na przestępstwach ekonomicznych.
Słowa kluczowe:
transformacja, zorganizowane grupy przestępcze, Polska, gospodarka niedoboru, gospodarka rynkowa, wzory przestępczościBibliografia
Adam, J. (1999). Social Costs of Transformation to a Market Economy in Post-Soviet Countries. New York: St. Martin’s Press, Inc. Sachs. Google Scholar
Afera rublowa 1990. (2017). Blisko Polski. Powrót do afer III RP. Retrieved from www.bliskopolski.pl/iii-rp/afery/afera-rublowa/ (27.02.2017). Google Scholar
Aharoni, Y. (1997). Markets, Planning, and Development. Cambridge, MA: Ballinger. Google Scholar
Basham, R. (1996). The roots of Asian organized crime. IPA Review, 48(4). Google Scholar
Buszko, A. (2014). Finanse przestępczości zorganizowanej. Toruń: TNOiK. Google Scholar
Buszko, A. (2016). Mechanizmy szarej strefy. Warszawa: CeDeWu. Google Scholar
Buszko, A. (2017). Roots of the shadow economy in Poland and its implications in a market oriented economy. Communist and Post Communist Studies (under review). Google Scholar
Chu, Y.K. (2000). The Triads as Business. London: Routledge. Google Scholar
Dąbrowski, M. (1995). The Reasons of the Collapse of the Ruble Zone. Warszawa: November CASE. Google Scholar
Ellman, M. (2014). Socialist Planning. 3 edition. Cambridge: University Press. Google Scholar
Fajnzylber, P., Lederman, D., & Loayza, N. (2002). What causes violent crime? European Economic Review, 46(7), 1323-1357. Google Scholar
Financial Action Task Force on Money Laundering. Trade based money laundering. (2006). Paris: FAFT. Google Scholar
Firlit, E., & Chlopecki, J. (1992). When Theft is Not Theft. In The Unplanned Society: Poland During and After Communism. New York: Columbia University Press. Google Scholar
Foks, J. (2000). Nikoś, Pershing, Dziad… ABC przestępczości zorganizowanej w Polsce. Warszawa: Samuelson & Nordhaus. Google Scholar
Gaddy, C. (1993). Economic Reform and Individual Choice in Russia. Aspen: The Aspen Institute. Google Scholar
Giffin, P. (1994). Institutional Development in a Transition Economy: The Case of Poland. International Journal of Social Economics, 21(7). Google Scholar
Gilinskiy, Y. (1997). Organized Crime in Russia. Theory and Practice. Security Journal, 9. Google Scholar
Gomułka, S. (2016). Poland’s economic and social transformation 1989–2014 and contemporary challenges. Central Bank Review, 16(1). Google Scholar
Hayek, F. (1945). The Use of Knowledge in Society. American Economics Review, 35. Google Scholar
Jasinski, J. (1997). Crime in Central and East European countries. European Journal on Criminal Policy and Research, 5(1). Google Scholar
Jeffrey, D. (2005). The End of Poverty. New York: Penguin Group. Google Scholar
Johnson, S., & Loveman, G.W. (1995). Starting over: Poland after Communism. Harvard: Business Review. Google Scholar
Karolak, A. (2011). Adaptation process of a Polish tax law to European Union Norms- Harmonization of a Value Added Tax. Economics & Sociology, 4(1). Google Scholar
Komenda Główna Policji. (2016). Dziennik Urzędowy Komendy Głównej Policji, nr 3 z 27 stycznia. Google Scholar
Kornai, J. (1980). Economics of Shortage. Amsterdam: North-Holland. Google Scholar
Kornai, J. (2013). Dynamism, Rivalry and the Surplus Economy. Two Essays on the Nature of Capitalism. Oxford: Oxford University Press. Google Scholar
Krajewski, K. (2004). Crime and Criminal Justice in Poland. European Journal of Criminology, 1(3). Google Scholar
Landauer, C. (1947). Theory of National Economic Planning. Second edition. Berkeley, Los Angeles: University of California Press. Google Scholar
Luka podatkowa w VAT – jak to zwalczać? (2014). Warszawa: PwC. Google Scholar
Mandel, E. (1986). In Defence of Socialist Planning. New Left Review, 159. Google Scholar
Moczydlowski, P. (1999). The career of fear. Proceedings of Institute of Applied Social Sciences University of Warsaw. Sociology of Law, 2. Google Scholar
Monetary Policy Guidelines for 2009. (2008). Warszawa: National Bank of Poland. Google Scholar
Monetary Policy Guidelines for 2011. (2010). Warszawa: National Bank of Poland. Google Scholar
Myant, M., & Drahokoupil, J. (2010). Transition Economies: Political Economy in Russia, Eastern Europe, and Central Asia. Hoboken, New Jersey: Wiley-Blackwell. Google Scholar
Niewiadomski, H. (2002). Świat według dziada. Warszawa: Sensacje XXI wieku. Google Scholar
Nyc, R.K. (2006). Glosa do orzeczenia Sądu Najwyższego OSCN 2004/9/45. Juridica, 46. Google Scholar
Obwieszczenie Ministra Finansów z 31 stycznia 2000 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dz.U. z 2000, nr 14, poz. 176. Google Scholar
Pływaczewski, E. (1997). Organized crime in Poland. Transnational Organized Crime, 3(3). Google Scholar
Poniatowski, G. (2016). VAT non-compliance in Poland under scrutiny. mBank CASE Seminar Proceedings, 142. Google Scholar
Potakowski, D. (2008). Kradzieże pojazdów w Polsce i innych krajach europejskich. Przegląd Policyjny, 3. Google Scholar
Prokuratura Okręgowa Warszawa Śródmieście. (1990). Sygnatura akt 221 k. 21. Google Scholar
Prokuratura w walce z przestępczością gospodarczą. (1957). Trybuna Ludu, 241, 2. Google Scholar
Przystupa, J. (2002). The exchange rate in the monetary transmission mechanism. NBP Working Papers, 25. Google Scholar
Pytlakowski P., & Ornatowska, E. (2013). Nowy alfabet mafii. Warszawa: Rebis. Google Scholar
Raczkowski, K., & Gołębiowski, G. (2011). Poland. In W. Kegö, E. Leijonmarck, & A. Molcean (Eds.). Organized Crime and the Financial Crisis. Recent Trends in the Baltic Sea Region. Stockholm-Nacka: Institute for Security & Development Policy. Google Scholar
Raport o stanie bezpieczeństwa. (2016). Warszawa: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Google Scholar
Rekordowa liczba nielegalnych fabryk papierosów zlikwidowana przez CBŚP w 2016 roku (2017). Policja.pl. Report on illegal cigarettes factories. Retrieved from http://www.policja.pl/pol/aktualnosci/138959,Rekordowa-liczba-nielegalnych-fabryk-papierosow-zlikwidowana-przez-CBSP-w-2016-r.html. Google Scholar
Rudke, M. (2016). Banki. Polskie złe kredyty w średniej unijnej. Rzeczpospolita. Ekonomia. Finanse. Banki. Retrieved from https://www.rp.pl/Banki/310029896-Banki-Polskie-zle-kredyty-w-sredniej-unijnej.html. Google Scholar
Siemaszko, A. (2000). Crime & Law Enforcement in Poland: On the Threshold of the 21st Century. Warszawa: Oficyna Naukowa. Google Scholar
Slay, B. (1994). The Polish Economy: Crisis, Reform and Transformation. Princeton, NJ: Princeton University Press. Google Scholar
Spahr, W. (1995). Video lose market in Germany. Billboard, 107(17). Google Scholar
Statistical Year Book. (2018). Warszawa: GUS. Google Scholar
Straty budżetu państwa z powodu błędów Ministerstwa Finansów. (2014). Raport. Warszawa: Związek Przedsiębiorców i Pracodawców. Google Scholar
Sztaudynyger, J., & Sztaudynyger, M. (2003). Ekonometryczne Modele Przestępczości. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, LXV(3). Google Scholar
Tirole, J. (1991). Privatization in Eastern Europe: Incentives and the Economics of Transition. NBER Macroeconomics Annals, 5. Google Scholar
Toro, J., Jensen, A., Thackray, M., Kidd, M., & Russell B. (2015). Republic of Poland. Technical Assistant Report – Tax Administration – Modernization Challenges and Strategic Priorities. IMF Country Report No. 15/112. Washington DC: International Monetary Fund. Google Scholar
VAT Gap in Poland. (2014). Warszawa: PwC Publications. Google Scholar
Wayne, W.M. (2015). China’s Economic Rise: History, Trends, Challenges, and Implications for the United States. Congressional Research Service, RL33534. Google Scholar
Wedel, J.R. (2001). Corruption and Organized Crime in Post – Communist States: New Ways of Manifesting Patterns. Trends in Organized Crime, 7(1). Google Scholar
Welsh, S. (1977). Whatever Happened To The Transfer Ruble? Executive Intelligence Review, 4(49). Google Scholar
Zybertowicz, A. (2002a). Demokracja jako fasada: przypadek III RP. In E. Mokrycki, A. Rychard, A. Zybertowicz (Eds.). Utracona dynamika? O niedojrzałości polskiej demokracji. Warszawa: IFiS PAN. Google Scholar
Zybertowicz, A. (2002b). Transformation of The Polish Secret Services: From Authoritarian to Informal Power Networks. Paper presented at the Workshop on Democratic and Parliamentary Oversight of Intelligence Services, held in Geneva 3rd-5th, October 2002, organized by the Working Group on the Parliamentary Control of Armed Forces (PCAF)and the Working Group On Democratic Control Of Internal Security Services (DCOIS) of the of the Geneva Centre forthe Democratic Control of Armed Force. Google Scholar
Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0003-0600-4646
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Każdy Autor składa oświadczenie, że praca nie była wcześniej publikowana (pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji) oraz nie narusza praw autorskich innych osób. Jednocześnie Autor przenosi na wydawcę wyłączne prawo wydania i rozpowszechniania tego utworu drukiem w formie zwartej publikacji czasopisma oraz w formie publikacji elektronicznej.
Czasopismo udostępnione jest na licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND
